skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic

Op zoek naar kladschilders (kunstschilders)

Jan Toirkens vertelde op 27 augustus 2020 om 21:08 uur
Vrij zelden kom je ze tegen in de archiefstukken. Maar hier is er dan eentje, ene Pouwels Clatschilder, helaas is uit de Dintherse akte niet helemaal zeker te zeggen of hij in Den Bosch woonde, maar het lijkt erop. (akte 01-05-1680). Dat kladschilder moet men al te letterlijk te nemen, ik kwam er een tegen die portretten schilderde, dus ik veronderstel dat erg niet veel klad- of knoeiwerk aan te pas mocht komen. De vraag nu : kent iemand meer voorbeelden van een kladschilder ?

Reacties (19)

jan toirkens zei op 27 augustus 2020 om 21:10
weer iets te vlug,.. sorry. Het moet zijn : ... Dat kladschilder moet men NIET al te letterlijk nemen... etc.
jan toirkens zei op 27 augustus 2020 om 21:44
Waarom ik de vraag hierboven stelde is eigenlijk vanwege een andere Pouwels Janssen van Diest die ik in een akte van St. Michieslgestel tegenkwam. Ja daar is ook hij vermeld als kladschilder. het moet dus welhaast een en de zelfde persoon zijn, de ene te Dinther 1680 en de andere St. Michielsgestel anno 1678. Wat er werd geschilderd is nog een open vraag... Schilderde hij portretten of wapenborden om maar wat te noemen of misschien wel landschappen, stillevens. In de akte anno 1680 gaat het om een jaarrente van 15 gulden, aflosbaar tegen 300 gulden, dus helemaal ombemiddeld was hij niet.
AntonS zei op 29 augustus 2020 om 13:36
In het archief van het Bossche schildersambacht (Erfgoed 's-Hertogenbosch: https://denboschpubliek.hosting.deventit.net/detail.php?nav_id=6-1&id=748741809 ) komt Pauwels van Diest 2x voor in inventarisnummer 324. Rekeningen. 1572/1669:

---Anno 1656 ende anno 1657
Noch ontfangen vijf meesters soonen te weten Sijmon van Diest ende Pauwels van Diest ende Jan Bastiaensen van Diest ende Jan Jansen van Diest ende Michiel de Lembor schilder hebbende elck betael de hackbusse te weten – 25 st.
---en iets verderop:
Noch ontfangen van twee gebroeders den eenen met naem Sijmon van Diest ende den anderen met naem Poulus van Diest de somme van 6 guldens ende dat voor een eemend ter oorsake van questie die daer geschiet sijn int companij van alle de medebruers int hoft teenen geschiet inden davit actum den 23 october 1663.

Een Bossche connectie is dus zeer aannemelijk.
jan toirkens zei op 29 augustus 2020 om 15:14
Dag Anton :-). Interessante zaak .. in ieder geval nu ook een broer Sijmon naast Pouwels, beiden als zoons van Jan, beiden kregen een boete van 6 gulden wegens wat onmin op twee plaatsen. Dank je voor je inbreng. Ik zag op Bossche Encyclopedie dat er van het schildersgilde een redelijk omvangrijk archief is

Archieven van de ambachts- en schuttersgilden 1327-1874
21) Het Archief van het Schilders-, Beeldsnijders-, Glasmakers-, Borduurstikkers- en Legwerkersgilde
In 1546 verenigde de magistraat de naties der schilders, beeldsnijders, glasmakers, borduurstikkers en legwerkers tot een ambachtsgilde. Dit gilde had drie dekenen. Twee van hen traden jaarlijks met Sint Lucasavond (17 oktober) af, waarna vervolgens op die dag door het gilde twee nieuwe dekenen voor in de plaats werden gekozen. Het gilde hield vóór september 1629 haar vergadering in het Minderbroedersklooster. In 1798 nog als gilde en in 1809 als corporatie vermeld.
Het archief loopt over het tijdvak 1546-1809.

Stadsarchief (115)

Nadere toegang
Dr. G.C.M. van Dijck
Nadere toegang op gedeelte van het archief van het Schildersgilde (persoonsgegevens)
jan toirkens zei op 29 augustus 2020 om 22:53
De Paulus van hierboven (de kladschilder) is denk ik een zoon van Jan van Diest verwekt bij diens vrouw Catharina Sijmon Cijpres, zie doop (RK) Den Bosch 3 januari 1641. Er was als eerder in 1628 een Paulus geboren, maar mogelijk dus als vroeg gestorven.
jan toirkens zei op 30 augustus 2020 om 00:42
En dan zag ik Simon van Diest, rond 1700-1720 een paar voorbijkomen te St. Michielsgestel en in Den Dungen. Slechts een ekele keer in SMG 5121-218 vermeld als van beroep SCHILDER, gehuwd met Maria Weijgergancx. Maar die enkele keer is dan toch eem mooie bevestiging van wat *AntonS*van hiervoor al vermeldde als zijnde 2 broers van elkaar en beiden leden van het schildersgilde Den Bosch.
jan toirkens zei op 30 augustus 2020 om 13:18
Die *haakbussen*-vermelding bij de aanname als gildelid deed me even de wenkbrauwen fronsen. Dat een gilde de belangen van zijn meesters behartigde is nog tot daar aan toe, gezamelijke teerdagen, een eigen altaar ter verering van de schutspatroon in de kerk, etc., dat is denk ik wat we ons erbij voorstellen heden ten dage. Maar die *schietbussen * of haakbussen zullen denk ik niet als wandversiering hebben gediend of als pronkmiddel. Maar waar ze dan wel voor dienden?.
Ruud van Aart zei op 9 januari 2024 om 23:04
Dag Jan,
De verklaring dat een claddschilder (schepenprotocol SMG 5121.58 ) een portretschilder is, lijkt me een aanname, althans niet aangetoond. Misschien moet het toch 'huisschilder' zijn. Kijk ook eens op deze site: https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M032801. Of hij lid was van het gilde van schilders, beeldsnijders, glazeniers, borduurstikkers en tapijtwerkers (creatieve beroepen) zie ik ook niet aangetoond. Graag je reactie.
Jan toirkens zei op 10 januari 2024 om 00:25
Ja grraag dus, mag dad?
Jan toirkens zei op 10 januari 2024 om 00:33
Ruud, je bent het dus niet met me eens. Jammer. Dat" klad,* had veel meer inhoud toen dan we nu kunnen veronderstellen.
Jan toirkens zei op 10 januari 2024 om 00:37
Maat midscien heb ke zelf een idee? Anders dan een verwijzing naar een link.he jr zelf onderzoek gedaan?
Jan toirkens zei op 10 januari 2024 om 00:37
Maat midscien heb ke zelf een idee? Anders dan een verwijzing naar een link.he jr zelf onderzoek gedaan?
Jan toirkens zei op 10 januari 2024 om 00:40
Ik had zelf likom of rechtom, noal at kontakten, familie in het wereldje van wat heet *schilders*
Jan toirkens zei op 10 januari 2024 om 01:00
Sorry voor de typefoutjes zit hier te typen op een schrrm van zeg 3 bij 6 centimertz
Belem zei op 10 januari 2024 om 01:37
Ruud van Aart zei op 10 januari 2024 om 22:05
Beste Jan, Belem,
Dank voor de reactie, met name het vertoog van Olga van het Klooster (Leiden) is heel verhelderend. en interessant Een portretschilder of een schilder van landschappen was het dus niet, maar ongetwijfeld wel een (huis/decoratie)schilder met bekwaamheden. Dat maakt het ook zeer aannemelijk dat hij en zijn familie lid waren van het Bossche schildersgilde. Het wordt nu wel interessant te weten waar precies zij hun sporen hebben achtergelaten.
Met vriendelijke groet,
Ruud van Aart
willem van aart zei op 11 januari 2024 om 20:56
Uitgenodigd door mijn broer, om deze discussie te lezen moet ik zeggen: Interessant.
De beschrijving op Wiki zou een omschrijving voor meesterschilder in de oude St Lucasschool kunnen zijn waar jonge mensen opgeleid werden/worden tot meester (huis)schilder met specificaties voor het restauratievak.
Dat dergelijke kladschilders een "belangrijke" functie hadden in het decoreren van huizen, stadspaleizen, openbare ruimten, kerken e.d (in een tijd waarin
behangen met bloemetjespapier nog niet zo gebruikelijk was) is dus heel begrijpelijk. Hoe moet je anders op een goedkope manier, je status verhogen.
Een mooi voorbeeld, welliswaar uit een veel latere peiode, is de kerk in Oudenbosch, een en al nep. Maar wel vakmanschap.


Sorry geen wetenschappelijke toevoeging aan jullie discussie maar wel waardering voor jullie werk en enthousiastme.
met vriendelijke groeten
Willem van Aart
Ruud van AArt zei op 14 januari 2024 om 12:26
Bij toeval zie ik een afbeelding in het artikel van Veerle de Laet: Kunst in de marge van de Republiek (Bossche Bladen 2-2005, pag 48), waarop een uithangbord staat met de tekst: "Hier schilderd men na het leeven portretten en behangzelen" en waarop we een schilder zien die een portret aan het schilderen is. Veerle de Laet noemt het een uithangbord van een kladschilder.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.