Sinds 1380 is de Sint-Janskathedraal in Den Bosch thuis voor de Zoete Moeder. Die Zoete Moeder is een oud Mariabeeldje dat volgens de overlevering in dat jaar - 1380 dus - door een bouwvakker werd gevonden en in de kathedraal geplaatst. Het beeldje verkeerde in een erbarmelijke staat en werd bovendien lelijk gevonden, dus besloot men om het te vernietigen.
De legende zegt dat dit niet lukte: toen geprobeerd werd om Maria uit de Sint-Jan te verwijderen bleek ze zó zwaar dat niemand haar nog verplaatsen kon. In arren moede werd daarom maar besloten haar in de kerk te laten en haar lelijkheid te verbergen onder een jurk. Kort daarna begonnen er wonderen te gebeuren, met name een lange reeks onverklaarbare genezingen. Langzaamaan veranderde de status van het eens zo bespotte 115 centimeter hoge beeldje: er kwam zelfs een bedevaart op gang. Het ooit zo verguisde kunstwerkje werd uiteindelijk gekoesterd en haar garderobe groeide, maar nu uit bewondering.
In 2007 besloot kunstenares Nelleke de Laat om aan die garderobe nog een kledingstuk toe te voegen, en dat kledingstuk, zo vond ze, zou van iedereen moeten zijn. Er werd daarom een wereldwijde oproep gedaan om “dierbare lapjes” bij te dragen.
Het resultaat was verbluffend: ruim 330 reacties, van over de hele wereld, vanuit werkelijk alle continenten, volgden.
Een moeder stuurde een lapje stof uit de kleding van haar jong gestorven kind. Een andere stuurde een fragment van het uniform van een door oorlogshandelingen geestelijk verminkt geraakte zoon. Er kwam een strookje boerka uit Uruzgan, dierbare stalen stof van katholieke bisschoppen en Islamitische imams, van politici, van ongelovige jongeren die tóch ergens houvast zoeken, van heel gewone mensen van wie niemand ooit gehoord heeft, kortom: van Alleman!
Nelleke de Laat (foto: Frans van de Pol, 2016)
Van al die stukjes emotioneel beladen stof werden bloemen gemaakt en die werden weer in de mantel verwerkt. Dit karwei kostte 8 maanden.
Er was 2x 17 meter zijde voor nodig: aardekleurig voor de binnenkant, blauw – een representatie van de hemel-, voor de buitenkant. Naast die zijde is er ook nog 30 meter chiffon in de mantel verwerkt en daarbovenop komen dan de 330 bloemen, plus een stola die de 19 hoofdreligies vertegenwoordigt.
Het geheel is nauwelijks te tillen en dat gewicht kan dus ook onmogelijk getorst worden door het uiterst broze beeld. De mantel is om die reden exact op maat gemaakt en zo geconstrueerd dat hij zichzelf draagt; hij rust óm het beeld, niet er op.
Maria’s kledingcollectie is indrukwekkend, dus de Allemantel wordt slechts één week per jaar door haar gedragen: van 8 september, Maria’s geboortedag, tot 15 september: de dag van de Moeder der Smarten.
De mantel is wél nadrukkelijk haar meest bekende en geliefde kledingstuk. Hij heeft al enkele tournees door het bisdom achter de rug, naar o.a. Nijmegen, Diessen, Eindhoven, Tilburg, Nuenen en Oirschot en er is zelfs een heel boek over geschreven, waarin 90 van de 330 verhalen achter de bloemen te vinden zijn.
De Allemantel lijkt ons daarmee veruit het meest iconische Brabantse kledingstuk.
