In hartje centrum Grave treffen we naast de imposante St. Elisabethkerk en het prachtige oude Stadhuis ook de Hoofdwagt aan. Een bijzonder combinatie, want waar bevinden zich binnen een straal van nog geen honderd meter zowel de wereldlijke, religieuze als de militaire macht? Juist, alleen in Grave!
De Hoofdwagt is echter niet gebouwd als centrale commandopost voor de vesting. In 1699 verstrekte de gemeente Grave de opdracht tot bouw van een vleeshal: een centrale slagerij, waar de slagers van Grave hun vlees moesten verkopen. Dat deze faciliteit niet gratis was, lijkt vrijwel zeker, hoewel we daar nog geen bewijs voor hebben gevonden.
In ieder geval al in 1727 - dus nog geen dertig jaar later - was het afgelopen met de Vleijshal. Wellicht vielen de opbrengsten tegen? We weten het niet. Hoe dan ook, het gebouw werd verkocht aan de Raad van State die er de Hoofdwagt van maakte: het militaire hoofdkwartier van de vestingstad Grave. Het feit dat we het pand nog altijd onder die naam kennen, en dat zelfs de straat ervoor dezelfde naam draagt, geeft wel aan dat dit de belangrijkste periode in de 311-jarige geschiedenis van het pand is.
Vreemd genoeg weten we van die 165 jaar (1727 – 1893) heel weinig. Hopelijk levert onderzoek meer informatie op over deze belangrijke periode. Wat we wel weten, is dat er in 1827 (dus precies 100 jaar na de overdracht) een verdieping op het pand is gebouwd. Er zijn diverse afbeeldingen van het pand vóór die tijd, onder meer de gravures van Hendrik Spilman. Die laten een pand zien met een begane grond en een zolderverdieping. En ook met een symmetrische voorgevel: in het midden een (dubbele?) deur, en aan weerszijden een raam.
Ergens na 1893 is de voorgevel verbouwd tot de huidige vorm. Waarschijnlijk is toen ook de kelder gebouwd, waarmee de ruimte erboven tot een opkamer werd. We zitten inmiddels in de derde fase van de Hoofdwagt. Grappig genoeg keert het pand terug naar zijn oorspronkelijke bestemming: vlees! Het pand wordt in 1893 verkocht aan C.H. Degeman, die er een runder– en varkensslachterij annex vleesrokerij begint.
Hij is de eerste van uiteindelijk vier slagers die hun intrek nemen in de Hoofdwagt. In volgorde: J.W.M.H. Degeman in 1919 (de zoon van C.H. Degeman, vermoeden wij), W.C. van Run in 1938 en H.J. Kersten in 1953.
In 2002 en 2003 overlijden respectievelijk mevrouw en de heer Kersten. Na enkele jaren van leegstand wordt het pand eind 2009 aangekocht door Ellen en Jeroen Dulk met de bedoeling om er een woonhuis voor hun gezin van te maken. Het moet ingrijpend gerestaureerd worden om definitief verval te voorkomen.
In goed overleg met de gemeente Grave en ander belanghebbenden wordt een restauratie/verbouwing vormgegeven onder leiding van architect Peer van de Weem. September 2010 starten de werkzaamheden. Medio 2011 moeten deze zijn afgerond.
De Hoofdwagt is echter niet gebouwd als centrale commandopost voor de vesting. In 1699 verstrekte de gemeente Grave de opdracht tot bouw van een vleeshal: een centrale slagerij, waar de slagers van Grave hun vlees moesten verkopen. Dat deze faciliteit niet gratis was, lijkt vrijwel zeker, hoewel we daar nog geen bewijs voor hebben gevonden.
Vreemd genoeg weten we van die 165 jaar (1727 – 1893) heel weinig. Hopelijk levert onderzoek meer informatie op over deze belangrijke periode. Wat we wel weten, is dat er in 1827 (dus precies 100 jaar na de overdracht) een verdieping op het pand is gebouwd. Er zijn diverse afbeeldingen van het pand vóór die tijd, onder meer de gravures van Hendrik Spilman. Die laten een pand zien met een begane grond en een zolderverdieping. En ook met een symmetrische voorgevel: in het midden een (dubbele?) deur, en aan weerszijden een raam. 
wordt in 1893 verkocht aan C.H. Degeman, die er een runder– en varkensslachterij annex vleesrokerij begint.
