De vestingbouwkundige Cornelis Krayenhoff is de ontwerper van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Volgens zijn voorstellen is de bestaande Hollandse Waterlinie verbeterd en uitgebreid met de vesting Utrecht en het Fort Amsterdam.
Cornelis Krayenhoff
Cornelis was een zoon van de Veghelse waterbouwkundige Cornelis Johannes Kraijenhoff. Hij werd geboren in Nijmegen en studeerde in Harderwijk natuurkunde, filosofie en geneeskunde, waarna hij een dokterspraktijk in Amsterdam begon. Als Patriot moest hij in 1794 vluchten. Hij trok het Franse leger tegemoet, dat de bevroren Zuiderfrontier al was gepasseerd is en op weg was naar Amsterdam. Aan het hoofd van een groep uitgeweken patriotten stond generaal Daendels, een oude studievriend van Krayenhoff uit Harderwijk. Op verzoek van Daendels reisde hij vooruit naar Amsterdam en zorgde ervoor dat de machtswisseling ordelijk zou verlopen.
Daendels bij het vertrek van Krayenhoff naar Amsterdam
Hoewel hij het liefst zijn dokterspraktijk wilde hervatten, gaven de nieuwe Bataafse machthebbers Krayenhoff een hoge militaire rang en de opdracht de vestingwerken in het westen van het land te beheren. In 1799 weet hij inderhaast Amsterdam in staat van verdediging te brengen tegen een inval van Brits-Russische troepen, die daarna de aftocht blazen. Vervolgens krijgt hij opdracht om de Noord-Hollandse kust te versterken en later om de verdedigingswerken rond Amsterdam te verbeteren.
Lodewijk Bonaparte
In 1806 trad Krayenhoff als vestingbouwer in dienst van koning Lodewijk Bonaparte van het nieuwe Koninkrijk Holland. In 1809 werd hij bovendien minister van Oorlog. Toen inlijving bij het Franse keizerrijk dreigde, begon hij met de heimelijke versterking van de Stelling van Amsterdam. Napoleon ontsloeg de weerspannige minister hiervoor, die zich daarna weer met hart en ziel aan zijn wetenschappelijke studies wijdde.
De kerk in Doesburg
Maar in 1811 werd Krayenhoff toch weer benoemd tot lid van het 'Comité des Fortifications' in Parijs. Eind 1813 schaarde Krayenhoff zich aan de zijde van de Oranjegezinde, voorlopige regering. Na 1814 benoemde de toekomstige koning Willem I hem onder andere tot inspecteur-generaal der fortificatiën. Zijn eerste opdracht was de bestaande vestingwerken in het zuiden van het land om te vormen tot een doeltreffende verdedigingsgordel tegen Franse agressie.
Daarna werkte hij aan de Nieuwe Hollandse Waterlinie, maar bleef tegelijkertijd bezig met wetenschappelijke studies. Als natuurkundige plaatste hij de eerste bliksemafleider in zijn woonplaats Nijmegen. Vroeger had hij al de eerste bliksemafleider in ons land geplaatst op de kerktoren van Doesburg. Als cartograaf ontwikkelde hij de eerste Nederlandse stafkaart die in 1823 werd gepubliceerd.
