skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Archieven

423 Pels Rijcken, ambtelijke en advocaatsstukken, 1536 - 1851

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Begin jaren zeventig van de 20e eeuw werd ongeveer twintig meter archiefmateriaal uit het archief van de Bredase familie Pels Rijcken en haar aanverwanten overgebracht van het Gemeentearchief Breda naar het Brabants Historisch Informatie Centrum. Het betreft archiefstukken die diverse leden van de familie uit hoofde van hun functie hebben ontvangen of opgemaakt in de periode vanaf de tweede helft van de zestiende tot het einde van de negentiende eeuw. Ze hebben betrekking op West-Brabant. De familiestukken uit het archief Pels Rijcken zijn in het Gemeentearchief Breda gebleven.
De inleiding op de inventaris van dit familiearchief bevat genealogische gegevens over de familie Pels Rijcken en aanverwante geslachten. Een kopie van die inventaris bevindt zich in de bibliotheek van het Brabants Historisch Informatie Centrum en kan desgewenst geraadpleegd worden.
Het grootste deel van de collectie die in deze inventaris is beschreven, ongeveer drie kwart, bestaat uit procesdossiers die gevormd zijn door de juristen Christiaan (1781-1855) en Antoine Charles Diederic (1820-1892) Pels Rijcken, als advocaten en procureurs in Breda. Ook de zoon van Antoine Charles Diederic, Frans Eduard Pels Rijcken (1861-1947) vervulde deze functies in Breda. Diens archief is overgenomen door het advocatenkantoor Quarles, Kousemakers en Jurgens, de opvolger van het kantoor Pels Rijcken, vandaag de dag gevestigd in Tilburg onder de naam Quarles & Jurgens, Advocaten. Daar is het enkele jaren geleden bij een opschoningsoperatie, samen met ander materiaal uit de eerste helft van de twintigste eeuw, helaas vernietigd.
Het resterende kwart van de collectie bevat voornamelijk bestuurlijke en rentmeesterstukken uit de zestiende tot en met de achttiende eeuw. De belangrijkste archiefvormers van dit gedeelte zijn Laurens Pels (1724-1795) en zijn schoonzoon Johan Adrianus Rijcken (1750-1822). De nakomelingen van Johan Adrianus namen de dubbele naam Pels Rijcken aan. Laurens Pels en Johan Adrianus Rijcken vervulden beiden het ambt van rentmeester van de geestelijke goederen in de stad en baronie van Breda. Laurens Pels was voorts substituut-ontvanger en schepen in Roosendaal, en president-schepen in Breda. Johan Adrianus Rijcken was schout van Princenhage.
De inventarisnrs staan niet op numerieke volgorde. Ze zijn opgenomen onder de naam van degene die ze uit hoofde van zijn functie opmaakte of ontving: de archiefvormer. In de inhoudsopgave vindt u een overzicht van alle archiefvormers die bij het ontstaan van dit archief betrokken zijn geweest, met vermelding van hun functie. Op de achter hun naam vermelde pagina's zijn de stukken beschreven die uit hun werkarchieven afkomstig zijn, al was dat, met name voor de zestiende- en zeventiende-eeuwse stukken, niet altijd met zekerheid vast te stellen. In die gevallen, zijn de stukken ondergebracht bij de meest waarschijnlijke archiefvormer.
De namen van de partijen in de negentiende-eeuwse procesdossiers en hun vestigings- en woonplaatsen zijn opgenomen in de index achterin de inventaris. Het eerste nr achter de naam of plaats verwijst naar het inventarisnr, het tweede naar het paginanr.

Rijksarchief in Noord-Brabant, 2001
Aanwijzingen voor de gebruiker
Bijlagen
Inventaris
Frans E. Pels Rijcken, advocaat en procureur te Breda,
De moord op Marietje Kessels, dochter van een fabrikant in muziekinstrumenten, die levenloos verkracht en verminkt werd aangetroffen in de kerk van het H. Hart te Tilburg, ook wel kerk in de Noordhoek genaamd, heeft in het begin van de 20e eeuw veel opschudding veroorzaakt. In maart 1901 neemt Frans E. Pels Rijcken, advocaat en procureur te Breda, de verdediging op zich van August Mutsaers, schilder, die van de moord werd beschuldigd. Hij was heilig overtuigd van de onschuld van deze arme Mutsaers. Volgens F. Pels Rijcken had de katholieke overheid met Mutsaers een zondebok gevonden. Tijdens de twee processen (eerst voor de Arrondissementsrechtbank in Breda, later in het hoger beroep van de officier van justitie voor het Gerechtshof 's-Hertogenbosch) suggereerde hij, dat de ware dader gezocht moest worden binnen de muren van de kerk in de Noordhoek. De koster, Johan van Isterdael, die al in vrijheid was gesteld, maar die volgens Pels Rijcken meineed pleegde m.b.t. zijn alibi, was volgens de advocaat zeer verdacht; maar ook pastoor Zinnicq Bergmann had getuigen beïnvloed die Mutsaers konden vrijpleiten, maar op aandrang van de pastoor hun verklaringen herriepen. Zonder Pels Rijcken zou Mutsaers veroordeeld zijn voor een misdaad die hij niet had gepleegd. Hij werd tot tweemaal vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs.
Ed Schilders heeft in 1988 onderzoek gedaan naar de moordzaak en het boek 'Moordhoek' gepubliceerd. In 2011 heeft Godelieve Kessels, een nicht van Marietje Kessels, nogmaals een boek met nieuwe gegevens 'De moord op Marietje Kessels' gepubliceerd.
De stukken met inv.nrs. 2124-2135 zijn in 2020 geschonken aan het BHIC door een oud werknemer van advocatenkantoor Quarles & Jurgens te Breda, de heer E.P. Elink Schuurman
2125 Getuigenverklaringen en aantekeningen in de zaak contra G. Mutsaers van F. Pels Rijcken, advocaat. Met omslag met opdruk 'Tilburgsche Zaak', 1901 i
423 Pels Rijcken, ambtelijke en advocaatsstukken, 1536 - 1851
Inventaris
Frans E. Pels Rijcken, advocaat en procureur te Breda,
2125
Getuigenverklaringen en aantekeningen in de zaak contra G. Mutsaers van F. Pels Rijcken, advocaat. Met omslag met opdruk 'Tilburgsche Zaak', 1901
Datering:
1901
Vindplaats origineel:
Den Bosch
Omvang:
1 omslag
Reden geen uitleen:
Scans beschikbaar

Gebruik CTRL + scroll om te scrollen

Ga

Kenmerken

Datering:
1536-1851
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Openbaarheid:
Deze toegang bevat een of meer stukken die tot 1 januari 2040 niet zonder meer openbaar zijn.
Het precieze jaar van openbaarheid kun je per inventarisnummer vinden.

Bij vragen kun je contact opnemen met het BHIC.