Kees Bastiaans (1909-1986)

Van dat laatste doek zou hij tien schilderijen kunnen maken, om ze vervolgens aan het andere onverkochte werk te kunnen toevoegen.

De kunstenaar besloot anders: hij zette zijn hele gezin rond de tafel en maakte  -  bijna als wanhoopsdaad  -  dit familieportret. Thijs op de grond, naast kleine Kees, de tweeling Sofie en Els, Mientje met boek, Toon aan de deur, Ria in het hoekje, Paul op de pot naast de stoel met Hannie, moeder Mien met naald en draad en, kromgebogen zodat hij nog net in het schilderij paste, Kees Bastiaans zelf.

Een paar jaar later, halverwege de jaren vijftig, keerde het tij voor Bastiaans met exposities en belangstelling van een kooplustig publiek. Met humoristische en ironische figuurstukken in ongemengde kleurvlakken en zwarte contouren had hij uiteindelijk zijn stijl gevonden.

Het familieportret heeft tot 1984 in zijn atelier gehangen. Toen verkocht hij dit ontroerende document aan Het Noordbrabants Museum, met pijn in het hart.

Aan de Bernhardstraat 6 te Mill staat nog steeds (maar hoe lang nog?) het eenvoudige bakstenen huis uit de jaren dertig dat Kees Bastiaans en zijn vrouw Mien hebben laten bouwen. Dwars achter het huis staat een grote schuur, het atelier.  

In de woonkamer van het pand, dat op de nominatie staat om gesloopt te worden, bevindt zich een groot wandmozaïek. Een groep mensen voerde in 2008 (met succes) actie voor het behoud van dat mozaïek.

Maar hoe toch kon een kunstschilder, die blijkbaar zo slecht verkocht, een eigen huis laten bouwen? Dat kon doordat Kees Bastiaans zijn carrière als huisschilder begonnen is.

Cornelis Bernardus Bastiaans werd op 20 november 1909 in Mill geboren als het zevende kind van Toon Bastiaans en Wilhelmina van Dijk, die in Mill een winkel dreven. Al op heel jonge leeftijd begon Kees te tekenen en te schilderen. De beginselen van het vak leerde hij bij Van Strijp. Later nam hij lessen bij Hendrik de Laat in ’s-Hertogenbosch, waar hij zich inmiddels als huisschilder had gevestigd. Maar het klikte niet erg tussen De Laat en Bastiaans, die niet lang daarna naar Mill terugkeerde en daar een schildersbedrijf begon.

Dat bedrijf liep goed: Bastiaans was beroemd vanwege zijn techniek van het marmeren van blank hout. Economisch gezien ging het hem in deze jaren ’30 dan ook relatief goed, maar dat betekende wel dat er weinig tijd overbleef voor de kunst. Na zijn huwelijk met Mien Derks in 1937 besloot hij zijn zaak te sluiten en kunstschilder te gaan worden, ondanks de financieel minder rooskleurige vooruitzichten. Van 1939-1943 studeerde hij aan de Arnhemse Academie Kunstoefening.

Kees Bastiaans beheerste veel genres en technieken: schilderijen, gouaches, litho’s, lino’s, mozaïeken. In zijn werk speelt de religieuze traditie van zijn geboortestreek een duidelijke rol, maar hij schilderde ook veel landschappen en bloeiende struiken, bloemen, stillevens, portretten en dorpsactiviteiten zoals carnaval en kermis.

Er was ook monumentaal werk van zijn hand in de vorm van muurschilderingen, een glas-in-lood raam voor de kerk van Mill, ontwerpen voor wandkleden en gildevaandels, een grafsteen, een Mariabeeld (in Langenboom), plastieken (school Mill), kerstgroep in beton, ijzerplastieken en kleine Mariabeelden in hout, steen, gips en klei.

Zo liet Bastiaans behalve schilderijen ook andere sporen na in Mill, zoals het al genoemde glas-in-lood raam voor de kerk, maar bijvoorbeeld ook een hoes voor een langspeelplaat van het voormalige Millse jongerenkoor. 

Kees Bastiaans overleed op 31 maart 1986 in zijn geboorteplaats.