In 1995 stond Midden-Nederland het water bijna letterlijk tot aan de lippen. Door langdurige en hevige regenval was de waterstand van de rivieren zo hoog dat het omliggende gebied ernstig met overstroming bedreigd werd. Er bleef de lokale en regionale overheden op dat moment niets anders over dan het hele Maas- en Waalgebied te evacueren.
Gelukkig liep alles uiteindelijk zonder ongelukken af, maar om te voorkomen dat zoiets zich nog eens zou herhalen, volgde al spoedig een Deltaplan voor de grote rivieren, waarbij de nadruk vooral lag op dijkverzwaring, (waarbij de landschappelijke waarden van het gebied al te vaak geen factor van belang meer bleek te zijn).
In het Land van Heusden en Altena koos men voor een andere aanpak. De afsluitdijk tussen het zuidelijke en noordelijke deel van de Afgedamde Maas werd verhoogd en de Wilhelminasluis werd voorzien van een hoogwaterkering. Daarnaast bouwde men een keersluis in het Heusdensch Kanaal, waarmee de Kromme Nolkering een feit was.
Proefsluiting op 2 maart 2010. Foto: Wiebe B. de Ringh, weblog Wilhelminasluis
Op 5 oktober 1998 kreeg de bouwcombinatie Hegeman-BESIX de opdracht om de sluis te bouwen. Drie jaar later, met de nodige vertragingen vanwege het gevaar van explosieven uit de Tweede Wereldoorlog, werd op 21 juli 2001 de 290 ton zware hefschuif geplaatst. Bij hoog water wordt deze schuif neergelaten om het Heusdensch Kanaal af te sluiten. Het werk werd op 19 april 2002 officieel opgeleverd met de onthulling van een informatiebord bij de keersluis.
Het woordbeeld van Nolkering kan voor een verkeerde uitspraak zorgen. Zoals gezegd is de Kromme Nolkering een keersluis. Dat wil zeggen dat hij gebouwd is om bij een situatie van hoog water overstromingen te voorkomen, het water te keren dus. Aangezien het gebied tussen Heusden en Wijk en Aalburg, waar de sluis is gebouwd, de Kromme Nol wordt genoemd, heet de sluis dus de kering van Kromme Nol, ofwel de Kromme Nolkéring.
Annemarie van Geloven namens BHIC
bhiczei op 6 november 2012 om 16:34
@R,Kremers, ik ga uw vraag voorgeleggen aan de heemkundekring Het Oude Land van Heusden en Altena. Zodra ik het verlossende antwoord heb, hoort u van mij! Ik ben zelf ook benieuwd.
Ook zou u uw vraag kunnen voorleggen op het forum van onze collega's van het Land van Heusden en Altena http://www.salha.nl/forum.html
Annemarie van Geloven namens BHIC
bhiczei op 8 november 2012 om 11:28
Ik ga toch even een poging doen. In het toponiemenboek van d'n Aabeemd tot den Zwijnsput van Henk Beijers en Geert-Jan van Bussel lees ik:
nol = zandheuvel
krom is een vormaanduiding voor gebogen, niet recht of scheef.
Misschien kent u de omgeving ter plekke en herkent u hier iets in ...
Zo niet, dan slaat de naam misschien toch op een oude man met een kromme rug, die Nol (Arnoldus) heette.
Wie het weet, mag het zeggen!
M. Bouman
zei op 24 februari 2014 om 10:43
Ik was zelf op zoek naar de betekenis van De Kromme Nol maar kan nergens wat vinden. In Wijk en Aalburg hebben veel mensen inderdaad een bijnaam. Een naam dat te maken heeft met bijv. een uiterlijk of diens beroep. Het zou inderdaad kúnnen zijn ontstaan uit de bijnaam van iemand. Maar mocht ik weer in de regio zijn en een ouder persoon tegenkomen zal ik navraag doen.
Jacob Vos
zei op 12 oktober 2017 om 22:04
De naam "Kromme Nolkering" is afkomstig van de naam van een weg die vanaf de Provincialeweg-Zuid (N283) tot aan de brug over het Heusdensch Kanaal loopt: "De Kromme Nol". Die naam is dus niet ter aanduiding van een gebied.
De naam 'De Kromme Nol' is op haar beurt afkomstig van een weg die tijdens de ruilverkaveling (in de 20e eeuw) is verdwenen, en die zo'n 500 meter ten noordwesten van de huidige De Kromme Nol lag, even ten zuidwesten van het voormalige zwembad Veldzicht. Ik kwam de naam tegen op een kadastrale kaart van wrs. rond 1830.
Wat de betekenis betreft: 'nol' wijst inderdaad op een verhoging of een (zand)heuvel. En 'krom' slaat óf op de bochtige weg die langs of naar die hoogte liep (op de genoemde kadastrale kaart is er sprake van een bochtige weg), óf op de vorm van de hoogte. De hoogte (dit is of de Hoge Woerd geweest of er nabij) is overigens bij de ruilverkaveling verdwenen.
Marilou Nillesen
bhiczei op 13 oktober 2017 om 09:18
Bedankt voor deze aanvulling, Jacob. Daar kan M. Bouman - en anderen - vast mee vooruit.
Jacob Vos
zei op 13 oktober 2017 om 09:52
Correctie op m'n vorige bijdrage! Het moet zijn: "ten zuidoosten van het voormalige zwembad Veldzicht".
Hans van kuijk
zei op 15 juli 2021 om 22:36
Kan het water nog tot aan de dijk komen ondanks de kromme Nolkering met andere woorden is er over stroming gevaar net als 1995 .? Gr hans
Marilou Nillesen
bhiczei op 17 juli 2021 om 13:03
Dag Hans, ik kan me voorstellen dat die vraag actueel is. Voor dergelijke informatie kun je het beste kijken op de site van Rijkswaterstaat -> waterhoogte
Gelukkig liep alles uiteindelijk zonder ongelukken af, maar om te voorkomen dat zoiets zich nog eens zou herhalen, volgde al spoedig een Deltaplan voor de grote rivieren, waarbij de nadruk vooral lag op dijkverzwaring, (waarbij de landschappelijke waarden van het gebied al te vaak geen factor van belang meer bleek te zijn).
