Van Rijsingen in Sint-Oedenrode

In het boek Beschrijving der Vryheid St Oden Rode 1832 door A.C. Brock staat een leeg wapenschild van Rysingen.

Er is sprake van een Leengoed Rysingen en Groot Rysingen (vanaf pagina 140)

genoemd wapenschild 3 molenijzers komt in dit boek enkele keren voor bij Tybos, Oetelaar en
van den Bokk

Bij Den Burght pagina 93 zie ik deze 3 hoefijzers terug met een kroontje erboven : Comitains Taxandria
Hiernaast staat het wapen van Jan van de Weteringen (Ridder)
Deze gekanteelde dwarsbalk zie ik ook in onderstaand familiewapen weer terug.

kan zo geen verbanden tussen deze bovenstaande wapens vinden.
Bij het CBG vind ik een ander wapen van Rysingen maar voert geen molenijzers:
https://cbgfamiliewapens.nl/zoeken?view=detail&id=abcb2418-1712-4667-bb0f-5b6ee14fa053

van Rysingen:
Wapen: gevierendeeld: I en IV in goud een dubbel gekanteelde zwarte dwarsbalk; II en III in goud drie zwarte jachthoornen, rood gesnoerd.

Veel wapens in de manuscripten van Brock, maar dat van Van Rijsingen laat hij leeg. scan 77/242 van inv.nr. 461.

1715 Parochie Sint-Martinus te Sint-Oedenrode (1520) 1603-2000 (2008)

459-462 Manuscripten van A.C. Brock, geschreven in bruine inkt (galnoten), met plaatsnamen in rubrieken in rode inkt, met vele ingekleurde kaarten, tekeningen van belangwekkende huizen, kastelen en familiewapens; ingebonden in perkament

461 "Beschyving der vryheid St. Oden-Rode. Behelsende verhandeling over de gebouwen als kerken, kapelen, adele-sloten, heerlykheden en andere landgoederen. Tweede deel." manuscript van A.C. Brock, met vele ingekleurde kaarten, tekeningen van huizen, kastelen en familiewapens, 1832

andere insteek:
http://www.oudzijtaart.nl/Huizen/Pastoor%20Clercxstraat/PC20.htm

Ben benieuwd is ook mijn genealogie.

Egbert en Clericus,

Bedankt voor de reactie maar het komt niet overeen met mijn vraagstelling.

Het wapenbeeld met de drie molenijzers is een populair wapen wat me al jaren bezig houd, het reconstrueren van de families die het voeren althans.

Het wapenbeeld komt voor in een aantal kleurencombinatie die ook gespiegeld voorkomen, b.v. gouden veld met rode molenijzers -> rood met goud; zilver met rood -> rood met zilver; goud met blauw -> blauw met goud; zilver met zwart -> zwart met zilver, etc. etc.

Die kleurencombinaties en hun omkeringen hebben te maken met de verdere vertakkingen van een (uitgebreide) familie en de pogingen van de jongere zonen om middels kleurenbreuk (of omkering er van) dicht bij het familiewapen te blijven van de hoofdstam van hun familietak.

Ik hoopte door de kleuren van het wapen Van Rijsingen een hint te verkrijgen naar de precieze aanhechting van deze familie aan het geslacht Van Rode/de Rover. Alle wegen leiden uiteindelijk naar Sint-Oedenrode en soms kun je middels de overeenkomstige kleuren en de/een gemeenschappelijke stamvader een familietak chronologisch beter plaatsen in het historische plaatje.

Clericus@
Van Rijsingen is een herkomstnaam net zoals zo vele, b.v. Van Son, Van Nuenen, Van Aarle, Van Beek, Van Helmond, Van Lierop, Van Houthem, Van Asseldonk, van de Meulenhof, etc. die in het verleden op elk willekeurig moment vóór de invoering van de BS kon zijn ontstaan. Het is dus riskant om bij een gelijkluidende naam meteen een link te leggen met naamdragers enkele honderden jaren eerder.

Het gegeven dat ook een ander familiewapen voor een familie Van Rijsingen bestaat zegt genoeg.

Clericus@

>> Bij Den Burght pagina 93 <<

Kun je deze bronvermelding iets verhelderen?

Aha tikfoutje komt uit deel 2 pagina 9 uit zelfde boek.

Wat je verteld zie ik vervolgens in deel 1 (zelfde boek maar is opgesplitst in 2 delen) op pagina 27 staan namelijk

Comitatus Taxandrie Rood op Zilver met kroontje

3 Roden molenijzers op Zilver
Montfort, de Lauwe, Mierlue en Vladeracken

3 Blauwen molenijzers op goud
Stakenburgh, uit den/ uitdenhuizen, Rinckveld, Lieshout, Vlingen, Rorsfchot, Waelwijck , van den bolck

3 Zwart molenijzers op Zilver
Vlierden, Herzelle

3 Gouden molenijzers op Azuur
Broeckhoven

3 Roden molenijzers op Goud
van Rode, van Roy

3 Gouden molenijzer op keel
de Rovere

3 Witten molenijzers op Keel
Breugel

3 Witten molenijzers op Sabel
van de Straaten

3 Witten molenijzers op Azuur
van Wolfswinckel

3 gouden molenijzers op Sabel
van Cuijst

wapenkaartje uit de archieven van de edelgeborenen heer J.J.F. de Grez
laatz Aen Roy dÁrmes bij zijn Keizerlijke en Koninglijke Majesteit in de Oostenrijksche Nederlanden

In dit boek vele wapenschilden te vinden.

Alle overige andere zijn dus van deze hoofdlijnen molenijzers afgeleid ?
Bedankt Hans, weer iets geleerd.

Oeps, ik was ook wat onduidelijk.
Ik dacht dat Den Burght een voor mij onbekend heraldisch of historisch boek was.
Je verwees natuurlijk naar A.C. Brock :-) :-)

Klopt Hans komt allemaal uit zelfde boek van 1832, hij had een passie voor wapenschilden.

Clericus@

De Belgische familie Berthouts nam ca. 1190 een wapen aan en splitste zich al meteen in twee takken. De oudste broer Wouter nam een wapen aan met 3 rode palen op een gouden veld. Broer Gielis hanteerde de kleuren 3 rode palen op een zilveren veld. Hier zie je dus al meteen een verschil: hoofdstam-jongere tak, en een devaluatie van de kleur (goud->zilver) bij een jongere zoon. Een dergelijk verschil zien we ook bij de Van Hornes en de Van Cranendonken en bij de verschillende takken van de familie Van Kuyc. In de heraldieke handboeken wordt ook gewezen op de (ongeschreven) gewoonte van een jongere zoon om het familiewapen te breken met aanvullingen (barensteel, vrijkwartier, hartschildje, schildzoom, etc., of door een kleurenbreuk waarbij dan altijd devaluatie optreed.

Hoewel niet bewijsbaar is door eigentijd bronnenmateriaal wordt door latere 16e-17e eeuwse schrijvers het wapen Peelland/Graafschap Rode beschreven als 4 rode molenijzers op een gouden veld. In veel van de in de 14e eeuw al bekende molenijzerwapens zien we inderdaad de kleuren rood op zilver terug, waaruit de conclusie getrokken kan worden dat die families alfstammen van een jongere zoon. Die conclusie kan ook middels genealogisch onderzoek hard gemaakt worden. Op het genealogisch vlak heb ik daar in 1999 en later al eens over gepubliceerd in Heemkundige periodieken (artikelen zijn digitaal beschikbaar). Naast de welbekende families als de Van Montfoorts, Van Mierlo's, Van Sceepstals, Van der Doncs, Rover, etc. zijn er nog tal van families met (op een onbekend moment ontstane) afwijkende kleuren-combinaties die nog aan te sluiten vallen en families waarvan je weet dat ze de molenijzers gevoerd hebben maar waar de kleuren niet van bekend zijn.

Iedere jongere zoon (stamvader van een zijtak) zocht een wijze om zijn wapen herkenbaar maar ook uniek te maken, rekening houdend met de op dat moment bekende en bestaande wapenbeelden binnen de familiegroep ("clan") Rode/Rover. Zo zou je van de Van Stakenborchs kunnen zeggen dat ze omdat de wapenbreuk rood op zilver (Mierlo/Montfoort/Rover) al vergeven was het familiewapen rood op goud hebben kunnen breken middels blauw op goud (b.v. Stakenborch). Daar weer een jongere zoon (b.v. Van de Velden) zou dat gemakkelijk op goud op blauw kunnen zijn hanteren. Zo zijn er tal van theoretische kleuren-omzettingen denkbaar die samen met archiefonderzoek een indicatie kunnen geven wanneer en waar ergens een familie af zou kunnen takken. Het is geen exacte wetenschap maar het kan wel helpen bij het aansluiten van een familie ergens in het grote geheel.

Ik ben al vanaf de jaren '90 aan het proberen om al die molenijzers voerende families genealogisch uit te zoeken en om de eerste vermeldingen van de familiewapens binnen de familietakken te dateren.  A.C. Brock is leuk en informatief maar wel laat om over Rietstap nog maar niet te spreken.

>> Hoewel niet bewijsbaar is door eigentijd bronnenmateriaal wordt door latere 16e-17e eeuwse schrijvers het wapen Peelland/Graafschap Rode beschreven als 4 rode molenijzers op een gouden veld. <<

Correctie: 3 rode molenijzers op een gouden veld

Na de vorige reacties begon ik aan mezelf te twijfelen, te meer omdat er bij A.C. Brock niets te vinden.
In Heemschild jrg. 33 nr. 3 september 1999 blz. 53-57 staat een klein artikel van N. Koomans, Lijst van schepenen van Sint-Oedenrode vanaf 1311 tot 1550.

Op blz. 53 zien we het wapen van schepen Jan van Rysingen uit 1367 afgebeeld, helaas zonder kleuren: 3 molenijzers met in het schildhart een rijs, duidend op de naam Van Rijsingen. Toevallig voerde zijn medeschepen Jan van de Velde ook 3 molenijzers maar dan zonder toevoegingen.

Ha die Hans, goed dat je twijfelde, had je post gemist denk ik.
je uitleg is een welkomen aanvulling, weer iets geleerd.

in de Rijsingen tak loop ik vast met :
http://www.oudzijtaart.nl/Huizen/Pastoor%20Clercxstraat/PC20.htm

Antonius Willem Henrick van Rijsingen huwelijk met Maria Jans Delis Loyen in Sint-Oedenrode. met kwartiernummer 26.752-26753 in de 15de generatie.

Heb je meer info misschien?

Hoi Hans,

Toevallig ook verwant met Anna 'Wouter Jan Tonis"Vogels en Daniel "Theodorus Daniel van Rijsingen ? zij zitten in de 12de generatie van mijn schoonvader.

Clericus@

Heb jij data zodat ik de personen chronologisch kan plaatsen?

Groeten,
Hans Vogels

Antonius "Willem Henric" van Rijsingen, geboren omstreeks 1500 in Sint-Oedenrode,NB,NL. Antonius is overleden vóór 31-01-1589 in Sint-Oedenrode,NB,NL, ten hoogste 89 jaar oud.Antonius trouwde, ongeveer 25 jaar oud, omstreeks 1525 met Maria "Jansdr. Delis" Loyen, ongeveer een jaar oud. Maria is geboren omstreeks 1525, dochter van Jan "Delisz." Loeyen /Loyen en Margaretha "Willem Wouters" (Magriet) van Coelen. Maria is overleden vóór 30-01-1589, ten hoogste 64 jaar oud.

kinderen:
-Cristina van Rijsinghen. Cristina is overleden na 23-09-1614.Cristina trouwde met Willems "Jan" Cranen. (Met andere onbekende Moeder)

-Henrick "Tonis" van Rijsingen

en mijn tak:
-III. Daniel "Anthonius Wilhelmus" van Rijsingen (afb. 1 en 2), geboren omstreeks 1540. Daniel is overleden vóór 1635, ten hoogste 95 jaar oud.Daniel trouwde met Elisabeth "Claes Geraerdts" van Nieuwelaer. Elisabeth is een dochter van Claes "Gerits Claes" van Nieuwelaer en Agneeske "Gerit" Geerlincx. Elisabeth is overleden omstreeks 1620.

en een Jan Anthonis Willemss en een Lijske Anthonis Willemss van Ryssinghen

zie nu dat Daniel "Theodorus Daniel van Rijsingen een achterkleinkind is van III
Daniel "Anthonius Wilhelmus" van Rijsingen

Zijn ouders zijn Daniel "Antonius Wilhelmus van Ryssinghen en Elisabeth "Claes Geraerdts" van Nieuwelaer

Blader je door het werk van A.C. Brock uit 1832 dan valt het wapen van de 14e-15e eeuwse Van Rijsingens te vinden op het tussenblad blz. 26/27: 3 blauwe molenijzers op goud.

Het hele werk staat zoals bekend vol met ingekleurde wapenschildjes. De molenijzers zijn in Sint Oedenrode een populair wapen (-element).Wel zie je dat familienamen af en toe verhaspeld worden.

Dat is ook het geval bij de Van Rijsingen's die op genoemde bladzijde worden aangeduid als Ylinghen. Deze benaming is evenwel volslagen onbekend in het dorp zodat je niet anders kan concluderen dat het Van Rijsingen (Rijsinghen) gelezen moet worden. Van deze familie is namelijk bekend dat ze het molenijzerswapen voerde.

Hoi Hans,

De Ryssinghen in al zijn varianten als Ylinghen klinkt heel logisch.
Heb de wapenvoerder "schepen Jan van Rysingen uit 1367"

Ben nog maar bij Willem Henriks Huiben Ryssinghen geboren rond 1495

Terwijl ik heden nog rond het begin van de doopboeken zit na een zoektocht van 9 jaar intensief deze hobby uitoefenen in vrije verloren uurtjes.

Heb de wapenvoerder "schepen Jan van Rysingen uit 1367" nog niet aan kunnen sluiten aan mijn gegevens

De oude Van Rijsingens zijn rond 1470 uitgestorven dacht ik, maar via een tak van de Van der Lake's moet het mogelijk zijn om in vrouwelijke lijn aansluiting er op te vinden.

De goederen Groot en klein Rijsingen waren ook goederen die werden verpacht. Ik verwacht derhalve dat opeenvolgende families pachters voor korte en langere tijd ook de naam Van Rijsingen hebben gevoerd. Die gewoonte zie je o.a. ook bij de Van Duijnhoven's en de Strijbosch'en.

Er zijn mij inmiddels ook Van Rijsingen's bekend uit het 1e kwart van de 15e eeuw die via een natuurlijke schakels afstammen van priester Heer Leunis van Rijsingen en van diens broer Jan van Rijsingen, zonen van Jan van der Straten en van Lijsbeth (erf-) dochter van Leunis van Erpe en van (erf-) dochter Agnes van Rijsingen, een (erf-) dochter van Hendrik van Erp. Deze tak schijnt Groot Rijsingen enkele generaties (14e eeuw) in hun bezit te hebben gehad.

De cijnsboeken van de hertog en die van de heren van Helmond (digitaal te raadplegen bij het RHCe) kunnen daarbij van behulp zijn.

Correctie:
>> Agnes van Rijsingen, een (erf-) dochter van Hendrik van Erp. Deze tak schijnt Groot Rijsingen enkele generaties (14e eeuw) in hun bezit te hebben gehad. <<

Agnes van Rijsingen, een (erf-) dochter van Hendrik van Eyck.

klopt niet wat je zegt: alles te Sint-Oedenrode
Joanna Antonius van Rijsinge *17-02-1775 (1449_005_021_V) - 27-03-1826

vader: Antonij van Rijsinge trouwt op 05-02-1758 (1892-094-070) met Jennemie Vermeltfort

vader: Daniel "Theodorus Daniel" van Rijsinge trouwt op 29-10-1730 (1892-094-016) met Ida Antonii Versantvort

vader: {11de generatie met kwartiernummer 1672}
Theodorus "Daniel Anthonius" van Rijsinge ondertrouw 03-02-1697 (1449_015_010) met Mariken Jan Dierckx Postelens

vader:
Daniel Dirricks van Rijsingen trouwt 01-12-1653 (1449_037b_008) Anna Wouters (Jan Tonis Vogels)

vader: Theodorus "Daniel Anthonius" trouwt 18-02-1624 (Dopen 1607-1658, 1662-166... Begraven 1731, 1747-1805,Image 144 of 688) met Elisabeth "Matthijs Dirck"Versantvoort

vader: Daniel "Anthonius Wilhelmus" van Ryssinghen met Elisabeth "Claes Geraerdts" van Nieuwelaer
7636.110 Index schepenprotocol Sint-Oedenrode (7636.110)
252 Die voirschreven Lauvrijns Janssen Hanricxssen heeft wederome overgegeven Jannen soene wijlen Nijclaes Gerartssen vande Nieuwelaer het voirschreven stuck ackerlants. Aen Danielen Anthonis Willemssen van Rijsinghen vercooft een stuck ackerlants.
Persoon in schepenakte:
Anthonis Willemssen van Rijsinghen
Nijclaes Gerartssen

vader: Antonius "Willem Henric" trouwt met Maria "Jansdr. Delis"Loyen
Veghel R29 fol. 130-131 Akte 131 Transport 25-05-1573
De 4 kinderen van Anthonis Willemss van Ryssinghen, met name: Hanrick, Daniel, Jan en Lysken Vermeld 1599-1642 Hm-19.

vader: Willem "Henrics Huiben" van Ryssinghen
dan zit ik op ±1495 gedoopt

vader: (alleen op patroniem) Henricus "Huiben van Ryssinghen ±1470

Stamvader: (alleen op patroniem) Huib van Ryssinghen ±1445

Elk gezin gezinsreconstructie gemaakt op patroniem vernoeming na.
Indien je meer info hebt hoor ik het graag voor 1470

Wat klopt er niet?
De voorbeelden elders: van Duijnhoven en Strijbosch.

Hoi Hans dat de lijn in 1470 al uitgestorven zou zijn.

Ben benieuwd naar die gegevens van die tijd.

Ik heb gisteren zitten zoeken in het digitale schepenprotocol van Veghel en Sint Oedenrode. Als zoekvraag heb ik R*sing* gebruikt. Ik ben daar iets tegengekomen maar allereerst een vraag.

Ik krijg dit niet gevonden.
>> vader: Antonius "Willem Henric" trouwt met Maria "Jansdr. Delis"Loyen
Veghel R29 fol. 130-131 Akte 131 Transport 25-05-1573 <<

Wat is jouw zoekwoord (en op welke welke pagina van de vele zoekresulaten) ?

Ik vond wel Antonis soone wylen W.. Hanricx als man van Marie dochter wylen Jan Delis Loeyen (van Jan en zijn vrouw Margriet dochter wylen Willem Wouterss),
18-01-1564 (= 1565)
Akte 999
Veghel R.27 Pagina: 779-784

In deze akte komt een Antonis voor onder patroniemen, niet onder de benaming Van Rijsingen.

Het hertogelijk leengoed Cleyn Rysingen vererfde 7 december 1469 na het overlijden van Jan van Rijsinghen Henricssoen op neef Jan van den Laeck Janssoen.

https://www.bhic.nl/onderzoeken/plaatsen-raad-van-brabant?mivast=235&miadt=235&mizig=325&miview=tbl&milang=nl&micols=1&misort=pla%7Casc&mif1=Leenregisters&mizk_alle=rijsingen

Een ander (afgesplitst) deel van het leengoed werd in 1443 door meester Dierick van Rijsinghen, priester (op 15 mei 1443 als opvolger van zijn overleden broer meester Jans van Rjsinghen) overgedragen aan neef Andries van den Laeck.

https://www.bhic.nl/onderzoeken/plaatsen-raad-van-brabant?mivast=235&miadt=235&mizig=325&miview=tbl&milang=nl&micols=1&misort=pla%7Casc&mif1=Leenregisters&mizk_alle=rijsingen

Het leengoed werd later belast met erfrenten ten gunste van anderen. De delen van het leengoed kwamen uiteindelijk ook in andere handen.

Uit de vererving van dit hertogelijk leengoed, dat zeker van 1312-1469 in het bezit is gebleven van de oorspronkelijke familie Van Rijsinghen, concludeer ik dat het rond 1469/1470 in (wettige) mannelijke lijn is uitgestorven en vererfde op twee neven Van den Laeck, die ongetwijfeld een Van Rijsinghen moeder of grootmoeder zullen hebben gehad.

Deze familie die de 3 molenijzers in hun familiewapen voerde staat mijns inziens los van andere gelijknamige families.

Je hebt een familie waarin de voornaam Leunis en de bijnaam De Brem opvallen. Die stammen af van natuurlijke kinderen van de gebroeders Van der Straten alias Van Rijsingen. Hun grootmoeder Agnes van Rijsingen was de erfgename van het leengoed Groot Rijsingen wat in handen kwam van een telg uit een jongere tak van de Bossche familie Rover. In 1437 werd dit verkocht aan de Roesmonts.

In Veghel treffen we vanaf ruwweg 1384 ook een familie Van Rijsingen aan die enkele generaties kuiper waren.
http://www.oudzijtaart.nl/Reconstructie%20van%20Veghel/Downloads/Bossche%20Protocollen%201368-1501%20Vehchele%202017.pdf

Deze familie lijkt af te stammen van een Jan Lambrechts kuiper die in/voor 1384 gehuwd was met Marie dochter van wijlen Hubert van den Loecke (BP R.1177 1382-1387 fol.92 = sept.1383-mei 1384). Via zoon Lambert Janss van Rijsingen en kinderen Aleyt (x Herman Spoerdonck) en Ghijsbert L.J. van Rijsingen x Geertruyt Wauter die Rijck) en kleinkinderen Wauter, Lambert, Katherijn en Marie (x Claes Amelis Melis) is er verder Van Rijsingen nageslacht in Veghel. Ook via de kinderen van Aleyt en Herman Spoerdonck: Dirck, Lambert, Kathelijn en Yda (x Gijsbert Boyens zn Boudewijn Claess) lijken Van Rijsingen nakomelingen op te duiken. Ik zag in het schepenprotocol van Veghel Boeyens alias Van Rijsingen.

Ik sluit niet uit dat de in Veghel opduikende Jan Lambrechts zn wellicht een Jan van Rijsingen Lambrechts zn, vernoemd naar een moederlijke grootvader of oom, kan zijn geweest. Het pas later opduiken van de benaming Van Rijsingen doet zo iets vermoeden.

In de ledenlijsten van de Bossche Illustre Lieve Vrouwe Broederschap zag ik onder de bekende Van Rijsingens bekende Veghelse namen.
https://www.bhic.nl/onderzoeken/rekeningen-illustre-lieve-vrouwe-broederschap?mivast=235&miadt=235&mizig=291&miview=tbl&milang=nl&micols=1&mizk_alle=R*sing*

De voor jou interessante familie Van Rijsingen woonde in de grensstreek tussen Veghel en Sint Oedenrode. Dat lijkt me iets om rekening mee te houden als je in de cijnsboeken van de heren van Helmond en de hertogelijke cijnsboeken gaat speuren.




https://www.bhic.nl/onderzoeken/plaatsen-raad-van-brabant?mivast=235&miadt=235&mizig=325&miview=tbl&milang=nl&micols=1&misort=pla%7Casc&mif1=Leenregisters&mizk_alle=Rijsingen

Hartelijk dank voor deze uitleg Hans.

Bijzonder interessant om te lezen omdat onze interesse uitgaat naar onze voorouders van de Laeck die op hoeve klein Rijsinghe hebben gewoond.

R.A. Oirschot 126b fo. 11v no.72 dd. 12-03-1497.
Jan van de Laeck, ziek en niet in staat zijnde zich te bewegen, voorzien van het Sacrament der Zieken, maar wel volledig in het bezit van zijn verstandelijke vermogens, heeft verklaard voor Gerard Mathijs Huijskens en voor Rutger van der Stayakker als schepenen en voor Peter Sichemans en Jan Goossens als leenmannen, dat een hoeve die wordt genoemd Clijn Rijsinge, gelegen in Sint Oedenrode, b.p. de hoeve van Roelof van Haestrecht, de hoeve van de weduwe van Gijsbrecht Roesmonts, dat de hoeve voor de helft altijd toebehoorde aan Andries van de Laeck en na diens dood kwam het in bezit van diens kinderen, te weten Rutger, priester en diens zoon Aert, beiden kinderen van genoemde wijlen Andries van der Laeck.

Deze akte verwijst naar betrokkenheid van Jan, Andries, Rutger en Aert van de Laeck.
Wanneer de vererving op neven Jan en Andries heeft plaatsgevonden, moet het zo zijn dat ene Beel of Aleijt van de Laeck met een van Rijsinghe getrouwd is geweest. Als iemand daar het bewijs van kent, houd ik me aanbevolen.

We lezen dus graag mee wanneer iemand de link tussen de van Rijsinghens en de van de Laecken helder heeft.

De relatie valt niet moeilijk te leggen. Een kwestie van wat rondneuzen in de fiches op het Bosch Protocol en het combineren van de informatie. De volgende stap is dan om de schepenakten te gaan raadplegen.

Over de familie Van den/der Laeck zijn tal van vermeldingen te vinden in o.a. Oirschot, Best, Den Bosch en Sint Oedenrode. Jan van den Laeck komt ook voor onder de benaming Jan van Gunterslaer omdat hij vernoemd is naar zijn moederlijke grootvader.

Bosch Protocol mbt Sint Oedenrode 1430-1431 fol.258
Mr. Dirck van Risingen zoon wijlen Jan
Jut en Aertken dochters wijlen Jan van Risingen
- - -
Heer Jan Bremme priester

Bosch Protocol mbt stad Den Bosch 1437-1438 fol.122v
Aertken weduwe Jan vanden Laeck
en haar zoons Andries en Jan

Bosch Protocol mbt Oirschot 1434-1435 fol.86v
Jan Andriess van den Laeck
en zijn zoons Andries en Jan
Roelof Andriess van den Laeck

Bosch Protocol mbt Best 1443-1444 fol.12-v Gunterslaer
Roelof van den Laeck
Aertken weduwe Jan van den Lake

Met vriendelijke groet,
Hans Vogels

Dankjewel voor deze helpende informatie Hans.
Het blijft een leuke puzzel,

Met vriendelijke groet,
Bernadette van de Laak

Dank Hans Vogels voor deze snel aangeleverde B.P.'s. Een paar kende ik al. Maar in hetzelfde jaar BP Oirschot kom ik onderstaande 2 folio's tegen. Daar ontstaat voor mij de verwarring:

BP 1206 (Oirschot) okt 1435 – sept 1436 folio 92v
Jan van Gunterslaer natuurlijke zoon wijlen Jacop van Gunterslaer
Jan die Pulser van Cremslaer
Elsbeen van den Lake vrouw van Jan van Gunterslaer
Henrick Mutsart zoon wijlen Henrick Mutsart

BP 1208 (Oirschot) okt 1437 – sept 1438 folio 7v
Gerit zoon wijlen Herman Brants
Jan die Pulser van Crempslaer
Jan van den Laeck man van Elsbeen
Jan van Gunterslaer
Margriet weduwe van Wennemar van den Meeracker

Wie was nu de vrouw van Jan(van Gunterslaer) van der Laeck?

De fiches op het BP kunnen inderdaad - zonder voorkennis of raadpleging van de schepenakten - zorgen voor verwarring. omdat ze op onderdelen kunnen verwijzen naar personen die al enkele generaties eerder leefden.
In dit geval zien we in Elsbeen van den Lake vrouw van Jan van Gunterslaer de moederlijke grootouders van Jan gnd. van Gunterslaer, zoon van Andreas Roefs zn, smid, alias van Eertbruggen (alias) van Oirschot. Zij worden vermeld in de periode ruwweg 1340-1380. Zie http://users.bart.nl/~leenders/10000bu/data.htm (Oirschot en Gunterslaer) en o.a. de fiches op Oirschot en Best.

Het nazoeken en samenstellen van de personen en hun mogelijke gezinnen laat zich het makkelijkste doen als je binnen een plaats van 1368 richting 1500 gaat. Grondbezit werd opgedeeld of belast met erfcijnsen. Na een boedelscheiding werd e.e.a. opgedeeld onder de erfgenamen. Daarna zie je weer dat later delen verkocht worden aan de medeerfgenamen of diens kinderen maar ook aan personen buiten de familie.

Voor een goed zicht valt niet te ontkomen dat je dit proces een paar keer opnieuw moet uitvoeren. Bijvoorbeeld als je even een ander buurtdorp onderhanden hebt genomen. Op de fiches staan lang niet altijd de onderlinge verwantschap genoteerd. Door dan het eerdere dorp nog eens door te nemen zie je nu (eerder) personen samen optreden waarvan je uit latere vermeldingen weet dat ze zwagers en/of neven en nichten zijn.

Daarnaast zijn er ook nog in Den Bosch tal van andere informatiebronnen zoals b.v. de Tafel van de H. Geest van Den Bosch, het klooster der Rijke Claren, de Godshuizen, Het Burgelijk weeshuis, het Groot begijnhof, en diverse andere kloosters, etc. etc. waarin regesten van schepenakten kunnen staan die toevallige vondsten kunnen opleveren.

Zit er in de stamboom Van de Laak/Laeck rond 1600/1610 een meisje dat met een Helmondse man huwde? Vanaf ca.1650 duikt daar de benaming Van de Laak op zonder enige voorgeschiedenis in Helmond.
Er zijn twee generaties mogelijk die de naam behuwelijkt kunnen hebben.
Thijs Marten Peters en zijn zoon Joris Thijs Martens. Laatstgenoemde had o.a. een zoon Rutger Jorissen van de Laak die in de jaren '50 richting Nuenen ca. verhuisde.

Beste Hans,
Een van de Laecken tak richting Helmond is ons onbekend. Wel komt de naam Rutger in de familie voor. Voor het eerst tussen ca 1455-1498 - Rutger Andries Jan van de Laeck, waarschijnlijk genoemd naar een voorvader van moeders kant; Rutger Jan van de Stadecker., kwartierschout in Oirschot.
Rutger Andries is priester en kreeg twee zonen, beiden Peter genoemd. We weten nog niet wie zijn vrouw was en we weten ook niet of hij nog meer kinderen had.
Peter kreeg 6 kinderen maar geen van hen werd Rutger genoemd.

Onze tak verhuist richting Boxtel en Haaren (Luijcel)

Mocht je aanvullende informatie vinden, dan houden we ons aanbevolen en sowieso f=dank voor de tips.

Onze tak verhuisd langzaam naar Luijcel (Boxtel)

Bernadette en Ria@

Ik ben mijn dozen met losse aantekeningen aan het opschonen en kwam iets tegen wat ik al geruime tijd geleden (20/25? jaar) genoteerd heb gehad. Waarschijnlijk even snel tijdens een lunchpauze of in het Rijksarchief Noord-Brabant.

Ik heb toen een artikel (in het v.m. Genealogisch tijdschrift voor Midden - en Oostbrabant) of een genealogie (publicaties in de studiezaal) over de familie Van de Lake/Laeck gezien en doorgenomen. De genealogie begon met Andries Roefs van de Lake alias Smits gehuwd met Lisbeth Jan van Gunterslaer.

Is die publicatie jullie bekend?

Ik meende dat het artikel veronderstelde dat Andries vermoedelijk een broer was van een Arnt Rover van der Lake (1389), gegoed in Best.

Dat laatste kan niet kloppen. Arnt Rover was een zoon van een Emont Rover en bezat het goed Ter Lake in Moergestel, terwijl Andries e.a. aan het goed Ter Lake in Sint Oedenrode gelinkt dient te worden.

Beste Hans,
wat bijzonder dat je al zo lang met stamboomonderzoek bezig bent. daar zijn wij nog "groentjes" bij en we hebben zeker nog veel te leren.
De genoemde publicatie kennen wij niet en we zijn daarin zeker geïnteresseerd.
Wat Arnt Rover betreft kennen wij diverse aktes waarin ene Arnoldus Rover van der laeck gelinkt wordt aan grond in Best / Oirschot. Op grond daarvan denken we dat Andries een broer had die Arnoldus heette.

een voorbeeld:

1178 mf1 B 11 f. 11v.
Vrijdag 10-01-1388.
Ghisbertus van den Hasenbossche droeg over aan zijn broer Henricus Maechelini de helft in (1) een erfpacht van 22 lopen rogge, maat van Oirschot, welke pacht Willelmus Stier beloofd had aan voornoemde Ghisbertus en aan diens voornoemde broer Henricus Maechelini, met lichtmis in Oirschot te betalen, en (2) twee stukken land in Oirschot, ter plaatse gnd Best, (a) gnd dat Mortel, beiderzijds tussen Arnoldus Rover de Blake, (b) gnd dat Rieland, tussen voornoemde Arnoldus Rover enerzijds en een geheten Bardinus de Hoerne anderzijds.


Overigens is ons bekend dat er ook in Moergestel een goed ter Lake bestond maar daaraan zijn onze voorouders niet gelinkt.
Ik heb onze stamboom opgebouwd in geneanet. Mocht je daar interesse in hebben, dan kan ik je uitnodigen deze in te zien.

Hi Bernadette,

Mijn euvel destijds was dat ik de naam van het artikel of de publicatie niet heb genoteerd. Ik weet enkel dat er iets is geweest maar verder niets. Ik gis dat het of een artikel in het G.T.M.W.B of een genealogische publicatie is geweest. In de grote studiezaal van het BHIC had je een boekenkast met genealogische publicaties. Op het moment van noteren lag mijn aandacht waarschijnlijk primair op een ander onderzoeksveld.

Ik ben bekend met enkele vermeldingen waarbij Arnt Rover van der Lake voorzien is van het patroniem Emont en met de wetenschap dat hij ook het goed Ter Lake in Moergestel bezat kan het niet anders dan duidelijk zijn dat er geen verbinding met het Rooise goed met die overeenkomstige naam gezocht hoeft te worden. Er zijn ook enkele vermeldingen rond 1390 of iets eerder (en later) waarbij een drietal personen (o.a. een Hornkens) een aandeel in het goed blijken te hebben. Ik zal ze eens opzoeken.

>> Ik heb onze stamboom opgebouwd in geneanet. Mocht je daar interesse in hebben, dan kan ik je uitnodigen deze in te zien. <<

Dat lijkt me wel interessant.

Dat Arnt Rover van der Lake ook in Best en Oirschot genoemd wordt in het Bossche schepenprotocol hoeft geen verwondering te wekken. Hij was een lid van de (Bossche) familie Rover dat tot het stedelijk patriciaat behoorde en overal (o.a. in Sint Oedenrode en Son en Breugel) bezit had liggen. Als zoon van Emont Rover was Arnt medeerfgenaam van de immens rijke ridder Willem van den Bosch die omstreeks 1340 stierf zonder wettige kinderen. Van Willem zijn 2 testamenten en diverse aanvullingen bekend. Zelf had hij geen broes/zussen/neven en nichten. Zodoende weten we dat hij een aantal kinderen van zijn achterneven benoemde tot erfgenaam. kinderen vkinderen

Hallo Hans, wat moeten wij nog veel rondneuzen in de Bossche protocollen en andere bronnen. Dank voor alle gegevens. Van de BP en schepenarchieven van Oirschot en Best heb ik (meerdere malen) de samenvattingen van Jan Toirkens geraadpleegd. Voor de BP`s betreffende Den Bosch en St. Oedenrode kan ik maar geen goede ingang vinden. Via erfgoedshertogenbosch, waar ik vorig jaar nog welhaast moeiteloos oude aktes naar boven kon halen, lukt dat op dit moment niet. Heb jij een goede ingang. Heb jij om te beginnen de inv. nrs van deze 2 protocollen: Bosch Protocol mbt Sint Oedenrode 1430-1431 fol.258
Mr. Dirck van Risingen zoon wijlen Jan
Jut en Aertken dochters wijlen Jan van Risingen
- - -
Heer Jan Bremme priester

Bosch Protocol mbt stad Den Bosch 1437-1438 fol.122v
Aertken weduwe Jan vanden Laeck
en haar zoons Andries en Jan

Dat zou heel fijn zijn.
B.v.d., Ria van de Laak

Beste Hans,

Om jouw toegang te verlenen tot onze stamboom in Geneanet heb ik je mailadres nodig.
Wil je dit delen?
Groet,
Bernadette

Bedankt voor je berichtje, Bernadette. We adviseren om geen e-mailadressen openbaar op ons forum te delen vanwege mogelijke spam. Hans, mocht jij jouw e-mailadres met Bernadette willen delen, dan kunnen we dit achter de schermen voor jullie regelen.

Hallo Lisette,

Wil jij mijn mailadres aan Bernadette doorgeven.

Met vriendelijke groet,
Hans Vogels

Natuurlijk Hans, gaan we regelen! Hartelijk dank voor je snelle reactie.

173/328 folio 337/337v – 338 – 338v Deel 31 map 522
Bosch Protocol R. 1252 periode 1482-1483
Heer Willem van Erpe, kanunnik van Sint Bartholomeus te Luik
uitvoerder van het testament van heer Jan Brem

174/328 folio 337 Deel 31 map 522 Bosch Protocol R. 1252 periode 1482-1483
Henrick Dirx van Rutt
heer Jan van Rijsinen alias Brem, priester +
(vroeger) rector van Sint Jorisaltaar in Sint Odakerk
Jan zoon w. heer Jan Brem, man van Margriet

175/328 folio 338 Deel 31 map 522 Bosch Protocol R. 1252 periode 1482-1483
Henrick Dirx van Rutt
(’t goed van ‘Den Paschbogart)

176/328 folio 339 Deel 31 map 522 Bosch Protocol R. 1252 periode 1482-1483

Jan van Rijsingen nat. zoon w. heer Leinis van Rijsingen, priester
gemachtigd door het testament van heer Jan van Rijsingen alias Brem, priester

Ik weet niet op dit in deze discussie nog behulpzaam is.
Jean Coenen schrijft over Someren en Lierop dat de hoeve Eckerbroek die Jan (Jansen) van Kessel in 1455 had gekocht van Jan Hendriks van Rijsingen in 1489 aan zijn kinderen komt. Geldt wsl ook voor het goed op Schoot. Van Rijsingen zou getrouwd zijn met Gertrudis uten Camp (wed. Egidius Crabel), dochter van Egidus uten Camp en een dochter van Gerlacus van Erpe. (Coenen pag. 79-81)

Peter@

Deze Jan is me bekend. Hij is leenman van de hertog in Sint-Oedenrode en sterft zonder kinderen.
De kleuren van zijn molenijzerwapen zijn me helaas nog niet boven komen drijven.