Notaris-, schepen- en andere akten

180 Op genoemde datum in het eerste jaar van het pausdom van de H.Vader in Christus Julius III door de goddelijke voorzienigheid Paus van Rome is verschenen voor de notaris en getuigen in eigen persoon de eerwaarde voorzichtige Heer Jacop Zegers kanunnik van de collegiale kerk van St.Pieter te Leuven ‘gesont ende wel te pas, door de gratie Godts sijn sinnen over al wel machtich zijnde, nu hier nu daer gaende opter aerden voor oogen hebbende de doodt, ende datter niet[s] sekerder en is aen de sterfelijcke mensch als de selve ende niet onsekerder als de … selve ende dat de selve is comende als eenen dieff inden nacht, niet wetende wanneer, willende daeromme de selve voorcomen op dat hij van deser werelt niet scheijden en soude sonder ierst van sijne tijdelijcke goederen gedisponeert te hebben aen hen van Godt den Heer hier opter aerden verleent, tot loff van Godt almachtich ende zijnder zielen solaes ende verlichtinge heeft gemaeckt, geordineert ende gesloten dit tegenwoordich testament ofte ordinantie van sijnen uterste wille inder formen naebeschreven, de welck hij heeft begeert dat stadt sal grijpen ende zijn volcomen effect sorteren, ’t sij bij forme van testament codicille gifte ofte maeckinge ter saecken van de doodt oft op eenige andere manieren, niet tegenstaende dat alle de solemniteyten van rechts wegen gerequireert, hierinne niet onderhouden ende gereserveert en waere, revocerende ende casserende ofte te niet doende alle testamenten ende codicillen als hij eenichsints voor den dach van heden datum van desen gemaeckt ende gesloten heeft – Soo dan inden iersten beveelt den voors. Hr. testateur sijne ziele aen de bermherticheit Godts almachtich den welcken de selve geschapen heeft ende met sijn bloet verlost ende aen H. moeder godts ende aen alle HH vrienden Godts, soo wanneer de selve van zijnen lichaem scheyden sal, ende sijn doode lichaem de gewijder aerden, d’welck hij begeert begraven te worden inde kercke tot Ste Peters tot Loven voor de sacristije

154 Testament opgemaakt op 9 maart 1572 volgens de stijl van Rome, de 15e indictie van het pausdom van paus Pius de 5e paus met die naam van de maagd Anna dochter van wijlen Reijners Potteye die ziek lag maar haar verstand geheugen en zinnen waren beheerste ze nog goed en die voorgaande testamenten herriep en het testament opende met de gebruikelijke termen als ‘sterfelijk lichaam, de barmhartigheid van God, een eerlijke uitvaart met 33 kaarsen, de Sint Janskerk te ’s-Hertogenbsoch, de predikheren, de minderbroeders, Heer Jan haar broer 2 gl., het Convent der Predikheren 6 gl., spijs en drank op de dag van haar uitvaart, de conventualen van de Conventen te Boxtel, Eijkendonck, Coudewater, en Sint Annaborch brood van een ½ oort stuyver; idem nog 6 gl. aan de predikheren, bidden voor haar ziel in alle sermoenen na haar sterfdag, nog eens 50 gl. aan het convent der predikheren waar elk jaar een jaargetijde wordt gehouden; aan het Convent van de Regularissen opten Wyntmolenberch 100 gl. met verzoek om twee jaargetijden nl. een voor haar vader en moeder en haar eigen sterfdag; aan de prior van de Predikheren 3 gl. als vriendschapsgebaar; 100 gl. aan de 9 huisarmenblokken in de stad ’s-Hertogenbosch; tot onderhoud en vordering van de dagelijkse communie en ontvangenis van het eerbiedwaardig Sacrament in de dom en parochiekerk van Sint Jan Evangelist in de stad ‘alle daegen byden devoten mensch geschiet’een losrente van 36 st. uit een huis in de Stoofstraat en dat onder conditie en restrictie als Jenneken de dochter van Peter van den Boedonck op 30 juni 1575 heeft vastgelegd; idem tot alimentatie en onderhoud van een eerlijke goede bekwame ijverige jongen of klerk die begeert te studeren in de goddelijke theologie of anderszins in een universiteit om priester te worden in Leuven, Keulen of elders 600 gl., als provisoren collators en toezichthouders worden genoemd de prior van het Convent der Predikheren, de pater van het Convent der Regularissen opten Wyntmolenberch

147 Testament of uiterste wilsbeschikking van Meester Peeter Wijnants Stephaen van de Borchtkercke te Antwerpen terwijl hij alle voorgaande testamenten ongedaan maakt en wil graag dat dit tegenwoordig testament als goed en waard bevonden wordt. Daarna volgt een serie legaten zoals 25 gl. aan de Burchtkerk onder conditie dat de kerkmeesters hem een plaats zullen verlenen in die kerk met een nieuwe zerk op het graf; idem een pond vlaams voor een tafereel te hangen omtrent het graf; de aalmoezeniers van Antwerpen t.b.v. de armen 10 gl.; aan Jan zijn neef, kuiper te Eersel, vermaakt hij als een aalmoes 100 gl. binnen twee jaren te ontvangen in twee termijnen; aan elke kapelaan van de Burchtkerk een van zijn beste hemden; idem 64 gl. voor de fundatie van twee beurzen te Leuven tot Standonck voor bloedverwanten o.a. drie jongens uit Eersel vanaf hun 8e jaar; [helaas is de tekst vanwege een diepe vouw in het blad niet overal duidelijk]; als collators benoemt hij een bloedverwant die priester of studerend te Leuven is en de pastoors van Eersel en Bergeijk ; aan Peter de zoon van Wijnant de broer van de testateur vermaakt hij een kuip en laat hem een ambacht leren zodat hij zelf na de leerjaren zelf de kost kan verdienen; idem een legaat aan Heijlken en Lijsken de dochters van Maria de zus van de testateur te Rijthoven; idem aan de vierzonen van zijn broer Christiaan genaamd Anthoen, Peeter, Gielis en Jacob ieder 14 gl.; aan Wilhelmus een andere broer krijgt 25 gl. om te studeren; zijn nicht Maijken die bij hem woont maakt 6 gl. aan Theunis Goris en na diens door de oudste van mijn vrienden die priester is of student te Leuven welke 6 gl. besteed zouden worden aan de armste vrienden van de testateur; idem 10 gl. aan Peter de zoon van zijn zus te Riethoven en Gielis Wijnants de zoon van zijn broer ook 10 gl. i.v.m. hun studie te Leuven; Maijken zijn nicht krijgt het beste bed met drie paar van de beste slaaplakens en andere toebehoren;

145 Fundatie van Heer en Mr. Huybrechts van Loemel tijdens zijn leven aartsdiaken en kanunnik te Antwerpen van een beurs voor 12 jongens van 6 of 7 jaren oud om die naar school te kunnen laten gaan om te leren lezen en schrijven en zich te bekwamen in de het latijn en ieder van hen krijgt jaarlijks 12 Rijnsguldens à 20 stuivers de gulden gerekend. De administrateur van die beurs is de broer van Heer Huybrecht en na diens overlijden een van de naaste bloedverwanten. De H.Geestmeesters van de parochie Lommel en een der parochianen dienen daags na Lommel-kermis de rekening van ontvangsten en uitgaven te overleggen met vermelding van de namen en toenamen van de jongens en de plaatsen waar ze naar school gaan. De parochiaan krijgt daarvoor 1 Rijnsgulden en de twee H.Geestmeesters ieder een gulden voor hun moeite en arbeid en ook de schoolmeester een gulden. De fundateur meldt dat het gaat om een bedrag van 2034 Rijnsguldens à 4 st. en 1 blank voor meerdere beurzen en de studenten studeren in het huis Standonck te Leuven en het college der rechten. Ook heeft hij een beurs gefundeerd in het Groot Begijnhof te Leuven om aldaar te onderhouden 10 jonge maagden om lezen en schrijven te leren en aldaar begijn te blijven. Het betreft studenten afkomstig uit resp. Lommel, Valkenswaard of Geel of uit Kempenland.