skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic

Aardappelrooimachine “DE CAS”

Theo Arts
vertelde op 3 januari 2017
bijgewerkt op 22 augustus 2018
Na al voor de oorlog geëxperimenteerd te hebben, ontwierp de Hapse boer Cas Arts in 1947 uiteindelijk een aardappelrooimachine, waarvan het daadwerkelijke prototype gebouwd werd door Peters Weem. Op zaterdag 21 augustus 1947 werd hij voor het eerst gedemonstreerd. Hij kreeg de naam “De Cas”.

Het allereerste model van “De CAS” aardappelrooimachine in 1948 met het voltallige team op boerderij De Hoef in Haps: v.l.n.r. Piet Arts, Herman vd Besselaar (timmerman), Herman Derks (smid), Piet vd Lokkant (schilder), Tien Peters Weem (automonteur), Cas Arts (ontwerper), Theo en Toon Arts (loofrapers)

De werking was simpel: de aardappels werden met grond en loof door een soort ploegschaar in een grote, draaiende korf geschoven. De grond viel voor het grootste deel door het gaas van de draaiende korf, terwijl de aardappelen, het loof en een restant van de grond, meegevoerd tot boven in de korf, op een grote, schuddende houten zeef vielen. De rest van de grond werd daar verder uitgezeefd, het loof werd handmatig van de zeef verwijderd en de aardappelen belandden in zakken, of bij een latere constructie in een grote verzamelbak.

Het onderstel van dit prototype was afkomstig van een Ford vrachtwagen, evenals de versnellingsbak die voor lagere draaisnelheid van de grote korf zorgde. Bij het Nederlands Octrooibureau in Den Haag werd octrooi aangevraagd, maar vanwege de lange duur van het onderzoek en alle kosten, verkocht de ontwerper het aangevraagde octrooi aan de landbouwmachinefabriek VICON in Nieuw Vennep voor een bedrag van fl. 5.000,-. Voor iedere verkochte machine kreeg Arts nog eens 250 gulden.

De Vicon-uitvoering vertoonde echter technische gebreken, wat de machine niet echt betrouwbaar maakte. Met name de aandrijving van het schudmechanisme van de zeef was een Het VICON-modelzwakke schakel. De kopers, boeren en loonwerkers, dachten een eenvoudige, bedrijfszekere machine te hebben aangeschaft, maar het tegendeel was waar, en dus kwamen ze hun betalingsverplichtingen niet na. VICON staakte de productie.

Maar de ontwerper gaf niet op. Hij vroeg een leraar aan de technische school in Boxmeer, de heer Van Groningen, om een lichte, maar sterke constructie te ontwerpen, bestand tegen alle krachten, die bij het bewerken van de grond vrijkwamen. Het werd niet de gezochte oplossing.

Later bouwde Harry Hendriks, volgens ideeën van Cas Arts en met de in de praktijk opgedane ervaring van Piet Arts, met succes een geheel nieuwe rooier, waarbij o.a. het schudmechanisme van de zeef werd verbeterd. Op lichte droge zandgrond voldeed deze machine uitstekend, en Piet Arts heeft er nog jaren naar tevredenheid van de telers aardappels mee gerooid.

Cas Arts in 1961 bij de laatst gebouwde aadappelrooierHet lukte niet om een ander constructiebedrijf te vinden dat het nog aandurfde ”De Cas” aardappelrooiers te bouwen. Het staat echter vast dat de ideeën van Cas Arts met de bouw van deze aardappelrooier aan de basis hebben gestaan van latere poot- en rooimethoden. In de later ontwikkelde, volautomatische voorraadrooiers van diverse merken zoals we die nu kennen, zijn de “Cas Arts ideeën” terug te vinden. Kortom: “deze aardappelrooier was zijn tijd ver vooruit“.

Lees hier het complete verhaal met nog meer foto’s en krantenartikelen.

Reacties (4)

jan lange zei op 8 december 2017 om 21:34
Merlet 2017 nr. 3, vers van de pers, is bijna helemaal aan de Hoefse Cas Arts gewijd met zijn uitvinding !
Lisette Kuijper
Lisette Kuijper bhic zei op 9 december 2017 om 14:16
Wat leuk om te weten Jan, we zullen Merlet in de gaten houden!
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 12 september 2018 om 11:22
Bedankt Jan, voor je linkje naar onze website met kentekens.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen