foto's: Suus Heersema
In het voorjaar van 2017 heeft zij afscheid genomen als directeur van Kenniscentrum Immateriaal Erfgoed Nederland, en de voorganger Nederlands Centrum voor Volkscultuur. Haar bevlogenheid is gebleven, blijkt al snel. "Ik kom hier graag, het is ook een prachtige plek in Goirle. Ik houd van het aanblik van deze kerk, gebouwd in de stijl van de Delftse school. Mooi en sober, en daarmee past het in onze plattelandscultuur. De eerste steen werd gelegd door pastoor Pessers - die ik zelf ook nog goed heb gekend - op 15 augustus 1939 en een jaar later wordt de kerk ingezegend. De oorlog is dan nog maar net begonnen maar je ziet het terug in de kerk; er ontbreken enkele traveeën; delen van een gevel waardoor één kant van de kerk er wat ‘onaf’ uitziet. Een litteken van de oorlog dat je nu - een dikke zeventig jaar later - nog steeds terugziet. Fascinerend vind ik zoiets.”
Eindeloos biechten
“Los van het gebouw voel ik, als ik hier sta, hoeveel er in zes, zeven decennia is veranderd. We bevinden ons nu in een heel andere maatschappij, en als mens ga je daar soepel en vrij moeiteloos in mee. Als ik kijk naar mijn jeugd: ik heb eindeloos gebiecht in deze kerk. Waarom? Mijn moeder, een protestantse Twentse, kocht op donderdag vis op 
de markt en daarom aten we die dag ook vis. Op vrijdag aten we vlees. Maar dat was niet gebruikelijk in het katholieke zuiden; daar stond op vrijdag, de onthoudingsdag, vis op het menu. Dus ik maar weer biechten dat ik op vrijdag vlees had gegeten. Totdat de pastoor op een gegeven moment zei: je hoeft er niet meer over te biechten, het is de schuld van je moeder. Dat was nog veel erger, vond ik! Moest ik weer heel veel bidden dat mijn moeder hiervoor niet naar de hel zou gaan! Ik vond dat heel normaal in mijn jeugd, maar een dergelijke levensbeschouwing is voor jongeren van nu niet meer voor te stellen.”
De vergaande gevolgen van het Rijke Roomse Leven zorgden soms voor gênante momenten, weet Strouken zich levendig te herinneren. “In deze kerk ben ik voor de eerste keer getrouwd. Voorafgaand aan ons huwelijk moesten wij bij pastoor Pessers komen die moest vertellen wat de huwelijksnacht zou inhouden. De pastoor was een verlegen man en ik herinner me onze eigen ongemakkelijkheid, temeer omdat wij dat station allang gepasseerd waren.”
Ineke kan er nu hard om lachen. “Maar dat haalde je toen echt niet in je hoofd. Ik had ook veel ontzag voor de pastoor. Fietste hij weer door het dorp op z’n damesfiets, het H. Sacrament in zijn hand voor zich houdend, een beetje achter een stola, op weg naar iemand die op sterven lag. Een innemende man die zich bezighield met de échte belangrijke zaken in het leven.” Al deze gebeurtenissen, in combinatie met de geschiedenis van het gebouw, zorgen ervoor dat juist deze kerk een belangrijke plek in haar leven inneemt. “Een persoonlijke herinneringsplek”, vat zij zelf samen. Temeer omdat zowel haar grootouders als haar vader op het aangrenzende kerkhof zijn begraven.
Brabantse cultuur
De laatste kerkdienst vond plaats in juli 2010; in 2016 is het gebouw verkocht aan Hermon Erfgoed, een organisatie die leegstaande monumenten herbestemt. Volgens de plannen komen er appartementen. “Het is dat ik zo fijn woon in Oirschot, anders wist ik het wel”, stelt Strouken. “Kerken horen bij Brabant, net als fabrieksschoorstenen dat doen. Het maakt allemaal onderdeel uit van de Brabantse cultuur. Bovendien is deze kerk een uitgesproken Brabants product: met een Tilburgse aannemer, Udenhoutse stenen, een Eindhovense architect en ramen van een kunstenaar uit Goirle. Een schenking van 50.000 gulden van de Tilburgse dekenfabrikant Pessers maakte de bouw mogelijk. Prachtig toch?”
“Ik hoop wel dat typerende elementen uit de kerk zoals de hardstenen doopvont, of de biechtstoel bewaard blijven. Of liever nog, een mooie nieuwe plek krijgen. Zoiets kan prachtig worden, zolang dat met beleid en respect gebeurt. Brabant heeft heel veel kerken en die hoef je echt niet allemaal te bewaren. Maar als dergelijke herbestemming op de juiste manier gebeurt, is dat echt een bijzondere kans. Dan ga je niet alleen als mens maar ook als gebouw mee in een veranderde samenleving.”
Lees meer verhalen van Bekende Brabanders
Lees meer over:
Meer Bekende Brabanders:
