Lange tijd spring je gewoon in de Kleine Dommel of in het Eindhovens Kanaal als je wil gaan zwemmen. Maar in de loop van de vorige eeuw is steeds vaker de roep om een ‘echt zwembad’ te horen. Deels vanuit de geestelijkheid die hiermee toezicht probeert te houden op eventueel onzedelijk gedrag. Want in een zwembad kun je iets dat bij het kanaal een stuk lastiger is; een muurtje tussen zwemmende mannen en vrouwen maken.
Te koud water
In Geldrop komt halverwege jaren vijftig – na diverse andere schetsen – het plan op tafel om een zwembad te maken in de zandafgraving “De IJzeren Man”. Het afgegraven zand is gebruikt voor de aanleg van de spoorlijn naar Weert en de zo ontstane plas kan als zwemwater worden gebruikt; het ontstaan van De Smelen. Het bad wordt in 1955 geopend als "openluchtcirculatiebad in de onmiddellijke nabijheid van het dorp in een heerlijke omgeving", beschrijft De Tijd. "Naast een kleuterbad en een ondiep bad is er een diep gedeelte dat zes startbanen heeft en aan alle internationale eisen voldoet." Een jaar later worden er dan ook internationale zwemwedstrijden gehouden maar de tijden zijn "niet bijzonder snel, hetgeen mede een gevolg was van de lage temperatuur van het water", lezen we in de Leeuwarder Courant van juni 1956. Vijftien graden Celsius blijkt toch niet geschikt voor het neerzetten van toptijden.
Eind jaren zestig is er sprake om voor bijna honderdduizend gulden een verwarmingsinstallatie aan te leggen. Maar
burgemeester en wethouders besluiten in 1969 dat dat een overbodige luxe is, omdat er plannen op tafel liggen voor een overdekt zwembad. Voor het potje van een ton hebben zij een alternatief bedacht: ieder jaar willen zij tienduizend gulden te besteden aan ontwikkelingshulp. Met de 'kennis van nu' zullen lokale politici nog wel eens achter hun oren krabben over deze besteding want geld is inmiddels een belangrijk discussiepunt.
Appel en ei
Onderneming LACO heeft het zwembad namelijk in 1989 voor een appel en een ei overgenomen van de gemeente
en zelf een nieuw binnenbad gebouwd. Tegenwoordig ontvangt Laco jaarlijks twee ton subsidie van de gemeente voor het maatschappelijk gebruik van het zwembad (denk bijvoorbeeld aan schoolzwemmen).
Maar De Smelen is hard toe aan vernieuwing, en überhaupt onderhoud. Ondernemer en gemeente komen vooralsnog niet op één lijn, hoewel de discussie over scheiding tussen mannen en vrouwen geen struikelblok meer oplevert.
Wil je het verhaal lezen dat A.F.Th. van der Heijden over zwembad De Smelen heeft geschreven?
Lees hier het verhaal van A.F.Th. van der Heijden
