Dit stukje gaat over Boekelse statistiek uit de 18e eeuw. Regeringen willen altijd cijfers hebben over hoe het er in hun gebied voorstaat. Dat was in 1739 niet anders dan nu.
De heer van het Land van Ravenstein vroeg in dat jaar de Boekelse schepenen en borgemeesters om gegevens. Hun (korte) rapport is bewaard in het dorpsarchief.
De eerwaarde heer pastoor heeft aangegeven dat hij al een paar jaar geen communicanten meer geteld heeft, maar de laatste keer dat hij dat wel gedaan heeft, waren er ongeveer 730. Onder die 730 communicanten zijn er veel “Hollandgaanders”, zowel vrouwen als mannen. Zij vertrekken met Maria Lichtmis (2 februari) en komen in november weer terug.
Boekel telt 110 boerenwoningen, plus de pastorie, de kapellanie, het huis van de molenaar en dat van de gerechtsbode. Daarnaast zijn er nog zo’n 70 heihuiskes, katershuiskes (keuterboerderijtjes), bakhuisjes en barakken voor arme mensen.
Er zijn 96 à 97 paarden en in de 30 trekossen. Wat betreft de schapen: die zijn vorige herfst en afgelopen winter bijna allemaal aan een besmettelijke ziekte doodgegaan. Nog dagelijks sterven er schapen, tot grote schade voor de inwoners. Als gevolg daarvan kunnen we naar waarheid nog geen 150 gezonde schapen opgeven.
Er zijn vier herbergen en nog enkele kleine drankketen, die hier cabaniskes of scabani heten, waar jenever wordt getapt.
Er zijn 413 koebeesten, waarvan er deze lente veel zijn doodgegaan aan verrot voer en bedorven spurrie.
We hebben dit rapport na ijverig onderzoek en naar onze beste kennis opgesteld, en hieronder met onze handtekening bekrachtigd.
Boekel, 13 mei 1739
Dit + kruisje is gezet door Freijns Peeters, borgemeester voor het jaar 1739
Gerard H.A.A. de Bie
zei op 16 februari 2019 om 11:24
Boekel door de ogen van …
Uit het bevolkingsregister 1850-1860 (deel1 & 2) van Boekel, stelde Heidy Biemans in haar schoolscriptie, genoemd "Het armenwezen van Boekel in de negentiende eeuw", een lijst samen van wat toen de beroepen in aantal waren van de Boekelse mensen en die ziet er als volgt uit:
Arbeider/ster---------207
Bakker 3
Bierbrouwer 3
Bodin l
Bouwknecht 11
Bouwman 41
Daglooner l
Dienstknecht 179
Dienstmeid 228
Grofsmid 5
Grutter 3
Horlogemaker l
Kleermaker 12
Klompenmaker 5
Koehoedster l
Koopman 5
Kostganger 3
Kraamster l
Kroeghouder 5
Kuiper 4
Landbouwer 828
Leerling 6
Logementhouder l
Looier l
Marskramer 2
Metselaar 14 Militair, gepensioneerd 4
Molenaar 4
Molenaarsknecht 6
Molenaresse 2
Naaister 48
Niks 130
Olijslager 4
Ondermeester 2
Onderwijzer l
Organist •.....- - •---— - — ]_
Particulier 2
Polier l
Postbode 3
Pottenkruijer 2
Priester 14
Priester, gepensioneerd 2
Rentenier 17
Ruilebuiter 8
Schaapherder 18
Schaarslijpventster 2
Scharenslijper 2
Schoenmaker 19
Schoenmakersknecht l
Secretaris l
Slachter 2
Smedenknecht 4
Smid 8
Smids-leerling l
Spinster 290
Spoelster 2
Strodekker 9
Stukadoor l Sub-ontvanger (belastingen) 2
Tabak-kerver l
Tapster 3
Timmerman 32
Veldwachter 2
Venter 20
Ventster 5
Verver 3
Werkbode l
Wever 84
Wieldraaijer l
Winkelierster 16
Zadelmaker l
Marilou Nillesen
bhiczei op 16 februari 2019 om 16:44
Mooi overzicht, Gerard. Naast de arbeiders valt ook het grote aantal dienstmeiden- en knechten op. Maar 290 spinsters vind ik echt bijzonder!
