V.l.n.r. Majoor Eikenaar, onbekend, Lavrijssen, Hellings, Burgemeester Rijckevorssel van Kessel, daarachter de zonen van Hellings: Harrie, Frans en Toon.
Een van de vele veldwachters was Ursus Joseph Jaggij. We spreken dan 1854. Al geruime tijd was hij vanwege doofheid en andere lichamelijke gebreken voor de dienst ongeschikt geworden. De gemeente stelde voor om hem na tien jaar trouwe dienst ontslag te geven. Omdat hij niet in aanmerking kwam voor enig pensioen, gratificatie of ander soort toelage, kreeg hij een baantje bij de gemeente als bediende der secretarie, belast met het doen van boodschappen, aanzeggingen en andere diensten.
Over veldwachter Louis Bouwman kwamen klachten binnen. Sedert enige tijd oefende hij met zijn vrouw het bedrijf van herbergier en winkelier uit. Bij jaarmarkten en kermissen was hij dan ook dagelijks in zijn zaak ter bediening aanwezig. men klaagde dat hij op die dagen zijn werk geheel verwaarloosde, terwijl hij vanwege de toeloop van vreemd volk juist dan als veldwachter zijn functie moest uitoefenen. Ter verdediging voerde hij aan, dat het kleine bedrijfje bestond in een weinig vis, fruit en het schenken van een borreltje. Dat hij met de marktdagen en kermis bij het thuis komen een borreltje aan de een of ander heeft gegeven. Zijn vrouw runde de zaak en met die dagen heeft zijn vrouw er weinig nering van, omdat de jongelui naar de grote herbergen gaan waar gedanst en gespeeld wordt.
Rond 1881 werden de Rooienaren opgeschrikt door een bende mannen, de zogenoemde ‘Blekke Ploeg’. Zij stichtten branden en gooiden ruiten in. Uit de verhoren blijkt dat zij dit deden in opdracht van personen uit de betere kringen, om hun duistere zaken op te knappen. Mietje Clerx verklaarde in een verhoor dat in de avond rond 10 uur Jan van de Laar bij haar in de herberg is geweest, die tegen haar vertelde dat hij met Verhagen, De Kinderen, Van Erp en Reintjes brand zou gaan stichten bij Toon Verhoeven en bij de doelen van A. Habraken op de Boskant. Van de Laar zelf is niet meegegaan. De rechter-commissaris vaardigde een arrestatiebevel uit van die personen.
Martinus Kluijtmans en Godefridus van den Bracht, beiden veldwachters, krijgen een gratificatie als beloning voor bewezen buitengewone nachtelijke diensten. Bij wijze van onderscheiding mochten ze voortaan een smal zilveren bandje om hun politiepet dragen.
Gezin Lavrijssen met zonen: Simon, Jan en Sjef.
De veldwachters Petrus Hellings en Hendrikus Lavrijssen worden 1917 om hun ijver geprezen. Minder prettig was het voorval in 1934 dat de landelijke kranten haalde, waarbij zij samen betrokken raakte in een gevecht te Nijnsel.
Foto’s: Jo van der Kaaij
Bronnen: Wiro Heesters in Heemschild (1976), afl. 3, p. 49-54; BHIC, Archief gemeentebestuur Sint-Oedenrode 1934-1969, toeg.nr. 7635; BHIC, Archief gemeentebestuur Sint-Oedenrode 1811-1933, toeg.nr. 7634. www.delpher.nl.
