Erna Hodenius bestudeerde de Memorieboeken van het klooster van de Penitenten van de Eenheid in Reek. Sinds 1949 heette dat klooster Nazareth. In 1968, toen de laatste zusters zo'n drie jaar geleden vertrokken waren naar Huissen, bracht een twintigtal nonnen een bezoekje aan hun oude klooster - intussen verbouwd tot woonhuis - en de omgeving.
Reisverslag
Zondag 18 augustus 1968. Een vakantiedag. Bezoek aan Reek. Een feest voor ons. Ons Oude Home en het dorp trokken ons bijzonder. Vandaag dat wij een uitnodiging met beide handen hadden aanvaard. Op genoemde zondag dan kwamen auto’s uit Reek ons halen. Mijnheer Koning, mejuffrouw Annie Govers, mijnheer van Duren, mijnheer van der Ven en mijnheer van der Heyden hadden hun wagens voor ons klooster geparkeerd. Mijnheer Jansen uit Huissen sloot zich nog bij de stoet aan. Al gauw had ieder haar plaatsje gevonden. Wie meekon, ging mee. Geen angst voor wagenziekte. We gingen veel te graag. Al eerder hadden wij vernomen, dat het oude klooster in een paleisje was herschapen. En de bewoners, de familie Koning, waren zo gastvrij om de hele stoet zusters te ontvangen. Ongeveer 1 uur vertrokken wij. (zr Marie Agnes, zr Margaretha, zr Antonia en ondergetekende kozen de wagen van mejuffrouw Annie Govers: een grijze Opel) Via Arnhem Nijmegen reden wij naar Reek. Amper op de Rijndijk – och heer – daar regende het al. Maar in Nijmegen trad de zon uit de wolken. We hadden nog geluk want wegens het repareren van de Waalbrug is het verkeer aldaar wel eens gestremd, maar wij haalden het precies zonder vertraging.
Voormalig klooster Nazareth in 2007 (foto: BHIC / Henk Buijks)
Dwalen door het huis
Voordeur van het voormalige klooster, 2007 (foto: BHIC / Henk Buijks)
Rond 13.50: Aankomst in Reek. Wij hadden de kerktoren al vanuit de verte gezien. Hartelijk werden wij door mevrouw Koning en haar gezin verwelkomd. Al bij het binnen komen waren wij verrast door het nieuwe aanzicht van de entree, de eerste kamer. Dat was nog maar een begin. Wij dwaalden even door de gang, maar worden eerst uitgenodigd voor een kop heerlijke koffie met gebak… in onze oude refter, die gewoon niet meer te herkennen was. Hier was getoverd met de ruimte en er was een sfeer geschapen van fijne smaak, kunstzinnig en toch zo gezellig en intiem. Geweldig. Een schouw met open haard, waar al gauw een blok hout vlammend knapperde, heerlijk. Want het was kil en nat buiten, vlak daarbij een mooie zetel, iets uit een kasteel zou men zeggen, verder een prachtige boekenkast, een antiek bureau en een staande klok. Alles zo stijlvol geschikt en geplaatst bij het ameublement, het overtrof nog datgene, wat wij er van hadden gehoord. Zoiets moet men zelf hebben gezien, om er zich een denkbeeld van te kunnen vormen.
Het hele huis stond gastvrij ter bezichtiging. Maar soms moesten wij ons even oriënteren. Hier een deur weggewerkt, daar een gangetje verdwenen, twee vertrekken door bogen met elkaar verbonden. Zeldzaam, wat van het oude huis was gemaakt. Ook boven de slaapkamers waren een weelde van ruimte en aankleding. En dat juist in het oudste gedeelte van het huis. Wie had dat zo kunnen denken. Ieder had van zijn kamer iets eigens, iets sprekends gemaakt, zowel door alleraardigste wandversiering, een artistiek plaatsen van meubels of door kleinigheden. Zelfs het zwarte doosje stond er verbazend leuk. Maar onze aandacht was ook uitgegaan naar het eigen schilderwerk van mijnheer Koning, vooral de sprekende portretten van mevrouw en kinderen. Later viel ons oog ook op de kleurige olie verven. Het was in een woord een buitengewone gewaarwording voor ons, het Oudhof zo terug te zien.
De werkkamer van het klooster is verbouwd tot woonkamer (Bron: BHIC, Beeldcollectie Ton Cruijsen nr. 1903-000692)
Even naar de poppenzaal, wat leken nu de chambretten klein en toch, we hebben ze ooit een stukje eigen gevonden. Beneden belandden wij in de grote speelkamer, een bazar van poppen etc., elk een plaatsje in de rij. En het verdere kindermeubilair, geen wonder dat er speelgenootjes komen.
Koetshuis
Al rondwandelend kwamen wij bij de fantastische werkplaats van mijnheer Koning. Wat wij eens koetshuis, of later San Damiaan noemden, uitgewoond eigenlijk, was nu een gezellig werkvertrek, verbonden met de opkamer, wat juist zo’n verrassend geheel gaf. Boven het schilderwerk, beneden de schouw etc. Wij zagen haast teveel ineens. De oude keuken en bijkeuken, wat zag het er allemaal anders uit. Wat een werk heeft dat gevraagd, maar eerder nog, wat een scheppen van ideeën.
Jan Hendrik Koning in zijn atelier in het voormalige klooster Nazareth (Bron: BHIC, Beeldcollectie Ton Cruijsen nr. 1903-001907)
Tuin
De tuin mochten wij niet vergeten. Zo dikwijls hebben wij dat rustige hoekje gemist in het laantje onder de hoge eiken en de witgepleisterde berkjes. En bij die dikke kastanje. De muur was verdwenen, dus rectors hof erbij… prachtig. Een park. Het bosje was weer dicht begroeid. Destijds had het snoeimes veel open plekken gemaakt. En de herinnering aan de blikseminslag was gebleven. Het open gedeelte in de muur langs de wei. De twee witte kwakers posten er nog bij in het weitje.
Zusters in de tuin van het klooster, c. 1960-1965 (Bron: BHIC, Beeldcollectie Ton Cruijsen nr. 1903-001896)
Wil je meer verhalen van Erna Hodenius over de Penitenten in Reek lezen?
