skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic

De Bergse Maas: vloek of zegen?

Ton Lensvelt
vertelde op 17 maart 2009
bijgewerkt op 18 november 2013
Het graven van de Bergse Maas was een van de maatregelen om de Maas te beteugelen en de bewoners van de Langstraat en het Land van Heusden en Altena beter te beschermen tegen overstromingen. Maar naast die bovenlokale voordelen waren er ook nadelen voor een plaats als Dussen: leegloop, verlies aan arbeidsplaatsen en besmettelijke ziekten.
Leegloop

Doordat de periodieke bevloeiing door de Oude Maas was weggevallen, liep de vruchtbaarheid van het omringende land sterk terug. Als gevolg hiervan zocht een aantal rijke landbouwfamilies (Antonie van Kooten en Den Dekker) hun heil elders, wat weer gevolgen had voor de werkgelegenheid in Dussen.

Havensluiting

Door het afsluiten van de Dussense Gantel verdween de havenfunctie aan de Sluis. De toezegging dat de sluis in het Noorder-afwateringskanaal nog schepen zou doorlaten tot maximaal 40 ton, bleek een loze belofte. Zelfs zandaakjes van net 4 ton kwamen er niet door. Nogal wat Dussense gezinnen waren afhankelijk van de scheepvaart. In 1896 stonden er 13 overdekte schepen met een totaal tonnage van 4.133 ton ingeschreven, plus 14 open scheepjes met een gezamenlijk tonnage van 244 ton.

Als compensatie voor het wegvallen van de haven werd de kernfunctie van de Sluis in 1907 versterkt door de aanleg van een dorpsplein voor de kerk.  Daar kon de jaarlijkse kermis gehouden gaan worden. Toch ging dit niet zomaar, onder meer "door de kuiperijen van raadslid Van Beurden, die een stukje extra open ruimte voor de herberg aan een concurrerende kastelein misgunde", aldus de verbolgen gemeentesecretaris.

Slecht drinkwater en tyfus

De bewoners aan de Sluis en de dijk in Dussen waren voor hun drinkwatervoorziening afhankelijk van de Scheisloot. Na het graven van de Bergse Maas hadden de vaak Waspikse en Capelse oevereigenaren echter weinig aandacht meer voor het onderhoud van deze waterloop. De gewijzigde waterhuishouding belemmerde de inlaat van vers water sterk, waardoor ook de waterkwaliteit in het riviertje de Dusse verslechterde. Het water uit de Bergse Maas was ronduit troebel.

Het gemeentebestuur protesteerde bij regering en provincie. De Commissaris van de Koningin kwam zelfs poolshoogte nemen. Hij vergeleek de Scheisloot met een open riool, maar verweet tegelijker het gemeentebestuur niet alert genoeg geweest te zijn bij de plannenmakerij rond de Bergse Maas.

De raad vormde een speciale commissie, maar dat hielp niet veel. In 1896 deden zich vijf tyfusgevallen in Dussen voor, die volgens dokter Millenaar alle te wijten waren aan de slechte kwaliteit van het drinkwater. "Het is troebel en 't stinkt en als men 't niet gewoon is te drinken, is het misselijk makend, terwijl het ook een langdurige periode vergt het gewoon te geraken", vermeldt het gemeenteverslag.

De bewoners die voor hun drinkwater afhankelijk waren van De Dusse, moesten nog langer geduld hebben. Rond 1915 werd voor hen een zogenaamde "waterleiding" aangelegd, een verbindingssloot tussen de Dusse en de Bergse Maas. Vier afsluiters - aan de Maaskant, bij het Kolenpad, bij Wout van den Broek en bij Toon van Honsewijk - reguleerden de watertoevoer.

Toch bleef de gevreesde ziekte de kop opsteken. In oktober 1925 vroeg de burgemeester van Dussen het Rode Kruis om een brancard, veertig dekens en enkele dozijnen lakens, vanwege de toen heersende tyfusepidemie. In 1927 werd een comité voor de waterleiding opgericht, waarin ook burgemeester Snijders van Dussen zitting had.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen