Vrij kort nadat de Hertog van Brabant in 1309 de gemene gronden van Schijndel per uitgiftebrief aan de inwoners had gegeven (de feitelijke geboorteakte van Schijndel), volgde alweer een nieuw hertogelijk schrijven. Deze hertogelijke oorkonde ging over het gebied dat nu nog bekend is als de Bodem van Elde.
Op 13 juni 1314 geeft de hertogelijke rentmeester de westelijke helft van Schijndel, met de hertgangen Borne en Elde, in erfpacht uit aan vier lokale heren, respectievelijk van Sint-Oedenrode, Boxtel, Schijndel en Gemonde.
Die vier rechtsgebieden ofwel Vier Gemalen zijn nog steeds herkenbaar in de straatnamen binnen de Bodem van Elde.
De lokale heren treden op namens alle inwoners van het gebied. Ze krijgen de opdracht een deugdelijk reglement te ontwerpen met allerlei verordeningen en maatregelen ten aanzien van het gebruik van de grond. Dat reglement wordt uiteraard ter goedkeuring voorgelegd aan de hoogschout van ’s-Hertogenbosch.
De Bodem van Elde komt onder toezicht te staan van acht “schutters”, twee namens ieder dorp. Ze moeten een eed van trouw afleggen. Onrechtmatig gebruik van het grondgebied wordt beboet. Naast het gebruik is ook het onderhoud van de wegen en waterlopen prima geregeld.
In 1802 tekent de bekende landmeter Hendrik Verhees een mooie kaart van de Bodem van Elde. In dat jaar wordt ‘de Bodem’ na een bestaan van bijna vijf eeuwen onder de vier gemeenten verdeeld.
Het getoonde kaartje is niet de Bodem van Elde van Hendrik Verhees, maar de Royer Heijde van A.C. Brock.
Marilou Nillesen, namens BHIC
bhiczei op 14 juni 2012 om 09:50
Je hebt helemaal gelijk, Harry. Fijn dat je het opmerkt en doorgeeft, we passen het aan!
Jef van Veldhoven
zei op 31 maart 2016 om 10:30
Gemonde heeft nooit een lokale heer gehad, dit moet Sint-Michielsgestel zijn.
Gerrit van Heeswijk
zei op 19 april 2016 om 21:26
Graag even de aanklikbaarheid van het kaartje aanpassen: er staat "Klik om de hele kaart te bekijken" maar dat werkt niet.
Lisette Kuijper
bhiczei op 20 april 2016 om 15:56
Beste Gerrit, bedankt voor je terechte opmerking. Ik heb de vraag doorgestuurd naar één van mijn collega's en we gaan de kaart zo snel mogelijk weer 'aanklikbaar' maken!
Marilou Nillesen
bhiczei op 21 april 2016 om 09:52
Geregeld! Met een klik op de kaart zie je een groter exemplaar.
