Op een terrein waar vroeger een Minderbroederklooster heeft gestaan wordt in ca. 1618 door ene Robbrecht van Schilperoord (ook sprake van Adriaen van Schilperoord) een pand opgetrokken. Robbrecht was commies der Staten – Generaal en het pand diende als woonruimte.
Detail kaart-bijlage “Historische stedenatlas van Nederland – B.op Zoom ( uitg. Delftse Universiteit )
De commies had het toezicht op het kruithuis, dat op dat terrein in 1605 werd gebouwd. Het kruithuis lag zowat centraal achter de oude bastions Hoogmogende, Edelmogende en Novelle(s) [zie kaartje.] Robbrecht verkoopt het pand later aan Jacob Soetens, die hem opvolgde als commies van de Staten – Generaal. Rond 1680 wordt het verkocht aan Jacob Dumont.
Deel van de kelder foto privéarchief Jordans
Jacob Dumont
Deze Jacob Dumont , afkomstig uit een Belgische familie uit Hoboken, was kapitein bij een regiment dragonders o.l.v. Luitenant – Generaal Slippenbach, die in dienst is van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Jacob is getrouwd met Margareta de Hase (ook Haze) en zij bevallen in Bergen op Zoom in 1686 van een dochter met de naam Maria Adriana.
Kruithuis Dumont
Het kruithuis en het pad naar het huis krijgen in de loop der jaren de naam van Dumont als vaste gebruiksnaam. Dus het wordt het kruithuis Dumont en de Dumontsdreef (in plaats van “de dreve naar de Minderbroers” dat nog naar het oude klooster verwees.). Door geschiedvorsers is achterhaald dat het huis op de oude fundamenten van het vroegere klooster werd gebouwd. Mogelijk is de huidige kelder zelfs nog een onderdeel van het klooster geweest.
Kruithuis Dumont voor 1930 (privéarchief Jordans)
Het kruithuis werd in 1927 buiten dienst gesteld. Het gebouw is van lieverlee geheel vergaan en de laatste resten zijn in 1929 al geruimd. Daarvoor kwam in de plaats een kantoor / werkplaats van de goudsmeden van van Giels. (zie KLM luchtfoto's van Oud-Bergen op Zoom).
Over ruim 150 jaar is het niet duidelijk hoe het huis en de omgeving worden ingevuld, maar het is zeker mogelijk en aannemelijk dat het snel overging naar de functie van een hoveniers of agrarisch bedrijf gezien de vele gronden , die er omheen lagen.
De Hoeve of Hof
maquette door Gijs Jordans
Wij komen het huis weer tegen op het moment dat het in 1877 (kadasterlegger 1604) in bezit is van A.G.A. Feber, een handelaar in tabak en sigaren. Het geheel wordt in 1899 gekocht door Petrus Cornelis Withagen. De hovenier laat er zijn zoon Cornelis Petrus Withagen, na zijn trouwen met Helena Franken in 1903, gaan wonen. Zijn beroep is ook hovenier. Pand en gronden blijven in deze tuinders- kring totdat de weduwe van de latere eigenaar Dominicus Withagen het huis en de grond in 1966 de Dumontshoeve ca 1962 ( maquette door Gijs Jordans) verkoopt aan de gemeente Bergen op Zoom. Het heeft dan inmiddels de nodige verbouwingen ondergaan. Het is als hovenierswoning in gebruik geweest en zoals de Bergse archivaris W van Ham opmerkte bij de heropening van 1981…het kan ook gewoon een hof worden genoemd, want er was geen volledig boerenbedrijf in het pand uitgevoerd.
Gemeentelijke plannen
Deel van de koopakte dd 8 december 1966 - WBA
De gemeente heeft andere plannen met het huis en de grond. De omgeving staat op de rol om te dienen voor bewoning en infrastuctuur. Gelukkig kan de familie Jordans, die een muziekwinkel hebben in de stad, voorkomen dat het pand direct gesloopt wordt en zij huren het pand tot 1981. De velden eromheen worden bewerkt door de tuindersfamilie Verdult. Op deze velden was ook ooit de begraafplaats van de Minderbroeders. Zij zorgden voornamelijk voor de pestlijders.
Behoud van de hoeve
In 1981 is het idee van sloop gelukkig achterhaald en via een constructie van een zeer lage huur en opknappen door de huurder wordt de hoeve een droevig einde bespaard. In goed overleg tussen de gemeente en de huurder , het Werkvoorzieningschap, wordt het pand fors opgeknapt en gereedgemaakt voor nog eens enkele eeuwen. Zo worden bij verbouwingen in 1981 ( Werkvoorzieningsschap) en 1992 ( particulier) de originele contouren weer teruggebracht en de ruimte aangepast aan het hedendaags gebruik.
detailtekeningen uit bouwvergunning Bergen op Zoom 1992 - 42607 (WBA)
Na de forse opknapbeurt van 1981 werd het pand in 1992 door de gemeente verkocht en komt dan in handen van een particulier. Duidelijk wordt gesteld dat het pand vóór 1966 nooit eigendom is geweest van de stad Bergen op Zoom ondanks de volkse benaming: de stadsboerderij. Het voorterrein en de woning op de hoek kwamen in handen van de zorginstelling Tante – Louise Vivensis, die er plannen voor een hospice had. Die plannen zijn later herzien en dat terrein wacht nu op verdere invulling.
Een bijnaam van de Dumontsdreef
Diverse stratenborden in de stad verwijzen ook naar de oude volksnamen, die aan die straten werd gegeven. Hier de minder smakelijke naam van de Dumontsdreef zoals die vroeger gebezigd werd.
Een bijnaam van de Dumontsdreef
