|
|
| De gasfabriek aan het Kofferen |
Willem van Hombergh gaat er al snel toe over om zijn gedeelte te verhuren aan Petrus Jacobus Kluijtmans, organist.
De later overgebleven gasfabrikanten Kluijtmans en Van Son waren in 1882 een vennootschap aangegaan voor tien jaar om een fabriek voor steenkolengas te exploiteren. In 1892 komt bij deling de gasfabriek toe aan Petrus Kluijtmans, bestaande uit de fabriek met de daarbij behorende gasketel, putten, retorten, bergplaatsen, gaspijpen en verder alle voorwerpen welke tot de gasfabriek behoorden.
Maar dan komen er klachten bij de gemeente binnen: Kluijtmans blijft in 1901 in gebreke om de gemeente behoorlijke van gas te voorzien. De gasfabrikant geeft als een van de redenen op dat hij door overmacht (het instorten van een der vuurovens op de gasfabriek) niet in staat was geweest het gas aan de gemeente te leveren.
|
|
| Wilhelmus Paulissen met zijn eerste echtgenoot Elisabeth van de Laar |
Ook zijn er veel klachten over de walgelijke dampen die het gas afgeeft. Waarschijnlijk heeft Kluijtmans er genoeg van en in 1902 verkoopt hij de gasfabriek met bergplaats en gasketel aan Willem Paulissen bakker, herbergier, koopman en wethouder.
In 1935 verkoopt Willem aan Johanna Maria Franken, weduwe van Adrianus van de Laar, een perceel grond met daarop een gashouder, fabriek en woonhuis en het daarbij behorende gasfabricage- en distributiebedrijf en alles wat daarbij hoort: buizen, meters, gereedschap, voorradige grondstoffen, stookmaterialen, clientèle en goodwill, alles in de ruimste zin des woords en partijen voldoende bekend.
| Familie Sjors (Adrianus) van de Laar-Franken met de zonen Jan, Theo, Frans, Harrie en Wim, en Betsie op moeders schoot. |
De Heer Deckers informeert tijdens een raadsvergadering in 1939 naar het contract dat de gemeente heeft met de gasfabrikant. Hij heeft de laatste tijd moeten constateren dat de gasvoorziening in deze gemeente wel veel te wensen overlaat en aan een groot euvel mank gaat.
De voorzitter geeft aan dat hij deze klacht ten volle moet onderschrijven. Het doet hem genoegen dat de zaak hier naar voren wordt gebracht. Hij heeft de klachten meermalen ter sprake gebracht bij de fabrikant, maar er nog nooit enige verbetering ingetreden.
De gasfabrikant Willem van de Laar, zoon van Adrianus en Johanna Maria Franken is er in een onderhoud op gewezen dat de gasvoorziening in deze gemeente erg slecht is, en hem is geadviseerd de zaak zo vlug mogelijk in orde te maken.
|
|
| Tekening plattegrond Brandweer en Obragas |
Rond 1949 besluit de gemeente tot aankoop van de gasfabriek. Met de Limburgse Maatschappij voor Gasdistributie Heerlen wordt onderhandeld over de levering van gas. In dat jaar waren er ongeveer 459 aansluitingen.
Omstreeks 1951 komt de gasfabriek samen met de brandweer in een nieuw gebouw, op de plaats waar eens de oude gasfabriek had gestaan. In 1963 werd de gaslevering overgedragen aan de ‘Maatschappij voor Intercommunale Gasvoorziening in Oost-Brabant N.V’, kortweg ‘Obragas’ N.V. genoemd.
Als gevolg van de overdracht van het gasbedrijf was de gemeente in 1964 genoodzaakt om de verbruikers die achter waren met betalingen, zonder meer af te sluiten. Een paar jaar later kwam het aardgas, waar we nu weer zo snel mogelijk van af moeten.
Foto’s: Collectie Jo van der Kaaij.
Bronnen:
BHIC, Gemeentelijk Gasbedrijf Sint Oedenrode, 1949-1971, toegang 7641
BHIC, Notulen Gemeentebestuur Sint-Oedenrode, 1811-1933, toegang 7634
BHIC, Notulen Gemeentebestuur Sint-Oedenrode, 1934-1969, toegang 7635
BHIC, Notarissen in Sint-Oedenrode, 1642-1935, toegang 7637
BHIC, Gemeentelijk kadaster Sint-Oedenrode 1832-1971, toegang 7739.
