In november 1631 wordt in Mill de Broederschap van Sancta Catharina opgericht. De Ordinantie uit dat jaar, een soort reglement van orde, noemt de namen van de eerste koning, de richterbode Arien Derixe, van de dekens Willem Peters en Jan Ariens en van een twintigtal leden.
Het St. Catharinagilde Mill
Naast enkele andere 19e eeuwse documenten is ook nog bewaard gebleven het zogenaamde Zielboek, waarin vanaf 1631 tot 1895 de namen van ca. 2.000 overleden gildebroeders en -zusters zijn opgetekend. Dit aantal geeft al aan, dat het gilde breed in de Millse samenleving was verankerd en dat het lidmaatschap ervan vaak ook van de ene generatie op de andere werd doorgegeven.
Een aantal jaren geleden was men in de gelukkige gelegenheid om een aantal eertijds verkochte zilveren koningsschilden op een veiling terug te kunnen kopen. Hoofdactiviteiten waren het koningschieten met Pinksteren en de teerdag op 25 november, wanneer het patroonfeest gevierd werd.
Op deze dagen vloeide het zelfgebrouwen gildebier rijkelijk en at men “mastellen”, ronde broodjes van tarwebloem en anijs met in het midden een gaatje erin.
Dit vertier was de geestelijkheid een doorn in het oog, wat aanleiding gaf tot de nodige spanningen. Zo vertelt het verhaal, dat rond 1850 de pastoor van Mill het halve gildearchief in de haard gooide, nadat er grote onenigheid binnen de guld was ontstaan over fraude van een van de leden.
Het St. Barbaragilde te Sint Hubert
Op 12 juni 1715 wordt in Sint Hubert opgericht “een Godt vreesende Broederschap ter Eeren van Sancta Barbara”. Oprichters zijn Aert Hendricks (op de) Voort, Peeter Jans, Claes Teunissen en Frans Jans Smits. Laatstgenoemde is met Peeter Jans op den Veurdick de eerste Deken in dat jaar en Claes Jans van Roij is de eerste koning. Het archief van het gilde kent o.m. een ledenlijst van 1715-1900 en een lijst van koningen. Daarnaast bezit het gilde een schat aan koningsschilden.
Het doel van het gilde is om “door een gezellig samenzijn het leven te veraangenamen en de overledenen door Heilige Sacrificien en gebeden gedachtig te zijn”.
Anno 1789 verwoordt een gildelid het zo: “den ouden sal men eeren, den jongen sal men leeren, den wijsen zal men vraagen, den sotten sal men verdragen, den kranken sal men laaven, den dooden sal men begraaven”.
Het koningschieten was dinsdag in de eerste volle week na Pinksteren en de jaarlijkse teerdag werd gehouden op het patroonfeest van de heilige Barbara, 4 december. Tussen 1970 en 1983 was het gilde ingeslapen, maar nu is het weer springlevend! In 2015 hoopt men het 300-jarig bestaan te vieren.
Beste, bedankt voor deze interessante info over de Sint Catharinagilde! Heb je enig idee waar het Zielboek bewaard wordt, en of het misschien online te vinden is? Bedankt! Kris
Het St. Catharinagilde Mill
Een aantal jaren geleden was men in de gelukkige gelegenheid om een aantal eertijds verkochte zilveren koningsschilden op een veiling terug te kunnen kopen. Hoofdactiviteiten waren het koningschieten met Pinksteren en de teerdag op 25 november, wanneer het patroonfeest gevierd werd.
Laatstgenoemde is met Peeter Jans op den Veurdick de eerste Deken in dat jaar en Claes Jans van Roij is de eerste koning. Het archief van het gilde kent o.m. een ledenlijst van 1715-1900 en een lijst van koningen. Daarnaast bezit het gilde een schat aan koningsschilden.
Het koningschieten was dinsdag in de eerste volle week na Pinksteren en de jaarlijkse teerdag werd gehouden op het patroonfeest van de heilige Barbara, 4 december. Tussen 1970 en 1983 was het gilde ingeslapen, maar nu is het weer springlevend! In 2015 hoopt men het 300-jarig bestaan te vieren.
