De H. Gertrudiskerk in Ossendrecht

Dus het kleine kerkje van voor 1897 was al een 'Bedevaartkerk van de Heilige Apolloninia.(tegen kiespijn) En de Gertrudiskerk was dat óók, samen met de Heilige Gertrudis tot 1955 ?? En vanaf toen is het alleen nog maar ter verering van de Heillge Gertrudis die staat voor eenvoud, boete doen, kuisheid & ijver. Vat ik het zo goed samen ?

Ik ga je vraag even voor leggen aan Henk, je hoort zo snel mogelijk van ons.

- Over het ontstaan van de verering te Ossendrecht is weinig bekend. Op 13 september 1844 werd door de apostolisch vicaris van Breda de verering van de reliek van Apollonia toegestaan. Gelet op deze toestemming en de datering van het beeld, eveneens van rond die tijd, is vermoedelijk de verering omstreeks 1845 ingevoerd. Krüger schreef omstreeks 1875 dat Apollonia op haar feestdag op 9 februari en gedurende het octaaf door de parochianen en door mensen van elders 'tamelijk druk' werd bezocht. Hij vermeldt tevens dat iedere dag een van de zeven relieken die de kerk bezit, werd vereerd, waaronder die van Apollonia.
- De huidige kerk werd in gebruik genomen op 9 februari 1897, de feestdag van Apollonia. Op de dag zelf preekte pastoor J. Wijtvliet tijdens de twee missen. 's Middags onder het lof hield kapelaan H. Vermeulen een 'indrukwekkend sermoen'. Tijdens het octaaf verzorgde de capucijn Honorius uit Breda de predikaties, waarbij de gelovigen werden opgeroepen tot een godsvruchtige verering van Apollonia.
- Uit overlevering blijkt dat de verering op de eerste plaats een lokale aangelegenheid was. Voorzover bekend is er nooit een broederschap geweest. Uit de omliggende plaatsen zoals Hoogerheide, Woensdrecht, Putte, Huijbergen en Bergen op Zoom kwamen mensen op de feestdag of onder het octaaf naar Ossendrecht om haar reliek te vereren en de heilige om voorspraak te vragen. Van groepsbedevaarten is echter geen sprake geweest. Tot ongeveer 1955 is de verering voortgezet, waarna zij langzamerhand in de vergetelheid is geraakt. In 1997 was er geen enkele vorm van verering meer.
Bovenstaande tekst gevonden bij het Meertensinstituut/bedevaarten. Als oud inwoner van Ossendrecht 1939 - 1963 kan ik mij herrinneren dat er geen aktieve aanbisdding van de heilige Apolonia was , maar daar gingen wij voor naar de kerk van Woensdrecht, waar de kaarsen rond onze keel werden gehouden. In de kerk van Ossendrecht kwam in 1913 wel een nieuw beeld van Apolonia te staan, geschonken aan pastoor Wijtvliet door zijn parochianen.

Mijn opmerking op 3 sept. 2016 t.a.v. Woensdrecht is niet juist, daar werd werd de H. Blasius voor keelziektes aangeroepen en niet de heilige Apolonia.

Bedankt Jef, voor je uitgebreide uitleg over de verering te Ossendrecht.
Van Henk Buijks heb ik nog gehoord dat er in Ossendrecht inderdaad de verering van Apollonia plaatsvond en dat Gertrudis de patroonheilige van de kerk was.
Is hiermee je vraag voldoende beantwoord, Gerard ?

Dus geen verering van Gertrudis alleen patroonheilige.

Toch nog even over de verering van de heilige Apolonia in Ossendrecht, zoal;s door mijn broer Ad van Veldhoven in 1995 is verwoord voor het heemkundig tijdschrift De Tijding :.Heilige Apollonia (+ ca 249).
Ossendrecht.


In Ossendrecht stond haar beeld en beschikte men ook over haar relikwieën welke, na het bijwonen van de H. Mis, konden worden vereerd. Terwijl de pastoor heen en weer liep langs de communiebank en de gelovigen de relikwie liet kussen, volgde braaf een misdienaartje met zilveren offerschaal.

De feestdag van de Heilige Apollonia viel op 9 februari en in de tijd, dat kiezen en tanden nog op de meest gruwelijke en pijnlijke manieren door kwakzalvers op de kermissen werden getrokken, kon je maar beter deze heilige aanroepen om van tandpijn verschoond te blijven. Zij dankte haar deskundigheid aan de manier waarop zij werd gemarteld. Al haar tanden werden op niet bepaald zachtzinnige manier verwijderd


Heilige Gertrudis (* ca 626 + ca 659).
Zandvliet, Ossendrecht, Bergen op Zoom, Heerle e.a.

Zij is een rasechte Brabantse heilige, die al heel lang op verschillende plaatsen in onze streek vereerd wordt. Zo is zij al in de middeleeuwen de patrones van de parochiekerken in Zandvliet, Ossendrecht en Bergen op Zoom. Ook in Ekeren in de St. Lambertuskerk wordt in de 17de en 18de eeuw een beeld van haar vereerd. In Zandvliet en Bergen op Zoom is sprake van een Gertrudisbron of putje.
Bij haar sterfbed en graf gebeurden vele wonderen. Zo zou er een verdronken jongeling in haar sterfbed weer tot leven gekomen zijn.

Een oud processievaantje (17de eeuw) zegt:

"Comt menschen altesaem beladen met verdriet,
besoeckt de werde maecht Sint Geertruyt tot Santvliet."

Haar feestdag valt op 17 maart en zij wordt aangeroepen als:
Beschermvrouwe voor reizigers, tegen gevaren op zee, tegen koorts en ziekten, tot afweer van ratten en muizen en voor goed weer. In Prinsenbeek konden destijds de boeren terecht voor "muizenzand". Met dat door de zegen van St. Gertrudis gewijd zand konden de muizen uit het stro verjaagd worden.
Voor schoon of "klaar" weer kon overigens ook een beroep gedaan worden op de Heilige Clara. Haar feest werd gevierd op 12 augustus. Als je verhoord wilde worden, kon je haar het best een worst (voor de arme Clarissen of voor de armen) beloven.


Ossendrecht.

Vind het dan vreemd dat ik op Wikipedia lees over de heilige Gertrudis dat ze :

>Reeds als jong meisje van plan was maagdelijkheid in dienst van God te stellen,

>Men van haar zei dat ze ijverig was en voorzichtig en veel bewondering kreeg van de zusters,

>Dat ze leefde in de grootste armoede en alles wat ze had aan de armen gaf.

> en ze streng was in het vasten en altijd een stug boetekleed droeg.

Dat daar klaarblijkelijk niets van terug te vinden is in -waarvoor ze vereerd werd- en / of waar ze beschermvrouwe van was.
Tenzij er nog niet genoemde info is wat hierop aansluiting vindt ! ??

Dat zou geweldig zijn Gerard, Ik hoop dat die info dus nog ergens op duikt.

Is in deze kerk een Beeltenis aanwezig van de H. Apollonia met in haar hand een tang waarin een tand geklemd ? Maak graag een bezoek voor het maken van een afbeelding.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Interieur,_heilige_beeld_(Heilige_Apollonia)_-_20000492_-_RCE.jpg
Zie bovenstaande site voor het beeld RIni

Prachtige en scherpe foto, Jef, bedankt voor de genomen moeite.
Jammer zie ik niet de tang waarin de tand of kies.
Ik begrijp het wel op een prentje gaat dat altijd,
maar bij een beeld is dat heel kwetsbaar.

De kerk van Sint Gertrudis in Ossendrecht kroniek van een dorpsparochie onderweg
door Ad van Veldhoven in 1997

Ga naar :
https://myalbum.com/album/lQrTj4f3iZ5L

Wow, Dat is duidelijk en uitgebreid Jef. Voor altijd laten staan.