In Someren hebben de katholieken hun oude middeleeuwse kerk na 1795 niet teruggekregen. Dit in tegenstelling tot vele andere plaatsen in Noord-Brabant waar na de Tachtigjarige Oorlog alle kerkelijke goederen in protestantse handen waren overgegaan.
De katholieken in Someren kerkten tot 1829 in de schuurkerk die ze sinds 1648 gebruikten. Op diezelfde plaats staat nu de Lambertuskerk uit 1926 [correctie: De katholieken moesten in 1648 hun kerk afstaan aan de protestanten en mochten hun godsdienst niet meer in het openbaar uitoefenen. Met pinksteren 1649 namen de Minderbroeders van Weert het initiatief om voor de katholieken de mis te lezen op de grens van Someren en Nederweert. Aan de Bolderdijk in Nederweert kwamen duizenden katholieken uit zuid-oost Brabant bijeen voor het volgen van de mis. Vanaf 1651 werd deze kerk alleen nog gebruikt voor de inwoners van Someren en Lierop, omdat er intussen meer grenskerken waren gebouwd. Deze grenskerk werd gebruikt totdat in 1672 de regels werden versoepeld en het werd toegestaan om te kerken in een gebouw dat er uitzag als een schuur. De zogenaamde schuurkerk van Someren werd gebouwd op de Postel. In 1829 werd de schuurkerk afgebroken en werd er een nieuwe kerk op dezelfde plaats gebouwd. In 1830 werd deze zogenaamde waterstaatskerk in gebruik genomen. Omdat de kerk in 1924 veel te klein was geworden werd besloten om een nieuwe kerk te bouwen aan de Kerkstraat. Die kerk werd aanbesteed in 1925 en in 1926 opgeleverd. De plechtige consecratie vond plaats op 1 augustus 1927, zie reactie Egbert zei op 25 oktober 2020]
Pastoor Van den Heuvel
Het interieur van de kerk is een rijksmonument. Dat heeft onder andere te maken met de belangrijke achttiende-eeuwse objecten uit de oude schuurkerk die in de nieuwe kerk zijn geplaatst.
Het gaat om een rijk gesneden hoofdaltaar, beelden van Franciscus, Jozef, Augustinus en Elias, en twee altaarstukken voorstellende Johannes de Doper, Anna en Maria, een eiken communiebank uit 1750 en twee stenen wijwatervaten.
Vermeldenswaard is dat uit de oude kerk ook het kerkorgel overgeplaatst is. Dit orgel is in 1856 gebouwd door Franciscus Cornelius Smits uit Reek en in 2010 gerestaureerd door Verschueren uit Heijthuijsen in opdracht van Bestuur en Rijksdienst Monumentenzorg.
Reageer hieronder en deel je herinneringen aan de kerk, het leven in de parochie en de geestelijken van vroeger. Zoals aan pastoor Anton van den Heuvel, die in 1933 in de parochie werd ingehaald en deze ook in de jaren '60 nog bediende. Kapelaans van pastoor Van den Heuvel waren onder anderen C.J. Smits en L. van der Velden.
Mijn ouders hebben veel te danken aan pastoor Van den Heuvel. In 1946 was mijn vader als vrijwilliger werkzaam bij de aanleg van de nieuwe pastorietuin. Hij was van plan om te gaan trouwen, maar zo direct na de oorlog was er woningnood. De pastoor bood hen woonruimte aan, de aanbouw van de pastorie. Zij woonden daar van mei 1947 tot 1957. Er werden daar 9 kinderen geboren. In 1956 bouwden ze aan de andere kant van de kerk een nieuw woonhuis met winkel. Door toedoen van de pastoor is mijn vader daar koster geworden en is dat gebleven tot zijn pensionering in september 1982. Ik heb als kind vaak gewandeld met de pastoor. Mooie herinneringen aan die tijd.
Marilou Nillesen
bhiczei op 4 mei 2020 om 09:44
Wat een bijzonder verhaal, Frans! Ben je zelf ook in de aanbouw geboren? En waar sprak je over met de pastoor tijdens deze wandelingen, weet je dat nog?
Egbert
zei op 25 oktober 2020 om 18:35
In de eerste zin van dit verhaal staan enkele dingen niet kloppen: De schuurkerk werd niet vanaf 1648 gebruikt en de Lambertuskerk uit 1926 staat niet op dezelfde plaats als de schuurkerk.
De katholieken moesten in 1648 hun kerk afstaan aan de protestanten en mochten hun godsdienst niet meer in het openbaar uitoefenen. Met pinksteren 1649 namen de Minderbroeders van Weert het initiatief om voor de katholieken de mis te lezen op de grens van Someren en Nederweert. Aan de Bolderdijk in Nederweert kwamen duizenden katholieken uit zuid-oost Brabant bijeen voor het volgen van de mis. Vanaf 1651 werd deze kerk alleen nog gebruikt voor de inwoners van Someren en Lierop, omdat er intussen meer grenskerken waren gebouwd. Deze grenskerk werd gebruikt totdat in 1672 de regels werden versoepeld en het werd toegestaan om te kerken in een gebouw dat er uitzag als een schuur. De zogenaamde schuurkerk van Someren werd gebouwd op de Postel. In 1829 werd de schuurkerk afgebroken en werd er een nieuwe kerk op dezelfde plaats gebouwd. In 1830 werd deze zogenaamde waterstaatskerk in gebruik genomen. Omdat de kerk in 1924 veel te klein was geworden werd besloten om een nieuwe kerk te bouwen aan de Kerkstraat. Die kerk werd aanbesteed in 1925 en in 1926 opgeleverd. De plechtige consecratie vond plaats op 1 augustus 1927.
De oude kerk werd verkocht aan de Rooms Katholieke Boerenbond Someren, die het gebouw liet verbouwen tot vergader- en toneelzaal en het als zodanig gebruikten tot 1940. Het gebouw kende later nog diverse andere gebruikers. Eind 1995 werd het voormalige kerkgebouw gesloopt om plaats te maken voor appartementengebouw Hogaarde.
Marilou Nillesen
bhiczei op 26 oktober 2020 om 16:45
Dank je wel voor je rechtzetting, Egbert. De tekst is aangepast, bedankt voor je oplettendheid!
COR ROOIJACKERS
zei op 6 september 2021 om 19:02
Ik las bovenstaande verhalen maar vindt het jammer dat er geen vermelding staat dat uit de vorige kerk het kerkorgel , gebouwd door Franciscus Cornelius SMITS uit Reek , overgeplaatst is . Bouwjaar 1856 en in 2010 gerestaureerd in door Verschueren uit Heijthuijsen. i.o.v. Bestuur en Rijksdienst Monumentenzorg. Zeer aardig en goed klinkend instrument, Groet, Cor Rooijackers, organist in Mierlo en Lieshout en reserve in Someren.
Thijs de Leeuw
bhiczei op 7 september 2021 om 07:37
