Moerdijk is ontstaan bij het veerhuis in de route van Breda naar Holland. De latere economische ontwikkeling leidde tot de aanleg van havens.
De oude haven van Moerdijk
Oude haven
De haven in Moerdijk is gebouwd in 1858. De veerdiensten die daar aanlegden, maakten Moerdijk tot een belangrijke schakel tussen Noord- en Zuid-Nederland, totdat de Moerdijkbrug in 1936 die taak overnam. Omdat de oude haven niet geschikt was voor pleziervaart, wordt hij nu nog vooral gebruikt door beroepsvissers op het Hollands Diep.
Moerdijk
Industriehavens
Maar Moerdijk is tegenwoordig toch vooral bekend vanwege het grote industrieterrein en de bijbehorende industriehavens. Dat industrieterrein werd begin jaren ’60 rond de monding van de Roode Vaart tussen Klundert en Moerdijk ontwikkeld door drie gemeenten, Zevenbergen, Klundert en Hooge en Lage Zwaluwe, om werkgelegenheid voor jonge, goed opgeleide mensen in West-Brabant te behouden.
Havengebied Moerdijk
Het plan kreeg vaart door een toevallige samenloop van omstandigheden. Shell Chemie in Rotterdam zocht uitbreiding en wilde daarvoor naar Antwerpen uitwijken, omdat het aan diep water moest liggen. Tegelijkertijd kwamen er grote hoeveelheden zand beschikbaar als gevolg van de aanleg van een aantal grote spaarbekkens in de naburige Biesbosch.
Mede door de garantie dat de route van zee naar Moerdijk open zou blijven, koos Shell voor Moerdijk. Als gevolg daarvan kreeg het plan van de drie gemeenten een veel grotere schaal. Ook de gemeente Breda en de provincie Noord-Brabant traden toe tot het bestuur van het industriegebied, het Havenschap Moerdijk, opgericht in 1968.
Eén van de insteekhavens vanuit de lucht
De oliecrisis van de jaren ’70 en de economische crisis van de jaren ’80 hadden grote negatieve effecten op de ontwikkeling van Moerdijk, maar na 1985 (en een forse financiële sanering) begonnen de zaken voorspoedig te verlopen. Midden jaren negentig werd de havenfunctie verder versterkt.
De haven van Moerdijk is de verst in het binnenland gelegen Nederlandse zeehaven. Vanaf de Noordzee is het drieëneenhalf uur varen naar Moerdijk, vanaf Antwerpen net drie uur. De haven is bereikbaar voor zeeschepen en de enige zeehaven in Noord-Brabant met binnenhavenfaciliteiten.
De containerterminal
Het haventerrein is 2.600 ha groot, telt 400 bedrijven en beschikt over vier insteekhavens waar schepen met een diepgang van bijna 9 meter kunnen komen: Insteekhaven Roode Vaart, Centrale Insteekhaven, Oostelijke Insteekhaven en Westelijke Insteekhaven.
Omdat de haven is aangesloten op de internationale buisleidingenstraat is deze voor vier “modaliteiten” bereikbaar: over de weg, het water, het spoor en via de pijpleiding. De haven van Moerdijk is dan ook snel de grootste haven van de provincie Noord-Brabant geworden.
De overslag bestaat uit mineralen en bouwmaterialen, chemische en metaalproducten en aardolie. Er zijn twee containerterminals: de Container Terminal Moerdijk (CTM) en de trimodale Combined Cargo Terminal (CCT). Op het gebied van chemische producten is Moerdijk de grootste van de Nederlandse binnenhavens. Enkele cijfers:
2004
2005
2006
2007
Overslag in ton
6.298.000
7.275.000
7.931.000
Containers in TEU*
480.000
Aantal schepen per jaar
12.314
* TEU (twenty-feet equivalent unit) is de standaardmaat voor zeecontainers. 1 TEU is een container van 20 feet (=6,1 m) lang, 8 feet (=2,44 m) breed en 8 feet 6 inch (=2,59 m) hoog.
Mede door de garantie dat de route van zee naar Moerdijk open zou blijven, koos Shell voor Moerdijk. Als gevolg daarvan kreeg het plan van de drie gemeenten een veel grotere schaal. Ook de gemeente Breda en de provincie Noord-Brabant traden toe tot het bestuur van het industriegebied, het Havenschap Moerdijk, opgericht in 1968.
