Het huidige pand Oude Bredaseweg 4 in Etten-Leur, nu café De Klomp, werd in de tweede helft van de 18de eeuw als woning gebouwd. Het kende veel bestemmingen, van horlogemakerij tot sigarenfabriek in de 19de eeuw, tot drogisterij en café in de 20ste eeuw.
Links het middelste pand in 1832 (detailtekening Gevers Endegeest)
Woonhuis
In het verpondingsboek dat in 1729 is aangelegd staat bij de weduwe van Gerardus Cornelis Roels vermeld Nogh voor het nieuw getimmert huys, dit is hoogstwaarschijnlijk het pand De Klomp. In het volgend verpondingsboek (1779-1810) komt het huis via Huijbertus van Eekelen in het bezit van de echtelieden Cornelis van Boxel en Cornelia Bakkers.
Na het overlijden van het echtpaar Van Boxel-Bakkers, werd op 23 oktober 1812 de akte van verdeling gepasseerd. Hierin stond vermeld dat kleindochter Barbara van Boxel, huisvrouw van Martinus Kocx, de westelijke helft van een huis erfde, toen bekend als Litt. A 105, het huidige De Klomp. De oostelijke helft ging naar haar oom Govert van Boxel. Kennelijk is het huis toen gesplitst.
Horlogemakerij
Babara van Boxel verkocht het huis 10 dagen later door aan de in Breda wonende rentenier Antonie Molenschot voor 1.550 gulden. Deze verkocht het vier jaar later aan de horlogemaker Johannes de Hoon. Het huis werd toen als volgt omschreven De westelijke helft van een huis te Etten, gemerkt Litt: A: nr. 105 met een schuurtje hof en erve, staande en gelegen aan de nieuwe Baan te Etten. De Hoon betaalde 1.000 gulden voor het pand. Voor de financiering sloot hij bij Michiel Aerssen, medicinae doctor en de eerste burgemeester van gemeente Etten en Leur, een hypotheek van 1.200 gulden af. Johannes de Hoon bleef er tot zijn dood in 1848 wonen.
Winkelier, tabakskerver en sigarenfabrikant
Na De Hoon werd Adriaan Snelders, die op 14 januari 1822 in Oosterhout geboren was, de nieuwe bewoner. Als beroep werd hij in de bevolkingsregisters achtereenvolgens vermeld als winkelier, tabakskerver en sigarenfabrikant. De in Oosterhout geboren maar al op jonge leeftijd met zijn ouders naar Etten verhuisde tabakskerver Adrianus Snelders was de oprichter van de eerste sigarenmakerij te Etten.
Als sigarenmaker met maar één knecht stond hij voor het eerst vermeld in het patentregister van 1865/1866. Naast sigarenmaker en tabakskerver was hij ook nog winkelier en broodslijter, maar deze laatste twee activiteiten hebben niet lang geduurd. Zijn fabriek is nooit groot geweest. Het was meer een ambachtelijk bedrijfje, waar op het hoogtepunt door 5 à 6 knechten sigaren werden gemaakt, die zoon Henri hoofdzakelijk in Breda aan de man probeerde te brengen.
Bron: De Grondwet, 10 mei 1885
Adriaan overleed op 23 februari 1885 te Etten-Leur. Op 27 mei 1885 werd zijn zoon Hendrik de hoofdbewoner. Hendrik Antonius Snelders werd op 1 februari 1854 in Etten geboren. Als beroep wordt vermeld sigarenfabrikant.
Henri nam aanvankelijk ook de fabriek van zijn vader over, maar in het begin van de jaren ‘90 in de 19de eeuw is hij er mee gestopt. Hij nam een boomkwekerij over en begon ernaast een café dat hij de toepasselijke naam De Plantage gaf.
Op 26 oktober 1899 kocht Adrianus Goossens het pand voor 2.840 gulden. Het werd toen als volgt beschreven: Een huis met erf en tuin, aldaar (Etten en Leur) sectie L de nrs. 213 en 214, groot 349 centiaren.
Drogisterij Goossens 1930 het witte pand 2de van links (ansichtkaart)
Drogisterij
Als adres stond in de akte vermeld Dorp A 210. Adrianus was in Hoogeloon geboren en was sigarenmaker. Op 9 november 1899 trouwde hij met Antonetta Tax, weduwe van Johannes Janssen. Ook nu was het geluk niet voor Petronella Tax weggelegd. Want haar tweede man overleed op 15 december 1907. Hij werd slechts 37 jaar. Petronella liet zich echter niet uit het veld slaan en samen met haar kinderen runde zij jarenlang de enige drogisterij in het dorp.
In 1935 verkocht Petronella Tax de winkel voor 4.000 gulden aan Jozef Christiaan van der Vleuten, alsmede de handelsnaam voor de uitoefening van een erkende drogisterij. Het toenmalige adres was Dorp A223. Tot dan toe woonde van der Vleuten, Sjef voor intimi, in de Stationsstraat en was meesterknecht op een sigarenfabriek. Voordat hij in het pand trok, liet hij het grondig verbouwen. De Vleut, zoals hij in de volksmond werd genoemd, had een gevleugelde uitspraak: “Als dit niet helpt, dan heb ik hier nog iets beters”. Van der Vleuten overleed in 1970.
Drogisterij Van der Vleuten 1960 rechts (foto: C. Lohmann, Stadsarchief Breda nr. CLO230707)
Café
In 1975 hadden Kees en Marijke van der Logt het pand van drogist Sjef van der Vleuten overgenomen. Zij verbouwden het tot een café/bar en gaven het de naam ’t Klompke.
Sinds 1982 is Jac van Dongen bewoner en uitbater van Café De Klomp. Tot de Corona-pandemie was het café ooit één dag dicht geweest, dat was op de zaterdag dat Jac zijn vijftigste verjaardag vierde. Regelmatig treden in het café bandjes van allerlei pluimage op. Eén van de bekendste artiesten die er optrad, was de protestzanger Armand. Het café heeft ook enige tradities. Zo vindt op de woensdag na Carnaval het traditionele haringhappen plaats. Op nieuwjaarsdag kan men in een voor het café opgesteld zwembadje een Nieuwjaars duik nemen. Het plafond van het café hangt vol met honderden klompen.
Bronnen
West-Brabantsarchief: Verpondingsboeken, Notariële archieven, DTB’s, Bevolkingsregister en Burgerlijke stand Tussen ploegen en ploegendienst, Publicatie Heemkundekring Jan uten Houte, Etten-Leur, 1993 Van Gelagkamer tot Grandcafé, Publicatie Heemkundekring Jan uten Houte, Etten-Leur, 2012.
