In de beginjaren van de vorige eeuw waren er in Gemert twee schuttersgilden, de Groene en de Rode schut. Alle leden waren van boerenafkomst, de verhoudingen tussen de beide schutten waren alles behalve collegiaal, ze vochten als kat en hond.
Het was zelfs zo erg, dat de dochter van een Groene schut niet mocht trouwen met de zoon van een Rode schut. In de vaandels ontbrak natuurlijk de kleur van de andere schut. Eens per jaar trokken de schutten door het dorp, het versierde paard voorop waarmee de ruiter zigzag door de straten reed. De meeste winkeliers trakteerden de leden op een borrel. Dat was altijd verschillende drank, vele nipten slechts aan de glaasjes.
Op het eind van de route hadden ze allen meer dan genoeg op. Onder de groenen was zelfs een gezegde: “als de ‘rode honden’ in de lente van de weg zijn, wordt het beter weer.” Hiermee werd gedoeld op het rondtrekken door het dorp. Dit in het kort ter verduidelijking hoe de twee kemphanen tegenover elkaar stonden.
Als tegenhanger voor al dat geruzie hadden enige jongen mannen uit de burgerij een alternatieve schut opgericht, de knolschut. Het stel trok door de straten en in plaats van metalen medailles droegen ze schijven van voederknollen (suikerbieten). Het paard was vervangen door een ezel, de ruiter zat achterste te voren op de ezel. Onder veel hilariteit en bier trok de Knolschut zo door Gemert.
Mijn grootvader, Janus van Dooren was de schutterskoning. Na enige jaren is de Knolschut verwaterd. In deze tijd zijn de twee rivalen tot één gilde gesmeed en kleuren de vlaggen en vaandels groen en rood.
Op zich een leuk verhaal over de knolschut, maar in de laatste zin is er toch iets niet helemaal waar.
In Gemert zijn nog steeds twee gilden, namelijk het Sint Jorisgilde (de Rooi Skut) en het Sint Antonius en Sebastianusgilde (de Gruun Skut).
De rivaliteit is niet meer zoals vroeger, maar een bepaald competitief element is nog steeds aanwezig en dit maakt het voor de beide gilden ook leuk.
Ton van Riet, Gemert
zei op 16 december 2018 om 15:15
In 1961 schreef M.A.van de Wijst al een prachtig verhaal over de Knolschut
in het tijdschrift Brabants Heem (jg. 13, pag.79).
Mariët Bruggeman
bhiczei op 17 december 2018 om 14:55
Bedankt voor je link naar het artikel Ton. Mooi als aanvulling bij dit verhaal van Martien.
Als tegenhanger voor al dat geruzie hadden enige jongen mannen uit de burgerij een alternatieve schut opgericht, de knolschut. Het stel trok door de straten en in plaats van metalen medailles droegen ze schijven van voederknollen (suikerbieten). Het paard was vervangen door een ezel, de ruiter zat achterste te voren op de ezel. Onder veel hilariteit en bier trok de Knolschut zo door Gemert.
