Veghel en klompenmakers? Het is zowat het laatste waar je aan denkt bij het zien van de huidige industriële bedrijvigheid. Tegenwoordig bepalen industrieloodsen het aanzicht van Veghel, maar in 1928 bepalen hoog opgaande populieren de skyline. Ze wortelen met duizenden langs de Veghelse wegen. Ze waren massaal aangeplant door boeren en grootgrondbezitters die er volgens boze tongen hun rijkdom aan dankten. Als snelle groeiers leveren populieren een hoog rendement op. In 1928 gaat een kuub populierenhout voor ƒ16,80 over de toonbank. De aanwezigheid van al dat snel wassende hout, verklaart het grote aantal klompenmakers in Veghel.
KInderhandjes
Al meer dan honderd jaar vormt Veghel met Schijndel, Sint-Oedenrode, Boxtel en Best het kerngebied van de Meierijse klompenmakerij. Begin jaren ‘20 telt het dorp 69 klompenmakers en zelfs een stoomklompenfabriek. Daar rollen machinaal gemaakte klompen van de band. Ze worden door kinderhandjes vakkundig geschuurd. Toch is deze massaproductie geen succesfactor. Stapels goedkope Belgische klompen brengen de klad in de Meierijse productie. De schaamteloze Belgen kopen voor hun klompen het populierenhout massaal op.
Onvrede overheerst: “De vaderlandse klompenindustrie wordt bedreigd!” De Meierijse klompenmakers die in één gilde verenigd zijn, zien hun belangen behartigd door het Comité in de bedreigde klompenindustrie. Dat stuurt in januari 1928 een brandbrief aan het Veghelse gemeentebestuur. “De gang van zaken in de klompenindustrie te uwer plaatse, zal uw geacht college zeker niet zijn ontgaan”, zo luidt de dwingende openingszin. Zeer zeker niet. De nood in Veghel is hoog. De stoomklompenfabriek overleeft de crisis niet. Veghelse houthandelaren ondersteunen daarom de kersverse Rooise klompenbeurzen en de Veghelse klompenmakers starten met hun beroepsgenoten uit Schijndel, Sint-Oedenrode en Boxtel een productpromotie.
Laatste stuiptrek
Voorzichtig trekt de markt aan en leeft de Veghelse klompenindustrie op. Het gemeentebestuur steunt daarom unaniem het Comité in haar poging de Tweede Kamer tot maatregelen te manen. Het is slechts een laatste stuiptrekking. Veghels’ toekomst ligt immers niet bij klompen, maar bij de grote industrieën van de boerencoöperaties die zich in die jaren rond de haven vestigen. Niet de klomp, maar industrie gaat het nieuwe handelsmerk van de Meierij worden.
Dit verhaal verscheen eerder in Brabants Dagblad
