(Neo)gotische kerktorens zijn typisch voor het Noord-Brabantse landschap. Maar de Dongense ‘skyline’ wordt mede bepaald door een koepel. Die hoort bij de Laurentiuskerk, een van de belangrijkste werken van de architect Joseph Cuypers.
Dongen dankt zijn monumentale kerk aan een ongelukkig toeval. De katholieken hadden na 1795 hun oude kerk niet teruggekregen, maar de overheid had ervoor gezorgd dat ze in de negentiende eeuw een kerk in de bekende waterstaatsstijl kregen. Op veel plaatsen werd die zo snel mogelijk vervangen door een neogotisch exemplaar omdat de ingenieurs van Rijkswaterstaat de kerk te klein of gewoon slecht hadden gebouwd.
In Dongen was die vervanging niet aan de orde, totdat de kerk in 1917 afbrandde. Cuypers bouwde toen ‘zijn’ koepelkerk. Toch bleken de Dongenaren zo gehecht te zijn aan hun oude waterstaatskerk dat zij een maquette van het verwoeste gebouw lieten maken, die nu nog steeds te zien is in de tuin bij de kerk.
In feite is de koepelkerk de zesde Laurentiuskerk van Dongen. De eerste was een kapel van omstreeks 1350, de tweede de grote gotische kerk van 100 jaar later. Omdat deze in 1648 voor de protestantse eredienst werd bestemd, ging het patroonschap van Laurentius jaren later over naar de twee schuurkerken die de katholieke Dongenaren achtereenvolgens in gebruik namen. Vanaf 1828 beschikten zij over de waterstaatskerk, de vijfde ‘Laurentius’ dus.
De kerk was het middelpunt van de parochie, maar als gelovige had je te maken met de pastoor en zijn kapelaans. Over pastoor Van Hoek en zijn kapelaans C.M.L. Goeseels, J.J.C. van Kuyk, J.H.J.M. Stam [zie aanvulling Norah op 16 februari 2021] en H.M.J.M. van Steen zijn vast veel verhalen te vertellen.
Dus reageer hieronder deen deel je herinneringen aan de kerk, het leven in de parochie en de geestelijken van vroeger.
Foto's
De Laurentiuskerk in Dongen. Bron: BHIC, Collectie Provincie Noord-Brabant
Als ik vroeger wat bijzonders te biechten had ging ik altijd naar de biechtstoel van kapelaan van Steen. Volgens mij zat die altijd wat te suffen in de biechtstoel en voor je je zonden had beleden kreeg je meestal al de absolutie en ging het schuifje dicht. Hij was het ook die nooit vragen stelde over het hoe, waarom, hoeveel en met wie. k ging altijd met opgewekt gemoed weer naar huis.
john embrechts
zei op 15 oktober 2018 om 23:01
Een keer per maand gingen wij, leerlingen van de Laurentiusschool in de Kardinaal van Rossumstraat; met de hele klas/school te biecht in de Laurentiuskerk. Lange rijen leerlingen zaten zich uitermate te vervelen en zaten te klieren tot het hun beurt was om in het hokje te verdwijnen. Ik ging meestal bij kapelaan Goeseels. Die was niet zo streng bij het uitdelen van de penitentie. Volgens mij was het voor iedereen verloren tijd omdat wij; jongens; ons niet bewust waren van wat nu echt zonde was!
Marilou Nillesen
bhiczei op 16 oktober 2018 om 09:06
Mooie herinneringen, John, en goed te lezen dat je altijd met opgewekt gemoed weer huiswaarts keerde. Ik kan me ook voorstellen dat je het als verloren tijd beschouwde, maar ook iets dat er gewoon bij hoorde, neem ik aan?
Cees van Dongen
zei op 26 maart 2019 om 12:56
Wat ik mis in het verhaal is kapelaan Stam. ook iemand uit de tijd van pastoor van Hoek en kapelaan van Kuijk.
Marilou Nillesen
bhiczei op 27 maart 2019 om 10:10
Bedankt voor je berichtje, Cees. Dan zetten we kapelaan Stam er zeker bij. Weet je toevallig ook zijn voorletter? Dan voegen we die ook toe in het verhaal.
Alvast dank voor je reactie!
K van Son
zei op 16 februari 2021 om 14:55
Jaap Stam!
Norah
zei op 16 februari 2021 om 19:49
Grapje.
J.H.J.M. Stam geboren te Den Helder 27-07-1912. Benoemd tot pastoor in Breskens(Zeeland) september 1965.
Marilou Nillesen
bhiczei op 17 februari 2021 om 11:41
Haha, goeie gok, K. van Son. Maar dank voor je aanvulling, Norah, we hebben de tekst iets aangevuld.
Marilou Nillesen
bhiczei op 17 februari 2021 om 11:41
Haha, goeie gok, K. van Son. Maar dank voor je aanvulling, Norah, we hebben de tekst iets aangevuld.
Norah
zei op 17 februari 2021 om 12:04
Graag gedaan, Marilou.
Mvg.
Marijke Horeman
zei op 14 juli 2021 om 17:13
Momenteel is er een gezellige tentoonstelling in de Laurentius.
Vanwege het 1oo jarig bestaan.
Geopend op woensdag- en zaterdagmiddag van half twee tot vier uur .
Herinneringen van Parochianen , maar ook materialen uit het 'Rijke Roomse Leven'.
Kapelaan vd Steen trok velen die gingen biechten: hij was nl niet aan het suffen maar hij was zo goed als DOOF! hIJ WERD LATER RECTOR VAN HET gASTHUIS ; als de zusters de H Mis zongen dan waren ze halverwege het Kyrie en dan riep van de Steen al Gloria in excelsis Deo!!
ik was daar misdienaar indertijd|!
Thijs de Leeuw
bhiczei op 2 augustus 2021 om 07:21
Dank voor je bericht A.J.C. de Jong. Dat verklaart dan een hoop over kapelaan v.d. Steen! (zie ook de allereerste reactie hier) Als voormalige misdienaar heb je vast nog veel (mooie) herinneringen aan deze kerk. Over welke jaren hebben we het dan eigenlijk?
Ajc de jong
zei op 22 september 2021 om 20:13
Over de jaren 50/57
Rijke roomse jaren maar dat wisten wij natuurlijk niet!
Vaste dagorde: 7 u 30 opstaan, dan naar de h.mis in de laurentiuskerk; als die uit was dan ontbijten en dan naar de Laurentiusscool! Daar werkte oa meester Koot mr van Bavel en natuurlijk de broeders van Dongen ! De bekendste was wel Br Siegfried die bekend stond als een hele zachtaardige man die aan zijn kinderen in de 4e klas gerust snoepjes uitdeelde en hen ook toesprak met mijn liefje mijn snoepje mijne goeie etc! Iedereen wilde bij hem in de klas want hij gaf altijd goeie punten!
Meer nog bekend br Rogerius erg streng en schuwde fysiek ‘geweld ‘ niet om je de rekensommen op het bord bij te brengen Zeer wel bekend ook om dr door hem opgerichte natuurvereniging Ken en Geniet”; iedere zaterdagmiddag trok hij eropuit met een toch wel select aantal jongens (uit de betere kringen) en deed van de bevindingen in de natuur in het Dongens Krantje daarover verslag!
Volgende keer: nog meer wetenswaardigheden over deze school en de laurentiuskerk!!
Cees van Dongen
zei op 23 september 2021 om 09:28
Broeder Rogerius schreef inderdaad stukjes over de natuur in het Dongens Krantje. Hij deed dit onder de naam Jan Wandelaar. De broeder had onder de scholieren van de Laurentiusschool wel een bijnaam. Dat was "de Roggel" Bijnamen zijn natuurlijk niet altijd netjes. Ik vind dat deze wel door de bekende beugel kan.
Corry van Leijsen
zei op 25 maart 2023 om 09:11
Als de leden van het Laurentiuskoor Ceciliafeest vierden, was het pastoor van Hoek die de soep altijd opschepte.
Norah
zei op 25 maart 2023 om 17:23
Hier zegent de pastoor niet eerst zichzelf, zie ik;)
Rini de Groot.
zei op 26 maart 2023 om 16:36
Ik zie hier een koepeldak, zonder vinnen, in tegenstelling met die van Uden en Lierop. Die in Uden is enkele cm,s gedraaid ik beschouw de vinnen als een soort propeller. Zoals soms ook de stam van een boom gedraaid is en niet altijd, met de theorie met de zon mee. Soms juist in tegengestelde richting, wanneer de boom in een laan staat en de wind er aan zijde langs raast, werken de bladeren ook als een soort propeller. Dit laatste kon ik een molenbouwer van een bekend bedrijf niet waar maken, wie wist dat beter dan hij!! De jongere man sprak de gehele avond geen woord meer met mij. Lezers geef je ogen eens goed de kos.
Dongen dankt zijn monumentale kerk aan een ongelukkig toeval. De katholieken hadden na 1795 hun oude kerk niet teruggekregen, maar de overheid had ervoor gezorgd dat ze in de negentiende eeuw een kerk in de bekende 
In feite is de koepelkerk de zesde Laurentiuskerk van Dongen. De eerste was een kapel van omstreeks 1350, de tweede de grote 
De kerk was het middelpunt van de parochie, maar als gelovige had je te maken met de pastoor en zijn kapelaans. Over pastoor Van Hoek en zijn kapelaans C.M.L. Goeseels, J.J.C. van Kuyk, J.H.J.M. Stam [zie aanvulling Norah 
