skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg

De Lourdeskerk in Bergen op Zoom

Paul Huismans
Paul Huismans Bhic
vertelde op 20 november 2014
bijgewerkt op 3 maart 2021
Het lijkt wel alsof de geschiedenis van de kerk van Onze Lieve Vrouw van Lourdes in 2011 begint. Verder gaat de informatie op de website van de parochie tenminste niet terug.

Foto: BHIC, Collectie Provincie Noord-Brabant
Foto: BHIC, Collectie Provincie Noord-Brabant

Een beetje flauw misschien, want de mensen van deze kerk zijn zich juist heel erg bewust van de geschiedenis. Ze hebben veel moeite gedaan om hun monumentale kerk te restaureren, die een fraai voorbeeld is van het werk van de architect Jos Cuypers en zijn zoon Pierre. De kerk werd gebouwd tussen 1926 en 1928; de restauratie werd in 2011 afgerond.

Foto: © Job van Nes, 2008. Bron: Reliwiki
Foto: © Job van Nes, 2008. Bron: Reliwiki

Dat ze hun verleden koesteren blijkt ook uit het oudste steentje van de kerk: het is een stukje van de grot waar O.L. Vrouw in Lourdes verscheen en dat in 1920 werd meegenomen toen de parochie werd gesticht. Het was verwerkt in de Lourdesgrot bij de kerk. Deze grot ging in de oorlog verloren, toen de kerktoren werd opgeblazen. De toren is in 1955 herbouwd.

Reageer hieronder en deel je herinneringen aan de kerk, het leven in de parochie en de geestelijken van vroeger. Bijvoorbeeld aan pastoor Van Eekelen en zijn kapelaans A.W. Smits, H.M. v.d. Velden en J.F. de Jong, die de parochie in de jaren vijftig bedienden, of aan pastoor Kuipers, die in 1957 werd ingehaald. Beide pastoors zien we hieronder op de foto.

 

Pastoor A.A. van Eekelen (Katholiek Documentatie Centrum, AFBK-1A24555)
Pastoor A.A. van Eekelen. Foto: Katholiek Documentatie Centrum, nr. 1A24555)


Pastoor Van Eekelen op bezoek bij de zusters. Om welke zusters zou het gaan? (Katholiek Documentatie Centrum, AFBK-2a16782)
Pastoor Van Eekelen op bezoek bij de zusters (bron: collectie Katholiek Documentatie Centrum)


Pastoor M.H. Kuipers (Katholiek Documentatie Centrum, AFBK-2a21294)
Pastoor M.H. Kuipers (bron:  collectie Katholiek Documentatie Centrum)

Reacties (23)

paul brooijmans zei op 22 november 2020 om 12:11
Een oom van mij , kapelaan Mattijssen , heeft ook in deze kerk gewerkt . Zijn daar misschien nog foto's van ?

Groet ,
Paul Brooijmans .
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 23 november 2020 om 15:38
Hallo Paul en bedankt voor je reactie. Het Katholiek Documentatie Centrum in Nijmegen beschikt over een enorme collectie priesterprentjes en -foto's. Je zou alvast online in hun fotocollectie kunnen zoeken via deze link: https://kdc-opac.hosting.ru.nl/search/simple

Als ik Mattijssen invoer krijg ik 2 resultaten:
https://kdc-opac.hosting.ru.nl/Details/collect/150939 (helaas online niet getoond)
https://kdc-opac.hosting.ru.nl/Details/collect/25421

Daarnaast zou je ze kunnen mailen met je specifieke zoekvraag. Uit eigen ervaring weet ik namelijk dat ze in hun database over meer priesterfoto's beschikken dan dat er online te zien zijn. Een medewerker moet dan daar in het systeem die naam opzoeken. Ik verwacht dat ze je dan snel kunnen laten weten of ze van kapelaan Mattijssen een of meerdere foto's hebben. Contactgegevens vind je hier: https://www.ru.nl/kdc/praktische-informatie/
Huub Opschoor zei op 3 maart 2021 om 11:46
Is de lourdesgrot dagelijks te bezoeken

met vr.gr.H.Opschoor
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 3 maart 2021 om 16:36
Hallo Huub, je zou hierover contact kunnen opnemen met de Lievevrouweparochie: 0164-233574, mail: info@lievevrouweparochie.nl
Maandag – vrijdag 9.00 -12.00 uur en 13.00-15.30 uur. Vrijdagmiddag gesloten. Meer informatie over deze Lourdesgrot vind je trouwens op deze pagina: https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/lourdesgrotten-in-bergen-op-zoom
Pieter van Gent zei op 3 april 2021 om 22:44
In mijn tijd (jaren zestig en zeventig) hadden we pastoor Van de Lucht, die eerst pastoor was van de Pauluskerk aan de Zeekant. Pastoor vd Lucht kon van die echte donderpreken houden. Hij was een hele betrokken man. Ik ben akoliet geweest en lid van het jongerenkoor. Halverwege jaren zeventig kwam kapelaan Ton Bun, een hele aardige man.
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 6 april 2021 om 07:06
Dank voor deze bijdrage Pieter. Die donderpreken zullen wel veel indruk hebben gemaakt! Zat de kerk toen trouwens nog echt vol of merkte je al iets van de afnemende kerkelijkheid? Of van de veranderingen in de liturgie etc. Heb je nog meer levendige herinneringen aan die betrokkenheid bij het kerkelijke leven, aan pastoor v.d. Lucht of kapelaan Bun? We horen het graag. Hartelijke groet,
Pieter van Gent zei op 16 augustus 2021 om 12:12
Hallo Thijs, de donderpreken hoorden volgens mij wel een beetje bij de tijdsgeest, waarin ook ouders felle (en gemengd religieuze/politieke) standpunten innamen. Je was rechts e katholiek. Protestanten kwam je eigenlijk gewoon nooit tegen! Dus de 'waarheid' werd wel met overtuiging verkondigd. Toen ik op de lagere school zat, in de jaren zestig, begin zeventig, zat de kerk nog behoorlijk vol, ieder gezin ook op de zelfde plaats, netjes aangekleed. Wij gingen altijd naar de mis van halftwaalf, tot mijn verdriet want om tien uur was de hoogmis met mooie gezangen en gezongen gloria en geloofsbelijdenis. Op de middelbare school ben ik uit eigen beweging wel naar de hoogmis gegaan. Mijn ouders hebben me daarin niet gevolgd, die bleven om halftwaalf, of erger nog, op zaterdagavond gaan. "Dan is het gebeurd", zei mijn vader, en daarmee aangeven aan de wekelijkse 'verplichting' te hebben voldaan.

Ik denk dat in positieve zin de kerk een belangrijke sociale functie vervulde. Een bijeenkomst van de buurt. 'Iedereen' ging ook naar kerk, je kwam iedereen tegen uit de buurt en het had ook iets gezelligs. Tegelijkertijd kun je je afvragen hoe diep de religieuze motivatie was, getuige het wekelijks 'aftikken' van het kerkbezoek door mijn ouders en de rappe leegloop gedurende de tweede helft jaren zeventig. In die tweede helft heb ik met enthousiasme in het jongerenkoor gezeten en was acoliet. In de jongerenwerkgroep, onder leiding van Leo Hermans, heb ik mij heel erg thuis gevoeld en vond ik een warm bad. We kamen wekelijks op zaterdagochtend van tien tot twaalf op de pastorie bij elkaar, vaak met zijn tienen tot vijftienen. We organiseerden een keer per maand gezongen jongerenmissen ("beatmissen") op zaterdagavond (!) die toch nog redelijk goed bezocht werden. Pastoor Ton Bun was onze moderator (zeg maar mentor vanuit de pastorie) en ook aan hem heb ik hele goede herinneringen. Ook gingen we wel eens op bezinningsweekend naar Chaam of Hoeven. Dat ging religieus niet zo heel diep, maar ging wel in op waarden als vriendschap, gemeenschapszin, e.d. Dat waren fijne dagen en iedereen kon daar zichzelf zijn. Het was ook heel gezellig, samen koken, enzo.
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 17 augustus 2021 om 06:49
Een mooi tijdsbeeld dat je hier schetst Pieter, fijn dat je nog meer wilde vertellen! Toch flinke veranderingen in de kerkelijkheid en geloofsbeleving die toen hebben plaatsgevonden. Dit moet voor velen uit die tijd wel heel herkenbaar zijn, ook zoiets als de "beatmis" en bezinningsweekenden (retraites in een nieuw jasje?) Die sociale functie is dan toch wel gebleven.
Pieter van Gent zei op 19 augustus 2021 om 12:46
Treffende beschouwing, Thijs. Ik denk dat het dogmatische 'gelijk' dat de kerk claimde, mensen in de jaren zeventig steeds minder aansprak maar dat de behoefte aan gemeenschap en samenzijn is gebleven. Voor wat betreft de jeugd is die gemeenschapszin (en misschien zingeving überhaupt) in mijn observatie toen verschoven naar de sport als nieuwe religie. Laat onverlet dat er bij jongeren zoals ikzelf toen wel een sterke behoefte was aan verbinding met medejongeren bij wie je jezelf kon zijn, zonder perse te moeten presteren. Mensen als Leo Hermans en Ton Bun hebben daar een vrijwillige en mooierol in gespeeld. Er was dan ook veel te doen voor jongeren. Je had het 'echte' koor dat iedere zondag bij de Hoogmis zong en natuurlijk de acolieten en misdienaars. Misdienaar was je tijdens de lagere school en rond je 14e kon je acoliet worden, wat betekende dat je ook de communie mocht uitreiken. Ook kon je lector worden om lezingen te verzorgen en de mededelingen op te lezen. Maar dat heb ik niet meer gedaan. En dan waren er natuurlijk nog veel meer functies die binnen de kerk vervuld moesten worden die meer voor volwassenen waren weggelegd, zoals het college van collectanten, de financiële kant, zeg maar. Al met al veel vrijwilligers die zich voor de parochie inzetten en mensen bij elkaar bracht.

Wat nooit werd gedaan, was koffiedrinken na de mis! Dat hoorde waarschijnlijk niet bij die tijd en als mensen dat deden, kwamen ze waarschijnlijk bij elkaar thuis. Er werd wel 'nagepraat' op het kerkplein, waar de ouders - eindeloos- met elkaar stonden te converseren. Op een gegeven moment ging je als jongere er maar vandoor, want die ouders bleven daar maar eindeloos staan!
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 22 augustus 2021 om 16:13
Sport als nieuwe religie valt zeker wat voor te zeggen, misschien ook andere grote manifestaties, festivals, die deels in een oude behoefte voorzien.. Zeker een interessante ontwikkeling zo na de jaren '70. Ook bedankt nog voor je verdere uitweiding over het religieuze leven van toen. Ik moest ook denken aan verhalen over cafés die dichtbij of tegenover de kerk lagen en waar parochianen dan na de mis gingen "buurten".
Pieter van Gent zei op 6 januari 2022 om 12:08
In mijn herinnering was er geen café tegenover de kerk waar mensen standaard bij elkaar kwamen. Het dichtstbijzijnde café was "'t Oude Fort" op de hoek van de Prins Bernhardlaan en de Antwerpsestraatweg. "Het Fort", zoals de wijk waarvoor de Lourdeskerk gebouwd werd heette en dus daarom ook "de Fortkerk" werd genoemd, was wel een hechte wijk, dus ik kan me voorstellen dat het napraten op het kerkplein zich voortzette in de huiskamers. Misschien was het cafébezoek ook wel een fenomeen van de jaren vijftig en daarvoor, of wellicht paste het niet bij de stand van de wijk. Het Fort was een typische jaren dertig wijk dat tegen het oudere Borgvliet en het oude centrum en op de vroegere verdedigingswerken (vandaar de naam) werd aangebouwd. De bouwstijl spiegelde zich grotendeels in de architectuur van de kerk. Je vind er prachtige staaltjes van interbellum bouwen, zoals natuurlijk het kerkgebouw zelf, hotel De Schelde en het ensemble van panden in de Burg. De Roocklaan. Veel mensen vestigden zich in die tijd in de wijk (een verademing moet het geweest zijn om van onderkomen woningen in de binnenstad naar moderne arbeiders- en middenstandswoningen te verhuizen) en veel parochianen waren bewoners van het eerste uur. Dit zorgde voor een enorme cohesie en er zijn families die in het Fort geboren en getogen zijn en de wijk nooit hebben verlaten. Daarnaast waren er ook parochianen van het Fort uit de rand van de binnenstad, waaronder wij, die administratief bij de parochie van de H. Maagdkerk aan de markt hoorden, maar zich beter thuis voelden in de Fortkerk.
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 6 januari 2022 om 15:09
Leuk dat je hier weer reageert Pieter. Een mooie aanvulling van deze pagina én wat jij al eerder schreef over het religieuze en sociale leven in de wijk Het Fort in de jaren vijftig. Dat het voor velen een verademing was om daarheen te verhuizen zal ook wel aan dat hechte van de lokale gemeenschap hebben bijgedragen of niet? Valt volgens mij ook wel een boekje over te schrijven. Opnieuw met interesse gelezen, dank!
Willem Glas zei op 6 oktober 2022 om 10:03
Elke Zondag naar de Kerk, ik ben misdienaar geweest onder Pastoor van de Lucht, wat een pastoor was dat. we hadden het als misdienaar zeer goed, alleen moest je op passen wat je deed, soms zaten er wel eens ondeugende misdienaars bij. IK ben in de Kerke geweest van 1962 t/m 1972. Mijn vader was Dokter (Dokter Glas) en had zijn praktijk in de Koning Willem 3 Straat. was het Fort inderdaad. de Wijk was heel hecht samen. mij is ook in herinnering gebeleven dat alle misdienaars 1x in het jaar het Ouwe Hands dierenpark gingen op de Grebbeberg,daar was ook Pastoor van de Lucht bij aanwezig.
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 10 oktober 2022 om 16:16
Bedankt Willem voor het reageren. Mooie blijk van waardering van de misdienaars, zo'n bezoek aan het dierenpark. Zo te lezen was het ook wel een hecht groepje. Hoe trouwens bepaald wie misdienaar werd eigenlijk? Wisselde dat vaak? Vertel nog eens verder als je wilt. Wat was pastoor Van de Lucht voor man? Zijn er nog mooie verhalen over die ondeugende misdienaars? Hartelijke groet,
Rainier van der Lucht zei op 14 december 2022 om 09:03
Gaat dit misschien over pastor Koos van der Lucht? (De broer van mijn opa)
Willem Glas zei op 14 december 2022 om 09:14
Ja Rainier, dit gaat over Koos van de Lucht
Rainier zei op 14 december 2022 om 09:22
Dank je wel voor het antwoord!
Leuk om te lezen. Ik weet niet veel over hem te vertellen. Ik heb hem voor het laatst gezien bij de crematie van mijn opa (1990), waarbij hij de kerkdienst leidde.

Vriendelijke groet, Rainier van der Lucht
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 15 december 2022 om 13:56
Dank Rainier voor dit bericht, leuk dat hier een familielid van pastor Van der Lucht reageert. Misschien dat parochianen van toen hier nog meer over hem kunnen vertellen. Hartelijke groet,
Pieter van Gent zei op 16 december 2022 om 14:52
Hallo Thijs,
Je kunt hierboven lezen wat ik over jouw oudoom Pastoor van der Lucht heb geschreven. Hij was voor mij een markante man die aanvankelijk een strenge uitstraling had. Als bouwpastoor van de Pauluskerk aan de Zeekant (een typische wederopbouwwijk uit de jaren vijftig en zestig) had hij naar verluid stevig grip op de gang van zaken, zowel zakelijk als geloofsmatig. Eerder schreef ik over de 'donderpreken' die hij kon houden en dat reflecteerde wel zijn vaste geloofsovertuiging. Zo herinner ik me dat hij zijn ontzetting uitte over het feit dat jongeren (begin jaren zeventig) geen kinderen meer wilden krijgen omdat zij bang waren voor de toekomst. Hij omklemde daarbij de randen van de preekstoel en keek de kerk smekend aan. Hij leek zo ontstemd dat de parochianen elkaar niet durfden aan te kijken. Zijn maatschappelijke maar ook religieuze bevlogenheid heeft dus wel indruk op me gemaakt. Persoonlijk vond ik hem een aardige man. Ik heb persoonlijke gesprekken met hem gehad, op aandringen van mijn moeder. Rond mijn 15e zat ik een tijdje wat minder lekker in mijn vel en mijn moeder maakte toen een afspraak voor mij met Pastoor van de Lucht. Ik heb toen twee gesprekken met hem gevoerd op de pastorie waar ik veel aan gehad heb. Hij heeft me toen ook bij de jongerenwerkgroep geïntroduceerd, waar ik eveneens veel aan gehad heb. Ik heb begrepen dat hij ook op bestuurlijk vlak behoorlijk zijn mannetje stond. kortom: goede herinneringen aan jouw oudoom. Toen ik ging studeren ben ik hem uit het oog verloren en sindsdien niets meer van hem gehoord, ook niet wanneer hij overleed.
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 19 december 2022 om 11:07
Veel dank Pieter voor deze mooie bijdrage over pastoor van der Lucht. Ik reageer hier overigens namens het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) en ben geen familie van de genoemde geestelijke - zie hiervoor reactie Rainier d.d. 14 dec. - maar ben er niet minder blij om dat je hier hebt gereageerd. Ook bij jou dus die - positieve - invloed van Van der Lucht, ook het jongerenwerkcentrum zie ik terugkomen in je bijdrage. Je zal dus ook aan de nodige beatmis en bezinningsweekenden / retraites hebben meegedaan. Hartelijke groet,
Pieter van Gent zei op 25 februari 2023 om 15:21
Graag gedaan, Thijs. Ik zie nu dat de aanhef van mijn bijdrage van 16 december 2022 aan Rainier van der Lucht had moeten zijn, en niet aan jou!
Ik ben inmiddels geabonneerd op het parochieblad van de Fortkerk. Ik lees over veel activiteiten die georganiseerd worden, het lijkt nog steeds een actieve parochie te zijn! Ook op religieus gebied. Bijvoorbeeld worden er 'novenen' georganiseerd ter ere van een heilige of gebeurtenis. Van 'novenen' had ik in mijn tijd nog nooit gehoord! Dat is een fenomeen dat kennelijk tijdens mijn actieve parochietijd was verdwenen, maar nu weer nieuw leven is ingeblazen. Ik lees niet over jongerenwerkgroepen, maar wellicht zijn die er wel. Ik woon te ver weg van Bergen op Zoom om zomaar eens langs te gaan of weer een mis bij te wonen. Ik ben wel twee jaar geleden naar de Kruisweg geweest op Goede Vrijdag. De sfeer van toen was nog wel aanwezig. Ik weet ook niet of er nog 'beatmissen' zijn! Ik heb er met heel wat meegedaan en ik genoot er van. Dit was overigens wel tweede helft jaren '70. Toen waren deze missen al wat gewoner dan in de eerste helft van dat decennium. Toen zorgden die missen voor ophef en ontsteltenis. (een drumstel en elektrische gitaar in de kerk, stel je voor!) Dit was wel illustratief voor het leiderschap van Pastoor van der Lucht: hij stond achter dit idee en dan gebeurde het ook, wat mensen er ook van mochten denken. In 'mijn' tijd was het was geaccepteerder en er werd door de kerkbezoekers ook lekker meegezongen ("Let the sunshine in! - We got the whole world, in our hands!") De saamhorigheid en plezier dat we onderling met de jongerenwerkgroep hadden, voelt nog steeds als een warm bad. Het was een vriendenclub en buiten de werkgroep zagen we elkaar ook wel als we een avondje organiseerden. We hadden als we bij elkaar waren heel veel plezier. Een clubgevoel. Zeker ook op de bezinningsweekenden. 'Op kamp gaan' was sowieso spannend. En kapelaan Ton Bun ging dan ook het hele weekend mee en hielp ons met de overdenkingen en zondagochtend droeg hij de mis op, gewoon in de kantine van een of ander jeugdhonk, of boshut waar we dan zaten. Ofschoon hij toch wel ouder was, voelde dat niet zo. Ook werkende jongeren die allang niet meer op school zaten waren lid. Dus 'jongeren' was een rekbaar begrip, maar het maakte niet uit: het was en bleef gezellig en inspirerend, en vooral voor mij een plek waar ik verbondenheid voelde met medejongeren zonder perse iets te moeten kunnen of presteren. Daar kon ik mezelf zijn.
Thijs de Leeuw
Thijs de Leeuw bhic zei op 27 februari 2023 om 15:44
Mooi verwoord, Pieter. En fijn dat je nog meer wilde vertellen, over wat deze tijd voor jou heeft betekend.
Ria zei op 16 april 2024 om 23:48
Paul Brooymans
(paul brooijmans zei op 22 november 2020 om 12:11 uur
Een oom van mij , kapelaan Mattijssen , heeft ook in deze kerk gewerkt . Zijn daar misschien nog foto's van ?
Groet ,
Paul Brooijmans .)!!!!

Niet zeker of nog geinteresseerd . Maar zag de vraag kort geleden .

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.