In de jaren zestig werden in Nederland in rap tempo woonwijken en snelwegen aangelegd. Ook de noord-zuidverbinding van Amsterdam naar Maastricht, toen E9 (nu A2) genaamd, werd flink onder handen genomen. Voor de snelweg ten oosten van Den Bosch was veel grond nodig.
Bos & Kalis uit Sliedrecht – voorloper van Koninklijke Boskalis Westminster N.V., tegenwoordig een van ’s werelds grootste baggerbedrijven – speelde hier handig op in. Ze kocht in de gemeente Den Dungen grond aan in ‘het Meer’ – vandaar de naam Meerse Plas –, ten zuiden van de Zuid-Willemsvaart en slechts een paar honderd meter ten oosten van het geprojecteerde traject van de E9. Het doel: het terrein afgraven en de grond gebruiken voor de nieuwe snelweg.
De gemeente Den Dungen ging akkoord op voorwaarde dat de ontgrondingsput een recreatieve bestemming zou krijgen. In januari 1967 gaf ook de Provincie groen licht en de zandzuigers van Bos & Kalis gingen voortvarend aan het werk. Binnen enkele jaren ontstond zo een plas met een oppervlakte van 16 hectare en een diepte van zo’n 12 tot 18 meter.
Vervolgens werd het terrein als recreatieplas ingericht en in 1975 door de gemeente Den Dungen aangekocht.
De Dungenaren hadden de plas inmiddels ook ontdekt, er werd al enkele jaren massaal ‘wild’ gezwommen. Maar de gemeente wilde geen massarecreatie. Het gebied moest als visvijver en wandelgebied dienen. En voor de inwoners van het dorp –met spijt constateerde men dat het “onmogelijk is niet-Dungenaren te weren” – moest er een zwemgelegenheid komen. Maar wel op eigen risico, want het was vanwege de hoge kosten zeker niet de bedoeling dat er feitelijk een zwembad zou worden geëxploiteerd.
En zo kwam er aan de Meerse Plas, in de volksmond ook wel Dungens Gat genoemd, een eenvoudige strandje met ligweide, met slechts zeer beperkte voorzieningen als parkeerplaatsen, vuilnisbakken en mobiele toiletten. De plas trekt naast zwemmers en zonaanbidders behoorlijk wat andere bezoekers: er wordt veel gevist vanaf de oevers en met roeibootjes.
In de jaren tachtig, toen windsurfen in Nederland tot een ware rage uitgroeide, waren ook op de Meerse Plas vaak tientallen surfers actief. Duikers verkennen de plas onderwater en treffen daar snoeken en palingen aan en ook nogal wat wrakken van roeiboten. Daarnaast is er een trimbaan en een motorcrosscircuit.
Het gebied is in de loop van de tijd verwaarloosd en de voorzieningen zijn vervallen. Inmiddels zijn er plannen om de Meerse Plas een grondige opknapbeurt te geven.
- U vermeldt dat de Meerse plas in 1975 is "Opgericht". Dat is onjuist. De plas is omstreeks 1967 ontstaan ten behoeve van de zandwinning voor de aanleg van de Rondweg A2 om Den Bosch.
- Niet vermeld worden onder andere de Ooster- en de Pettelaarseplas.
Rien Wols, namens BHIC
bhiczei op 28 september 2011 om 11:41
Geachte heer Van Gestel,
De term "opgericht" is inderdaad wellicht wat ongelukkig. Zoals in het verhaal ook staat, zijn de zandzuigers van Bos Kalis in de loop van 1967 met de zandwinning begonnen. De plas is natuurlijk in de jaren daarna geleidelijk aan ontstaan. We hebben de aankoop door Den Dungen van de plas als startpunt van de recreatieplas genomen, vandaar dat jaartal van 1975.
Wat betreft die andere plassen: de waterkaart pretendeert op geen enkel onderwerp volledig te zijn. Maar nieuwe verhalen zijn natuurlijk altijd van harte welkom, dus als u zin heeft om daarover een stukje te maken, plaatsen we dat met plezier :-)
Vriendelijke groet,
Mark Goossens
zei op 1 oktober 2019 om 19:47
De al lang overleden vader van een oude vriend heeft aan de aanleg van de A2 bij Den Bosch gewerkt. Als hij een borreltje op had, vertelde hij wel eens het verhaal dat ze bij die aanleg ooit een skelet op hebben gegraven dat "gekleed" was in een overdaad aan juwelen--kettingen, armbanden etc. De opzichter, die geen vertraging van het project wilde, gebood het skelet terug te gooien en te bedekken met zand. Daar razen nu al weer 50 jaar auto's overheen.
Marilou Nillesen
bhiczei op 2 oktober 2019 om 10:07
Oh wat een intrigerend gegeven, Mark, dat prikkelt de verbeelding enorm. Zou het echt, en wie is dat dan geweest? En zou het nog ooit worden gevonden? Of is het toch een mooi verhaal - bedacht door iemand met een rijke fantasie. Hoe dan ook, rijden over de A2 krijgt vanaf nu voor mij een extra lading ;)
Mark Goossens
zei op 2 oktober 2019 om 16:53
Ja, fascinerend verhaal inderdaad. Volgens mijn vriend heeft hij het vaak verteld. Ik twijfel er niet aan dat er een grote kern van waarheid in zit, al zullen, met de jaren, de juwelen groter zijn geworden en het goud glimmender. Het is waarschijnlijk een beetje vergelijkbaar met de gerapporteerde lengte van de snoeken die er schijnbaar in 't Gat zwemmen en waar wij elkaar altijd mee opnaaiden als we de plas op en neer zwommen.
Zo'n opzichter die opdraagt het skelet met zand te bedekken geloof ik ook wel. Als je in Rome een huis bouwt en je wil een kelder dan kun je geen aannemer vinden naar het schijnt. Het is te voorspelbaar dat ze iets vinden en dan ligt de bouw stil voor een onvoorspelbare periode.
Mark Goossens
zei op 2 oktober 2019 om 17:18
Volgens het "Inventariserend Archeologish Veldonderzoek betreffende "s-Hertogenbosch Omgeving Kloosterstraat" uit juli 2004 staat het volgende op pagina 10-11:
"· In 1983 is op een perceel ten noorden van de Kloosterstraat door de ROB
archeologisch onderzoek uitgevoerd (Verwers, 1991; Verwers & Van den
Broeke, 1985) (bijlage 2). Tijdens het onderzoek is een oppervlak van circa 2,8
ha onderzocht. Daarbij kwamen verdeeld over drie clusters sporen tevoorschijn
uit de Vroege IJzertijd (800-500 v. Chr.) en mogelijk de Late IJzertijd (250-12 v.
Chr.) (ARCHIS waarnemingsnummer 30267). Het gaat daarbij onder meer om
plattegronden van huizen, bijgebouwen en spiekers. De sporen bevatten relatief
weinig vondstmateriaal. In het zuidoostelijk deel van het terrein werd ook een
grafmonument aangetroffen dat te dateren is in de Midden Bronstijd (1800-1100
BAAC bv ‘s-Hertogenbosch, omgeving Kloosterstraat
11
v. Chr.). Het gaat om in een urn bijgezette crematieresten omgeven door een
kringgreppel (ARCHIS waarnemingnummer 30267). Er zijn aanwijzingen dat
boven het graf geen heuvel opgeworpen is geweest. De urn is te dateren in de
Midden Bronstijd. Op het terrein is ook materiaal aangetroffen uit de Romeinse
periode maar uit deze periode zijn geen duidelijke nederzettingssporen herkend
(ARCHIS waarnemingsnummer 14652, 36111). Verondersteld wordt dat in de omgeving een nederzetting moet liggen uit de Romeinse Tijd."
Mark Goossens
zei op 2 oktober 2019 om 17:26
En een conclusie op pagina 24:
"Uit het bureauonderzoek blijkt dat uit de omgeving van de Kloosterstraat
vondsten bekend zijn van het Neolithicum tot en met de Romeinse Tijd.
Daarnaast is uit het historisch onderzoek en uit historische kaarten gebleken
dat er in de omgeving van de Kloosterstraat een klooster (op de Eikendonk) en
drie vestingwerken hebben gestaan. De Indicatieve Kaart Archeologische
Waarden (IKAW) van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek
(ROB) geeft op locatie van de vondsten een lage archeologische verwachting.
Dit trekt de volledigheid van de kaart in twijfel en hierdoor is gedurende het
bureauonderzoek opnieuw een verwachtingskaart opgesteld voor het
onderzoeksgebied (bijlage 3). Het is onduidelijk in hoeverre archeologische
vindplaatsen in het gebied geconserveerd zijn als gevolg van verploeging, de
ruilverkaveling in 1960-1970 en de hiermee gepaard gaande bodemingrepen."
Marilou Nillesen
bhiczei op 3 oktober 2019 om 09:44
Bedankt voor deze mooie aanvullingen, Mark. Interessante toevoegingen die in ieder geval aangeven dat deze grond nog heel wat geheimen in zich draagt. Ondanks de 'lage archeologische verwachting' zoals in het rapport staat, maar dat kan ook - zoals jij aangeeft - heel uiteenlopende redenen hebben.
Wat in ieder geval bewaard is gebleven, is een fascinerend verhaal! Bedankt voor je waardevolle reactie.
Bos & Kalis uit Sliedrecht – voorloper van Koninklijke Boskalis Westminster N.V., tegenwoordig een van ’s werelds grootste baggerbedrijven – speelde hier handig op in. Ze kocht in de gemeente Den Dungen grond aan in ‘het Meer’ – vandaar de naam Meerse Plas –, ten zuiden van de 
De gemeente Den Dungen ging akkoord op voorwaarde dat de ontgrondingsput een recreatieve bestemming zou krijgen. In januari 1967 gaf ook de Provincie groen licht en de zandzuigers van Bos & Kalis gingen voortvarend aan het werk. Binnen enkele jaren ontstond zo een plas met een oppervlakte van 16 hectare en een diepte van zo’n 12 tot 18 meter.
De Dungenaren hadden de plas inmiddels ook ontdekt, er werd al enkele jaren massaal ‘wild’ gezwommen. Maar de gemeente wilde geen massarecreatie. Het gebied moest als visvijver en wandelgebied dienen. En voor de inwoners van het dorp –met spijt constateerde men dat het “onmogelijk is niet-Dungenaren te weren” – moest er een zwemgelegenheid komen. Maar wel op eigen risico, want het was vanwege de hoge kosten zeker niet de bedoeling dat er feitelijk een zwembad zou worden geëxploiteerd.
En zo kwam er aan de Meerse Plas, in de volksmond ook wel Dungens Gat genoemd, een eenvoudige strandje met ligweide, met slechts zeer beperkte voorzieningen als parkeerplaatsen, vuilnisbakken en mobiele toiletten. De plas trekt naast zwemmers en zonaanbidders behoorlijk wat andere bezoekers: er wordt veel gevist vanaf de oevers en met roeibootjes.
In de jaren tachtig, toen windsurfen in Nederland tot een ware rage uitgroeide, waren ook op de Meerse Plas vaak tientallen surfers actief. Duikers verkennen de plas onderwater en treffen daar snoeken en palingen aan en ook nogal wat wrakken van roeiboten. Daarnaast is er een trimbaan en een motorcrosscircuit.
