skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

De O. Elsemanschool als brug in het Huishoudonderwijs (1965 – 1995)

Hans Jordans
Hans Jordans
vertelde op 15 april 2021
bijgewerkt op 6 november 2023
Van meisjes werd in de eerste tijd na de Tweede Wereldoorlog verwacht dat zij zich zouden voorbereiden op het moederschap en de familiezorg. Aan hoger opgeleiden en gelijkwaardige gesprekspartners werd nog niet gedacht. De babyboom na de oorlog zorgde voor een forse toename van meisjes in het huishoudonderwijs en daarom moest in Bergen op Zoom een 2e huishoudschool worden gevestigd.


Uit notulen gemeenteraadsvergadering van 27 januari 1956

De tweede huishoudschool
Na veel vijven en zessen kwam deze school er in 1965. De locatieplaats was eerst nog een optie….werd het daar een bejaardentehuis of een huishoudschool, maar uiteindelijk werd gekozen voor de school. Die werd gevestigd op de hoek Ravelstraat / Mozartlaan.
De opening vond plaats op 20 mei 1965 en de naam werd officieel de Ds. O. Elsemanschool. Dit was een eerbetoon aan dominee Elseman, die zich enorm had ingespannen om deze school tot stand te laten komen. Helaas was hij in 1961 overleden, zodat een van zijn zonen de naam onthulde.


Opening door leerlingen en leraressen. Zij veegden met flink geweld de poort open.
Uit WBA – RONI004 van Coen Leman

Uitbreiding en vernieuwing van de lespakketten


Detail uit folder Haags Gemeentemuseum uit 2012

De school was de afgelopen vier jaren in diverse onderkomens gevestigd maar met dit gloednieuwe schoolgebouw konden eindelijk de opleidings-mogelijkheden worden uitgebreid.
Wij zaten midden in de feministische strijd voor het opeisen van een gelijkwaardige plaats voor onze meisjes en vrouwen. Dat uitte zich met een sneltreinvaart in de aangeboden lespakketten. De opleiding naar INAS-systeem en Vormingsklas ( vooropl. tot Mulo, HBS en hoger) startte reeds in 1967.

Toch nam de populariteit van de (spottend genoemde) zgn “Spinazie-academies” wel iets af en de Mammoetwet van 1968 maakt al direct een einde aan de specifieke Huishoudschool. Meisjes, vrouwen en ook jongens konden nu uit eigen keuze alle kanten op. Het schooltype werd nu omgevormd tot:
LHNO – lager huishoud – en nijverheidsomderwijs.

Toch stond het opleidings-pakket van de scholen niet stil en dat getuigt de volgende advertentie:


Deze advertentie komt uit de Gemeentegids van 1992 – 1993

De onderwijs-ontwikkelingen stonden ook niet stil. De “Wet op de Basisvorming” kwam eraan en dat betekende dat de eerste jaren van het voortgezet onderwijs een bredere basis kreeg. Door deze politieke aanpak moesten scholen naar versterking gaan zoeken.

Het aantal leerlingen van de O.Elseman nam door de ruimere mogelijkheden snel toe en er werd een gebouw bijgeplaatst. De groei stopte niet en de school stichtte een dependance in Fort Moermont; notabene een verpleeghuis-zorginstituut.
Later moest men uitwijken naar klaslokalen in de LTS de Lage Meren, want de gemeente gaf geen toestemming meer voor verdere uitbreiding. U ziet het… door hun eigen succes moesten zij een fusie aangaan.

Scholenfusie

Zowel in Bergen op Zoom als op Tholen en in Hoogerheide zijn er gesprekken gestart om een mogelijke fusie te bekijken. In 1994 wordt het uiteindelijke fusie-gesprek gevoerd tussen De Lage Meren en de O.Elsemanschool uit Bergen op Zoom, de Thomasmavo uit Halsteren, de Thoolse Scholengemeenschap  (Tholen) en de Edward Jennermavo uit Hoogerheide.
De fusie wordt duidelijk uit noodzaak opgezet en gaat de naam “het Scheldecollege” dragen.

De hoofdzetel bleef in Bergen op Zoom bij de scholengemeenschap De Lage Meren en dat betekende voor de Elsemanschool dat zij overbodig werd. Dit had tot gevolg dat het eens zo fiere gebouw tot de sloop-aktiviteit werd veroordeeld. Dat vond plaats in 1997.

Zo werd in 1995 het einde van een tijdperk ingeluid. De Elsemanschool had zeker in die 30 jaar van haar bestaan bijgedragen tot een zelfbewuste ontwikkeling van meisjes én jongens, die zich in de dienstige vakken wilden bekwamen.

 

Reacties (3)

Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 20 april 2021 om 08:40
Mooi verhaal, Hans, en het geeft ook een mooi tijdsbeeld van 'spinazie-academies' tot het Scheldecollege. Actueel ook (weer), gezien de huidige plannen voor een driejarige brede brugklas.
Hennie ten Klooster zei op 9 januari 2022 om 11:21
Hier ben ik heel blij mee, om het tijdsbeeld van na de oorlog beter te kunnen
verstaan. Er werd zo weinig gesproken toen, alleen gered wat er nog gered kon worden voor mijn gevoel. En dan is het indrukwekkend hoe deze Ds. O. Elseman zich juist hier voor heeft ingezet.
Hartelijk dank voor het publiceren van deze geschiedenis.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 10 januari 2022 om 09:44
Dag Hennie, bedankt voor je aardige woorden. Dat zal de auteur zeker ook blij mee zijn!
Heb je zelf zelf op deze school gezeten? Of komt je betrokkenheid vanuit een andere invalshoek?

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen