skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

De Reusel

Rien Wols
Rien Wols Bhic
vertelde op 30 juni 2009
bijgewerkt op 12 augustus 2021
De Reusel ontspringt in Reusel, stroomt door het Landgoed de Utrecht en vervolgens langs Baarschot en Diessen onder het Wilhelminakanaal door naar Moergestel, waar zij overgaat in de Achterste Stroom. Beken die in de Reusel uitmonden zijn de Raamloop en het Spruitenstroompje (ten zuiden van Moergestel). Langs de Reusel stonden ooit drie watermolens: ten zuiden van Baarschot, tussen Baarschot en Diessen en aan het Stokeind te Moergestel.

De Reusel met, langs Biest en Houtakker, het Spruitenstroompje
De Reusel met, langs Biest en Houtakker, het Spruitenstroompje

Van de Langvoortse brug tussen Lage Mierde en Hulsel tot aan het Wilhelminakanaal behoort de Reusel tot het Natura 2000 gebied Kempenland-West, vanwege het voorkomen van de drijvende waterweegbree en de kleine modderkruiper.

Drijvende Waterweegbree
Drijvende Waterweegbree

De benedenloop van de Reusel heet tussen Moergestel en Oisterwijk de Achterste Stroom. In Oisterwijk gaan Achterste Stroom en Voorste Stroom samen in de Esschestroom. Dit is een riviertje van nog ongeveer 7 km vanaf de samenvloeiing van de Voorste Stroom en de Achterste Stroom. Het mondt bij Halder uit in de Dommel. Onderweg heeft de Essche Stroom nog de Rosep opgenomen en even voor Esch de Kleine Aa. De Essche Stroom wordt ook wel Run genoemd.

In haar loop nam de Reusel vóór de grootschalige ontginningen en de latere normalisatie van de beek nog tal van andere, kleinere waterlopen op, zoals de Turk Aa via het Moleneind nabij de verdwenen Achterste Watermolen, de Steenpaal Loop via de Baarschotse Akkers, de Heikantse Loop door Baarschot, de Spoordonkse Loop via Elschotten Hoek, de Loop uit de Keldrik, de Loop uit het Bereven, de Heuvelse Loop en de Loop van de Steenoven langs de Koppenstraat.

Natuurgebied de Turkaa
Natuurgebied de Turkaa

Een aftakking van de Reusel die zich in de buurt van de voormalige Voorste Watermolen een weg baande naar het noorden om vervolgens weer uit te monden in de Reusel, stond eveneens bekend als de Turk, de Turk Aa of de Oude Stroom. Het natuurgebied daar draagt nog steeds de naam “het Turkaa”.

De naam Reusel is van toepassing na de vereniging van De Stroom en de Belevenscheloop onder de gemeente Hooge en Lage Mierde. Via de Dommel loopt het water uiteindelijk door de Dieze naar de Maas. Er bestaat zelfs een theorie dat de Dieze ooit de benedenloop is geweest van de "Disena", zoals de Reusel in het testament van St. Willibrord uit het jaar 726 wordt genoemd. Niet de Dommel, maar de Reusel zou in die visie dus de hoofdloop zijn geweest. De namen Diessen en Dieze zouden dan dezelfde historische wortels hebben.

De plek van de Voorste watermolen
De plek van de Voorste watermolen

Dat het water van de Reusel bij tijd en wijle hinder veroorzaakte, bewijzen de vele dijken in het gebied. De Bekerdijk naar Hilvarenbeek (thans de Beekseweg), de Oirschotse Dijk, de (Middel)Beersedijk (nu de Beerseweg), de Westelbeersedijk in het verlengde van de Baarschotsestraat en de Esbeeksdijk behoren allemaal tot de zogenaamde Kempische dwarsdijken. Deze landschappelijke verhogingen verbonden de dorpen en maakten vervoer van mensen en transport van goederen, ook in nattere jaargetijden, mogelijk.

De twee watermolens bij Baarschot waren voor hun aandrijving afhankelijk van opgestuwd water. Dat verhinderde dus de vlotte afvoer van water uit de omliggende gronden, waardoor overstromingsgbieden ontstonden. Zo kende de Voorste watermolen als opstuwingsgebied de Keizersbeemd en de Achterste Watermolen de Vloed.

Bekijk ook

Rivieren in Brabant

Water in Brabant

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen