skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

De schort van ons Moeke

In Brabant heet dit kledingstuk een scholk. Voor de tegenwoordige jeugd is een schort een bijna onbekend kledingstuk. Ons Moeke droeg de gehele dag de scholk, vooral om haar jurk te beschermen. Een schort was gemakkelijker te wassen.

De scholk werd overal voor gebruikt, bijvoorbeeld als ketellap om de kookketel van de kachel te pakken of als handschoen om iets uit de oven te halen. Bij het janken werden de tranen van ons gezicht of de snotneus ermee afgeveegd. Wanneer zij de “kippen uit ging halen”, dat is: eieren rapen, was het een ideaal kledingstuk, net zoals wanneer er aardappelen gehaald moesten worden om te schillen.

Kwam er bij ons vrimd volk, dan kropen we achter haar schort, want we waren erg verlegen. En als het koud was, draaide Moeke haar armen er in om die op te warmen. Zij gebruikte de scholk om de zweetdruppeltjes van haar gezicht te vegen wanneer zij stond te koken aan het houtfornuis of de kolenkachel of bij het schoefelen in den bogerd. Voor het halen van kachelhout bij vader in het werkhuis werd de scholk gebruikt en ook de in den hof verzamelde groenten werden in de scholk vervoerd.

Als de bonen gepoold (gedopt) waren, gingen de schillen in de scholk om uit te strooien op de mestvaalt. Moest er snel iets gepoetst worden, dan was dit kledingstuk meteen bij de hand. Gekleed met een juteschort wanneer Moeke het varken ging voeren en zaterdags bij het poetsen van de minstens elf paar zondagse schoenen die mijn zus verzameld had. Vader droeg bij het maken van eege tanden in het werkhuis een lederen schort.

In deze tijd zouden wij ons waarschijnlijk afvragen hoeveel bacteriën er in die scholk gezeten zouden hebben. Moeke heeft er nooit wat aan overgehouden… of toch? De liefde. Mijn vrouw had tijdens het eten koken altijd een kleurige schort om, zelfs tijdens het koken op de camping.

Reacties (15)

Diny. zei op 1 augustus 2012 om 22:09
Het gemakkelijke van de schort: dat ze niet zo gauw zagen wanneer je weer in verwachting was, ik heb dat zelf van dichtbij meegemaakt.
Diny.
Rini de Groot. zei op 1 augustus 2012 om 22:26
Diny,
ik wil hier even op reageren, want nu zie je het omgekeerde,
er wordt niets meer verborgen, het wordt zelfs tentoongesteld !
Destijds leek het wel schande en er moest snel een groot gezin komen.
Truus. zei op 1 augustus 2012 om 22:35
De schort werd aan 2 zijde,s gebruikt, dat zag je dan ook meteen
want dan miste je de schortzak.

Helena zei op 2 augustus 2012 om 04:11
Op zon- en feestdagen (Pasen, kermis, communie-feesten enz.) dan droeg 'ons moeder' een witte schort. Kreukeloos gestreken; geholpen door de stijfsel waarmee soms gespoeld werd.
Bets. zei op 2 augustus 2012 om 21:04
Mooi dat verhaal over de schort van ons moeder.Inderdaad je vraagt je af waarom niet iedereen ziek was van de bacterieen,kennenlijk kunnen wij in onze smetvrije tijd veel slechter tegen allerlei vuiltjes dan vroeger.
Rien,jij ook bedankt voor de gezelligheid.Heb ook nog enkele filmpjes van Uden gekeken,Leuk.Groetjes,Bets.
Duny Dana zei op 21 november 2012 om 16:12
Hoi Rien.
Heb met plezier jou verhaal gelezen, mooi geschreven.
Ik ga regelmatig kijken of er al wat anders op staat (dit zijn voor mij stukjes om te bewaren)
Groetjes Diny.
Annemarie van Geloven namens BHIC bhic zei op 22 november 2012 om 10:06
Hier zie je weer Rini, hoeveel mensen je blij maakt met al je mooie verhalen over vroeger. Je wordt al een echte forum-VIP!
Rita zei op 16 maart 2015 om 11:21
Weet er iemand waar je die 3 schorten kan kopen?
Rita zei op 16 maart 2015 om 11:23
Weet iemand waar men die schorten kan kopen
Helena zei op 16 maart 2015 om 21:25
Vemoedelijk nergens meer, Rita. Mogelijk vind je een patroon en kun je deze zelf maken of laten maken? De witte 'scholk' van mijn moeder heb ik nog in de kast liggen; kon die nooit wegdoen... Af en toe heb ik die nog wel eens in mijn handen en gaan mijn gedachten naar soortgelijke momenten zoals Rini die hier zo mooi beschreven heeft.
Martien v, Dooren zei op 2 april 2015 om 19:06
in Gemert hadden ze aan andere naam voor de schort.

een scholk.

opgeteld door;

Martien v, Dooren
Juffrouw Jo Hedwig Teeuwisse zei op 23 november 2015 om 22:40
Beste mijnheer de Groot,
Aangenaam kennis te maken!
Dank U wel voor het opsturen van uw verhaal
en de link naar de website met meer.
Ik zal er zeker naar kijken.
Hoogachtend,
www.facebook.com/juffrouwjohedwigteeuwisse
Rini de Groot. zei op 4 oktober 2021 om 22:40
Zaterdagavond gezamenlijk zittend rond het brandend houtvuur van de Adellijke hoeve in het Pre Historisch Dorp Eindhoven. Erboven hing de kookketel plots gebruikte de kookster ook hierbij, haar schort, om het vuur meer wind te geven.
Annette zei op 5 oktober 2021 om 14:07
Ik herinner me het bekende volksgedicht: Ons moeders durre schort. Het is volgens mij niet bekend wie deze huldeblijk aan alle moeders ooit heeft geschreven.

Van ons moeder durre schort
Wil ik jullie iets vertellen
Hij is heul simpel mar zegt meer
As heul veul dure bontvellen

Ons moeder durre schort
Die was mar van katoen
Die droeg ze alle dagen
Zô was ze in heuren doen

Ons moeder droeg alt durre schort
Ne bonte vur dur de week
Vur de zondig unne witte
Die dan wèl heul deftig leek

Ik zie ons moeder durre schort
Mi un broôd er tegenan
Daor tikte ze dan irst ’n kruiske over
Irder zò ze nie ant snijen gon

Ons moeder durre schort
Daor kroôp ik zo gèr onder
Als ik verlege waar van vrimde mense
Of bang van dun bliksum en dun donder

Onder ons moeder durre schort
(Mar dè wier ons nooit gezeed)
Zaat ieder jaor wir un nei kiendje
Mar van al die zûrg han wij ginne weet

Ons moeder hi op durre schort
Al hil wa luiers opgespeld
D’n inne kleine was nog nie drueg
Of van dun andere war ze alwir uitgeteld

Mi ons moeder durre schort
Onder an mi de rechtse tip
Poetste ze onze ore
Of veegde ze de kruimels van onze lip

Ons moeder durre schort
War steeds wir bij de hand
We veegde er zelfs onze snotneus an af
We waren unne vaste klant

In ons moeder durre schort
Dè hek oe nog nie verteld
Dor werden de bonne in gepeld
En de èrpel in gescheld

In ons moeder durre schort
Dè waar vruuger zo gesteld
Wier op iedere vrijdagaovend
Onze voader zun tractement wir geteld

As ons moeder durre schort
Tot op d’n draod toe waar verslete
War ie as stofdoek of schotelsdoek
Bij lange nao nog nie vergete

Onder ons moeder durre schort
Leêfde een tevreeën ziel
Die alles an ut ‘hierboven’ liet
Ok as er wa te treuren viel

Onder ons moeder durre schort
Zaten nie de schonste klere
Mar doar klopte wel ’n heul grôôt hart
Waor wij nog heul veul van kunne lere

Op ons moeder durre schort
Wier ons ut bidden nog geleerd
Nauw draogen niemes nog ‘n schort
En lijkt bidden host òk wel verkeerd

Tegen ons moeder durre schort
Wordt de mik nie mir geweeën
Want as die van dun bakker kumt
Dan is ie al gesneeën

Onder ons moeder durre schort
Was ’t as klein keind goe vertoeven
Mar nauw geleuf ik echt toch
Dèk dè nie meer zo zôu hoeven

Ons moeder durre schort
Daor kruip ik nie mir onder
Ik ben nie mir verlegen nauw
Of bang van hel en donder

Onder ons moeder durre schort
Daor zaat gin feministe
Mar gezag dè ha ze wel
Heur woord war ut lèste, en dè wiste

As ik denk an ons moeder durre short
en wa ze dor allemaal mi deed
dan hek doarin echt wel fiducie
en dè is dè dè echte liefde heet
Rini de Groot. zei op 5 oktober 2021 om 14:27
Prachtig Annette !!
Dè Skolk, schrijft geschiedenis, vooral deze maand.
ik ga alle foto,s verzamelen waarop Òns Moeke er mee gekleed was.
Ook m,n vlg. verhaal handelt over Geschiedenis van de jaren veertig.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.