skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Vincent van de Griend
Vincent van de Griend Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Vincent van de Griend
Vincent van de Griend Bhic

De Staten-Generaal over Nuland (1794)

Rien Wols
Rien Wols Bhic
vertelde op 8 februari 2009
bijgewerkt op 18 juni 2019
In 1794 maakte Mr. Caspar van Breugel in opdracht van de Staten-Generaal een overzicht van de sociaal-economische toestand van de Meijerij van ’s-Hertogenbosch, getiteld Beschreeve staat van de Meijerije. Dit overzicht hadden de Staten-Generaal nodig voor een hervorming van het belastingstelsel. De gegevens kreeg Van Breugel aangeleverd van de plaatselijke bestuurders van steden en dorpen.

Die hadden er natuurlijk belang bij dat de belastinginners niet al te hoge verwachtingen zouden koesteren. Het geschetste beeld was dus meestal somberder dan de werkelijkheid. Als het al te erg werd corrigeerde Van Breugel de gegevens van de bestuurders door er een commentaar aan toe te voegen.

Aan de andere kant waren de kwantitatieve gegevens natuurlijk wel controleerbaar, dus daar kon niet al te veel mee gesjoemeld worden. Maar een deel van het sombere beeld komt wel overeen met de werkelijkheid, want de economie zat in die jaren wel degelijk in een dip.

Over Nuland bevat de Beschreeve staat de volgende tekst (en daar spreekt bepaald niet veel dynamiek uit):

"In deeze heerlijkheid is geen  geleegenheid voor den koophandel noch voor het transporteeren van koopmanschappen [handelswaar] dan alleen per as (met karren).

Er is geene brouwerije. Noch fabricqen.

De ingeseetenen doen meest alle boerderije, waartoe de plaats ook het meeste geschikt is; eenige weinige ambagtslieden, die ook boerderije doen, en eenige kleine winkeltjes tot gerief der ingeseetenen.

Er zijn vier tappers en herbergiers.

De binnen en hooge teullanden [akkers] zijn veele schraale, magere sandige gronden, en de buiten laage teullanden zouden heel goed zijn, zoo zij niet aan het water blootgesteld waren, kunnende uit dien hoofde niet dan met [alleen met] somergraanen beteuld worden. De hooy- en weylanden zijn weinig goede, en veele laage veeltijds onder water staande.

Aantal huizen in 1736: 114; in 1791: 127;
Aantal inwoners 1791: 677"

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.