Net zoals Eindhoven heeft Tilburg twee havens, al zijn die van Tilburg in tegenstelling tot Eindhoven anno 2011 nog allebei in gebruik. De oudste haven is de Piushaven, die momenteel alleen nog voor de recreatievaart bestemd is. De huidige industriehaven is de Lovenhaven, die in 1976 is aangelegd.
De oude Piushaven (coll. Regionaal Archief Tilburg)
Piushaven, 1934
Piushaven
Hoewel Tilburg al vóór 1800 plannen ontwikkelde om een aansluiting op de Nederlandse binnenwateren te realiseren, duurde het tot 1905 voor de wet werd aangenomen tot aanleg van het Wilhelminakanaal. In 1923 was het uiteindelijk zover dat Tilburg zijn langgewenste haven kreeg, de Piushaven. Voor de aansluiting van de haven op het Wilhelminakanaal werd zelfs het toenmalige voetbalstadion van Willem II opgeofferd.
De Piushaven tegenwoordig
De Piushaven zorgde voor veel bedrijvigheid. De eerste decennia groeide het bulkvervoer, vooral bouwmaterialen en steenkolen, en kwam ook de beurtvaart (meer gericht op stukgoed) tot ontwikkeling. Kort na de Tweede Wereldoorlog maakt de Piushaven een sterke groei door, vanwege de gestegen behoefte aan bouwmaterialen.
Containers en jachtjes, ieder hun eigen haven
In 1953 losten 2.068 schepen in de Piushaven met een gezamenlijke ladingscapaciteit van 320.000 ton. Maar de druk op het stadscentrum werd zo groot dat de gemeente besloot tot het graven van een nieuwe haven in Loven.
Veel bedrijven verhuisden van de Piushaven naar de nieuwe Lovense haven of naar een van de loskaden elders aan het Tilburgse kanaal en de Piushaven raakt in onbruik. In 1983 werd de zuidelijke havenarm gedempt en in 1996 was er zelfs sprake van volledige afsluiting voor het scheepvaartverkeer. Gelukkig slaagde een werkgroep er in om de haven als
cultuurhistorisch erfgoed met historisch-recreatieve bestemming te behouden.
Lovense haven
In 1976 werd dus een nieuwe haven in gebruik genomen voor onder andere bouwmaterialen, veevoer, tapioca en maispulp. Inmiddels is vooral de containervaart in de Lovense haven uiterst succesvol gebleken. De Barge Terminal Tilburg zorgt voor een groeiende overslag van containers.
Vanaf 2009 investeerde de gemeente Tilburg miljoenen in verbetering van de haven. De vaarweg zal worden opgewaardeerd tot klasse IV en de multimodaliteit (water/weg/spoor) zal worden verbeterd. Zelfs het NS-complex verhuisde inmiddels naar Loven-Noord. Enkele cijfers:
2004
2005
2006
Overslag in ton
981.000
859.000
884.000
2005
2006
2007
Containers in TEU*
onbekend
40.100
51.000
Aantal schepen
1.950
* TEU (twenty-feet equivalent unit) is de standaardmaat voor zeecontainers. 1 TEU is een container van 20 feet (=6,1 m) lang, 8 feet (=2,44 m) breed en 8 feet 6 inch (=2,59 m) hoog.
Mieke-Nelie vd Heijden
zei op 23 maart 2011 om 10:10
Tilburg
Binnenkort (eind 2011) verschijnt een boek met mensenverhalen - over verleden, heden én toekomst - van de Tilburgse Piushaven. Die is momenteel volop in ontwikkeling op het gebied van wonen, werken en recreatie.
Het boek met vele oude en nieuwe foto's bevat verhalen van mensen, die er gewoonnd en gewerkt hebben, van binnen en van buiten Tilburg.
Uitgever: Stichting Thuishaven TIlburg, STT, 06-25515556
Mariët Bruggeman, namens BHIC
bhiczei op 28 maart 2011 om 10:43
Beste Mieke-Nelie,
heel erg bedankt voor je tip over het te verschijnen boek; we zullen het zeker in de gaten houden.
Rien Wols, namens BHIC
bhiczei op 12 juni 2012 om 15:04
Misschien is het goed om daar nog even aan toe te voegen dat dat boek inderdaad eind 2011 is uitgekomen onder de titel <i>Havengezichten : Mensenverhalen rond de Tilburgse Piushaven</i> (onder redactie van Ida Spee). Een mooi boek!
Frans
zei op 12 juni 2012 om 17:30
Dit verhaal eindigd met een noot: "** via RTE ...etc....".
Ik kan nergens zien waar deze noot op slaat.
Of zie ik iets over het hoofd?
Rien Wols, namens BHIC
bhiczei op 13 juni 2012 om 10:56
Beste Frans, je bent een oplettende lezer! Het klopt dat het een verklaring van een eerder gebruikte afkorting is, alleen hoort die verklaring bij eenzelfde soort staatje van de Eindhovense haven en niet die van Tilburg. Een kwestie van onoplettendheid bij het knippen en plakken, toen we dit item maakten. Dank dus voor de vraag, ik haal deze valse "noot" meteen weg :-)
Hans van kuijk
zei op 19 januari 2021 om 21:19
Hallo ik ben Hans van kuijk ik heb in het verleden informatie verstrekt over het wonen op de Pius haven er is toen iemand bij mij geweest om alles wat ik er van wist op te schrijven . Mijn vader is opgegroeid op de kop van de piushaven en heeft daar op het schip gewerkt al groenteboer , heel lang met iemand zitten praten in ruil voor het boekje dat uit zou komen , kent u mij nog . ..?...?
Marilou Nillesen
bhiczei op 20 januari 2021 om 12:02
Hallo Hans, bedankt voor je bericht. Vermoedelijk ben je geinterviewd voor het boek Havengezichten, vol "mensenverhalen" over de Tilburgse Piushaven van 1920 tot nu.
Het boek is een initiatief van de Stichting Thuishaven Tilburg, dat ondersteund wordt door Erfgoed Brabant, Stadsmuseum Tilburg en vele particulieren en bedrijven. Als je meer wil weten, kun je het beste contact opnemen met deze stichting via
stichtingthuishaventilburg@gmail.com
Succes!
Huub Sibbing
zei op 15 december 2021 om 00:55
Beste mensen van BHIC
Ik ben Huub Sibbing, de huidige secretaris van het bestuur van de Stichting Thuishaven Tilburg (STT) wat het boek Havengezichten heeft uitgegeven.
Ik wil graag in contact komen met Hans van Kuijk om de gedane belofte in te lossen om hem alsnog het Havengezichten te doen toekomen.
Kunnen jullie mij zijn emailadres (bij jullie bekend) om met hem in contact te komen.
Marilou Nillesen
bhiczei op 15 december 2021 om 09:12
Dag Huub, bedankt voor je berichtje. We gaan achter de schermen Hans een mailtje sturen met daarin jouw mailadres. Dan kan op die manier het contact worden gelegd.
