Op de locatie van het huidige voormalige pastoriegebouw aan de Hoofdstraat 2 in Terheijden, thans eigendom van zorg- en welzijnsinstelling Surplus, was er tussen 1662 en 1666 al een huis gebouwd.
De oudste vermelding daarvan is gevonden in de Ouden legger van den jaere 1666, uit het archief van de voormalige gemeente Terheijden, met daarop dat een perceel dat eigendom werd van schout Anthony Brants. Door verkoop kwam het perceel en het daarop gebouwde huis in 1720 uiteindelijk in handen van de schout Karinus Ruyghaver. Hij zal het zijn geweest, die het pand heeft doen verbouwen of herbouwen tot de staat zoals tot de jaren dertig van de vorige eeuw was.
Dit pand droeg de fraaie naam "Boom-sigt", ongetwijfeld afgeleid van de vele bomen rondom het huis. Het huisnummer was A37 (Pas in 1953 werden straatnamen ingevoerd en met 'A' werd de wijk 'Dorp' aangeduid, ofwel de oude kom).
Door vererving in 1806 kreeg mejuffrouw Petronella de Zeeuw dat huis in haar bezit. Zij was van aanzien en een welgestelde dame, althans naar die tijd gemeten. Zo bezat zij een paard, vierduizend pond hooi, tweeduizend pond stro, tien zakken haver, een slachtbeest, twee varkens, drie ankers wijn, acht vaten bier, twee vaten azijn, twintig liters jenever en een behoorlijke voorraad brandhout en turf. Kennelijk behoorde zij tot één der rijksten van het dorp, dat ook kon worden opgemaakt uit de gemeentelijke belastinglijst van 1814.
In 1829 (zij bleek toen een begijntje te zijn) verkocht zij het huis ‘Boom-sigt’ aan het kerkbestuur. Dat gebeurde op 23 februari 1829 middels een onderhandse akte en op ongebruikelijke wijze. PetronelIa de Zeeuw, als begijn wonende te Breda, bedong bij de verkoop een jaarrente van tweehonderd gulden per jaar en zo lang zij leefde tweeduizend gulden uit te betalen aan de latere erfgenamen.
Voorts wenste zij dat na haar dood wekelijks op zaterdag een gezongen H. Mis werd gecelebreerd ter ere van de O.L. Vrouw en Heilige Antonius van Padua. Twee maanden na de verkoop van het huis overleed zij en kreeg een laatste rustplaats op de R.K. begraafplaats in Terheijden. Op het kerkhof heeft zeker honderd jaar haar grafzerk gestaan met daarop een afbeelding van een doodskop met daaronder twee gekruiste doodsbeenderen. De tekst luidde: Hier legt begraven Mejuffrouw PetronelIa de Zeeuw, geboren te Geertruidenberg, in leven begyn te Breda en aldaar overleden den 24 Maart 1829 in den ouderdom van 72 jaren en 11 maanden R.I.P.
Na de verkoop in 1829 werd ‘Boom-sigt’ de eerste pastorie in de parochie van Terheijden en verhuisde de pastoor samen met de kapelaan, de koster en een dienstmeid naar hun nieuwe onderkomen. De pastorie werd destijds omschreven als een eenvoudig achttiende-eeuws landhuis met een tuin ervoor en van de weg gescheiden door een hek met twee gemetselde penanten (vierkante stenen palen).
Tot in de dertiger jaren van de vorige eeuw heeft ‘Boom-sigt' als pastorie dienst gedaan, waarna de slopershamer er een einde aan maakte. Een nieuw gebouw kwam daarvoor in de plaats.
De volgende pastoors, de laatstgenoemde H. Schepers was pastor, hebben in de onderscheidene pastorieën gewoond: A. Mangelaars (tot -1847), T.A. van Raak (1847-1875), A.J . Smits (1875-1886), A.A. van Aert (1886-1903), A. Mies (1903-1932), P. Hack (1932-1946), C. van Hooydonk (1946-1966), E. Smits (1966- 1969), P.J.M. Rombouts (1969-1984), G. Bakker (1984-1989), H. Schepers (1989-1998). Verder hebben er ook zo’n 34 kapelaans gewoond.
In 1999 werd het pastoriegebouw verkocht aan de stichting voor zorg en wonen Circonflex. Aanvankelijk zou de pastorie worden gesloopt, maar door acties van inwoners uit Terheijden is dit voorkomen. Circonflex besloot daarop om het gebouw te renoveren en van binnen aan de eisen van ouderenzorg aan te passen. Inmiddels is Circonflex opgegaan in de Stichting Surplus.
Tegenwoordig fungeert het gebouw als activiteiten- en ontmoetingscentrum voor iedereen, huiskamer d’n Hartel een onderdeel van Surplus Welzijn.
Bronnen
Boekje Heemkundekring De Vlasselt 1988, waarin onder meer opgenomen ‘Van Boom-Sigt tot bejaardenoord’, met medewerking van auteur Johan van der Made. BN/DeStem 2004 e.v., auteur Jan van Vliet
