Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.
Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)
Meer informatie over de chat-service? Klik hier
Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.
Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)
Meer informatie over de chat-service? Klik hier
In Herpen kom je de middeleeuwen tegen. De kerktoren, het priesterkoor en de doopvont zijn allemaal 500 of meer jaren oud. Maar dat is niet alles. Ten zuiden van het dorp, buiten de bebouwde kom, ligt een waterkering die zelfs ouder is dan de kerk: de Erfdijk. Ditmaal gaan we dus ver terug in de tijd….
Tot 1300 heeft de Maas ten noordoosten van ’s-Hertogenbosch vrij spel. De rivier wordt nog niet beteugeld door aaneengesloten rivierdijken. Wel hebben dorpen zoals Oijen en Herpen in de loop van de tijd eigen ringdijkjes opgeworpen om zich te beschermen tegen de grillen van de regenrivier. Maar na 1300 verrijzen tussen ’s-Hertogenbosch en Cuijk overal Maasdijken. Gebieden die vanwege frekwente overstromingen niet konden worden ingezet voor landbouw en veeteelt, komen nu beschikbaar. Doorgaans is die grond eigendom van een adellijke heer, in Herpen Johan van Valkenburg.
O wee...
Vrijwel overal stellen de heren deze grond, de gement, ter beschikking aan de nabijgelegen dorpen die onder hun gezag vallen, tegen betaling van een jaarlijkse cijns, een belasting. Op 13 mei 1332 geeft Johan van Valkenburg de Herpenaren toestemming om hun gement te verdelen in afzonderlijke percelen of erven. Bij elk erf hoort het onderhoud van een stukje van de al bestaande ringdijk, die dan ook spoedig Erfdijk wordt genoemd. Dat onderhoud is verplicht. Driemaal per jaar controleren heemraden de toestand van de dijk, en wee degene wiens stukje dijk niet in orde wordt bevonden. Die krijgt twaalf penningen boete: anderhalf dagloon!
Vanaf circa 1500 keert de Erfdijk vooral het water van de Beerse Maas. Dat lukt lang niet altijd. Zo breekt in februari 1658 de Maasdijk boven Grave. Een ongekend hoge watervloed kolkt westwaarts en slaat diverse gaten in de Erfdijk. Nadien markeren vijf wielen de dijkdoorbraken, en op de akkers rondom Herpen is een enorme hoeveelheid zand achtergebleven. Jarenlang kan daar niets meer worden geteeld. Ook in de dorpskom zijn wielen ontstaan en geen enkele straat is nog begaanbaar. Zelfs de standerdmolen ten westen van het dorp staat op instorten, doordat zoveel aarde wegspoelde.
Monument
In 2017 ligt de Erfdijk er nog steeds, mét de wielen. Water keren hoeft sinds 1941 niet meer – resteert een prachtig historisch en landschappelijk monument!
Dit verhaal verscheen eerder in Brabants Dagblad