In 1967, op twaalfjarige leeftijd, werd Hans van Stiphout door de Missionarissen van het Goddelijk Woord (Societas Verbi Divini - SVD) geworven voor een opleiding aan de kostschool St. Willibrord in Deurne. Als oudste zoon uit een katholiek gezin en goede leerling op zijn basisschool zou hij op dit internaat opgeleid worden om priester en missionaris te worden. Destijds leek hem dit interessant.
De school bij het internaat was een gymnasium en stond goed bekend in de omgeving. “Ik denk dat het de combinatie was van het ambitieuze gymnasium management en het docentencorps”, zegt Van Stiphout, “Het was een categoraal gymnasium. Uit de hele regio trok het mensen aan”. Hijzelf kon genieten van het hoge intellectuele niveau van het internaat en de lessen.
Deze ambitie leidde eenmalig tot een controverse. Waar andere internaten hooguit een spelletjes- of sportdag hadden, werden de oudere leerlingen van gymnasium Sint Willibrord op een dag onderworpen aan een sociaal experiment. “Dat was op een of ander eiland en er werden teams gemaakt. Deze teams werden met spelvormen aan het werk gezet en er werd teamvorming gecreëerd”, vertelt Van Stiphout. Hij kan zich niet precies meer herinneren hoe het experiment eruit zag, maar omschrijft het als een spel van psychologische beïnvloeding. Er werd bewust vijandschap tegen de leiding gecreëerd. Het was een lesje in bescheidenheid en respect voor leiders. Aan het eind hadden veel mensen zich van hun slechtste kant laten zien. “Ik kan me herinneren dat daar nogal wat kritiek op was”, vertelt hij.
Het St. Willibrordus Missiehuis in Deurne waar het internaat was gevestigd (Collectie BHIC)
Sporten
Wat de combinatie van studie- en sportmogelijkheden betreft, beschouwde Van Stiphout het internaat als een Walhalla. “Ik hield erg van sport”, vertelt hij, “Daar was het ongeveer iedere dag anderhalf tot twee uur sporten”. Met name aan het voetballen op het internaat heeft hij goede herinneringen. Niet iedereen mocht zomaar in het elftal. “Dat was echt een keiharde selectie. Er was geen sprake van dat je in het elftal kwam als je niet voldeed aan een bepaald aantal normen”, zegt hij. Aangezien het eliteteam de naam droeg van de V.V. Vlierden, leidde bij die vereniging tot onmin bij de gewone leden die hiervoor niet goed genoeg waren. Uiteindelijk werd het team daardoor opgeheven.
Religieuze aspect
Ondanks dat het de bedoeling was van het internaat om kinderen voor te bereiden op een leven als priester en missionaris, hoefden de seminaristen volgens Van Stiphout niet elke ochtend naar de mis. “In ieder geval is mij dat niet eens zo bijgebleven”, zegt hij. Wel werd er ’s ochtends en ’s avonds gebeden. “Dat bidden was meer een rite, een routine”, vertelt hij. “Dat was gewoon onderdeel van het dagelijks ritme, net als het zingen van Gregoriaanse gezangen."
Toch was het voor Van Stiphout vrij snel duidelijk dat hij geen missionaris wilde worden. “Ik had toch wel heel wat vraagtekens bij het imperialistische karakter van het missionarisschap”, zo vertelt hij, “We kregen filmpjes te zien waarin we ‘de zielige zwartjes’ gingen helpen”. Dit zat niet helemaal lekker bij hem. “Dus ik was me al vrij vroeg bewust van wat op dit moment de discussie is in Nederland. Over het slavenverleden en al dat soort zaken.”
Klassenfoto 1969
Secularisatie van het internaat
Gedurende de jaren dat Van Stiphout op het Willibrordusinternaat zat, was er een zekere secularisatie gaande. “Docenten werden voor een groot gedeelde geworven vanuit het SVD. Dus er zaten een heleboel priesterdocenten toen ik kwam. Maar toen ik vertrok, waren daar niet veel priesters meer van over”, vertelt hij. Aangezien steeds meer broeders en paters van het internaat uittraden, werden niet alleen docenten, maar ook begeleiders op het internaat vervangen door leken. In het laatste jaar dat hij op het internaat zat, werd er zelfs een leek als manager aangeseteld.
Van Stiphout is dus nooit priester of missionaris geworden. “Je moet wel heel gelovig zijn wil je in de jaren zestig opgroeien en op school zitten met allerlei priesters die uittreden en discussie over de rol van de kerk en allerlei politieke kwesties die toen speelden, om nog heel lang gelovig te blijven”, zegt hij. Op een reünie kreeg hij te horen dat hij niet de enige was. “De rector constateerde dat de hele exercitie wat betreft het werven van seminaristen eigenlijk mislukt was”, vertelt hij. Van alle leerlingen tussen 1960 en 1976 zou namelijk niemand het daadwerkelijk tot priester geschopt hebben.
Heb jij ook op kostschool gezeten in Deurne of elders in Brabant? Laat het ons dan weten! Wij zijn altijd benieuwd naar andere ervaringen.
