De intercity remt plotseling sterk af en komt met schokken tot stilstand bij het station Vught. Waarschijnlijk zit er een trein uit de richting Tilburg voor ons, zo verklaar ik ons oponthoud aan mijn reisgezel, voorlichter van de Erasmusuniversiteit. We keren gezamenlijk terug van een persconferentie van de rijksuniversiteit Limburg in Maastricht.
Mijn schoolplein met staand uiterst links Cootje; rechts meester Drijvers
Ik zie rechts het witgepleisterde gebouwtje met daarin de wachtkamer, waar ik enkele dagen van het laatste oorlogsjaar school ben gegaan omdat de Duitsers de openbare lagere school hadden gevorderd. Totdat door beschietingen van de treinen door geallieerde vliegtuigen dit te gevaarlijk werd geacht.
Het distributiekantoor vormde mijn volgende leslokaal totdat de eerste granaten vielen, zo spelen die herinneringen kort door mijn hoofd. Aan de andere kant mijn oude school; er is een verdieping op gekomen. De school van het hoofd meester Drijvers, meester Kluitmans en juffrouw Schönfeld; wat rechts daarvan mijn kleuterschool van juffrouw Grade.
Het schoolpleintje waar je zo heerlijk kon ravotten in het speelkwartier en waar ik in het zicht van de meiden het hoogspringen won. De hoge, oude bomen links zijn gelukkig bij de verbouwing blijven staan. Tussen het station en de school het Versterplein, waar we van de meester wel eens mochten voetballen.
Gekleurde lichtjes
Ik wil mijn reisgenoot verhalen over de bevrijdingsfeesten ’s avonds, met talloze gekleurde lichtjes, als er gedanst werd op muziek die we nog niet kenden maar ons snel eigen maakten: Trees lust geen paardenvlees, alleen een worstje van een Canadees, rotte bananen… Hoe Sint Nicolaas er werd ingehaald door harmonie Kunst en Vriendschap, waar ik nog kort klarinet heb geblazen.
Maar ik kan er niet omheen; het wordt: daar stonden de joden uit kamp Vught, op transport naar Westerbork. In mijn herinnering, achter touwen, links de mannen, aan de andere kant de vrouwen met kinderen. Er omheen de kampwachters met honden. Ze stonden er vaak vele uren en we vroegen ons af of ze wel te eten en drinken kregen. Ja, wat dunne koolsoep, zo hoorde je zeggen. Het schoolhoofd kreeg gedaan dat we voor de kinderen wat brood van huis mee mochten nemen en uitdelen. Roggebrood met margarine en suiker als beleg want het was thuis geen vetpot.
‘Dan heb ik misschien van jou een boterham gekregen’, zegt mijn reisgenoot. Pas veel later verneem ik hoe hij met zijn broer, kunstrecensent van de Haagsche Courant en als zodanig collega van me, aan deportatie naar de vernietigingskampen is ontkomen.
Diezelfde avond belt genoemde collega me op: ‘Ik heb zojuist gehoord dat je m’n broer hebt gesproken…’
Wil je meer ontroerende, herkenbare en mooie verhalen lezen van Co Caljouw?
Goed Co, vastgelegd zwart op wit.
Schurft noemde wij, 'de Krets.'
Na enkele malen behandeld vroeg de Non of het nog ergens jeukte, ik zei 'nente, nente,' ik merkte dat zij dat woord niet verstond verliet de kamer om elders een 'tolk' te vinden, bij terugkomst zei ik maar, 'nergens.'
Thuis werd dialect gesproken probeer dan maar Nederlands te spreken.
Bij ons werd gezongen, Trees heeft een Canadees maar verder ...
Gelukkig heb ik geen beelden gezien van het Joden transsport.
Onze school waar ik van de 1ste klas maar 2 tot 3 weken genoten had werd voor vertrek van en door de Duitsers in brand gestoken.
Hoeveel maanden we onderwijs achterstand opgelopen hadden is me niet duidelijk, wel heb ik beelden in een leegstaande schuur als 2e klasser een papiertje waarop de tafels van 1 t/m 10.
E.C.Swarts
zei op 20 april 2023 om 18:43
Ben jij de Co Caljouw uit de Putstraat 3 ? Studeerde je niet voor correspondent ? Als jij deze Co bent dan heb je mij nog getracht schaken te leren. Ik woonde tegenover op nr. 12.
