In plaats daarvan werd het gerestaureerd en uiteindelijk zelfs tot Rijksmonument verklaard.
Het knekelhuisje is waarschijnlijk in 1878 gebouwd. In dat jaar kreeg Huisseling namelijk een nieuwe pastorie, waarvoor de materialen van de oude pastorie werden gebruikt. Van dat sloopmateriaal moest bovendien een schuurtje, een nieuw lijkenhuisje en een ringmuur om het kerkhof gebouwd worden.
Over het gebruik geven aantekeningen van pastoor Vinken (1895-1905) enig inzicht: “Uitvaart: Deze geschied om 8½ uur: 10 minuten te voren komen ze met het lijk aan de poort, bij vuil weder aan de kerkdeur… …De dooden worden (meestal) begraven door de leden der S. Lambertusgilde, aan welke ook het baarkleed behoort.”
Het kerkhof lag toen nog rond de kerk, in 1920 werd het verplaatst naar de huidige locatie.
Aan het knekelhuisje is goed te zien dat het van ouder materiaal is opgetrokken. Aan de westzijde is een opengewerkt kruis in de gevel opgenomen en aan de oostzijde zit de brede toegangsdeur. De deur en de dorpel zijn van een ouder gebouw afkomstig. Ook het natuurstenen front aan de noordzijde is van een eerdere datum. Gezien de stijl en voorstelling kan dat rond 1700 gedateerd worden.
Er is een beeldhouwwerkje dat een naakt engeltje voorstelt, dat over een doodshoofd ligt. Het engeltje symboliseert de vluchtigheid van het aardse leven. Het sculptuur zou wel eens afkomstig kunnen zijn van de Jezuïeten. Zij streken zo rond 1700 in de heerlijkheid Ravenstein neer, vanwege de godsdienstvrijheid die in het Land van Ravenstein heerste.
De beschildering laat een ommuurde stad zien, dat waarschijnlijk Jeruzalem moet voorstellen.
Tegen het gebouwtje staat een neogotische pastoorsgraftombe met een steen ter nagedachtenis aan pastoor Verkuijlen. Hij werd op 3 november 1791 geboren in Uden.
De tekst op het graf luidt:
P M
Rev. Dom. Antonii Verkuijlen Udensis
Qui sacellanus in Reek vocatur. Pastor in Huisseling anno 1824
Iridimique obut 4 dec 1869
R. I. P.
Vertaald komt het neer op: “Wilt hier eerbiedig gedenken de dienaar Gods, Anthonius Verkuijlen uit Uden. In 1824, toen hij nog kapelaan te Reek was, werd hij als pastoor naar Huisseling geroepen, alwaar hij op 4 december 1869 is gestorven. Hij ruste in vrede.”
In 1984 werden plannen ontwikkeld om een parochiezaaltje te bouwen, dat langs de kerk zou komen te staan. Daarvoor zou het knekelhuisje moeten worden afgebroken, maar leden van de Heemkundekring Maasland staken daar een stokje voor. Na wat onderhandelingen werden de plannen gewijzigd en kon het gebouwtje blijven bestaan.
Het werd gerestaureerd, de golfplaten werden door leien vervangen, de muren opnieuw gevoegd en het graf werd opnieuw gesteld. De belangrijkste aanpassing was het verwijderen van het koetshuisje aan de zuidzijde. De totale kosten bedroegen in die tijd ongeveer ƒ 20.000,-.
Tegelijk werd geadviseerd het gebouwtje op de monumentenlijst te plaatsen. In 1985, na de oplevering van het parochiezaaltje, was de sculptuur nog heel en de muurschildering nog duidelijk zichtbaar en niet aangetast door weer en wind. Dat is nog goed te zien op de foto van Riet Goossens uit Ravenstein die ze in 1985 maakte. In 2000 werd het dus op de Rijksmonumentenlijst geplaatst.
Ten onrechte wordt wel eens gedacht dat het huisje ook zou zijn gebruikt als pesthuisje, maar dan wordt het verward met een ander lijkenhuisje. Huisseling bezat namelijk een aparte begraafplaats, toen zo ver mogelijk van de kom verwijderd, voor drenkelingen. Dat kerkhof lag op de hoek Graafsestraat/Erfsestraat, tegenwoordig de Ganzenweg, vlakbij de huidige hoofdingang van de Gasunie.
Hier stond een klein huisje waar de aangespoelde lijken uit de Maas enkele dagen opgebaard werden, tot zich een aanverwant meldde om te helpen identificeren. Verder werden hier naast de drenkelingen ook misdadigers, onbekenden, landlopers en niet-katholieken begraven.
Volgens de overlevering spookte het daar en hing er altijd een mysterieuze lichtgloed over de graven. Mensen uit Overlangel liepen liever een stukje om. Het lijkenhuisje op dit kerkhofje zou wellicht ook als pesthuisje gediend hebben.
Met dank aan L. van Liebergen, J. van Munster en H. Elemans.
