Een donkerbruine manchesterbroek, een overhemd van het gesticht en een zwarte, vuile alpinopet. Luppo de mollenvanger was een grote man met kolenschoppen van handen, en één van de bewoners van de Rijks Psychiatrische Inrichting in Eindhoven. Een eigenzinnige man van weinig woorden, maar met een opmerkelijk verhaal. Dat is te lezen in het boekje ‘Niets menselijks is ons vreemd’.
Cliënten, (oud-)medewerkers en andere betrokkenen schetsen in korte verhalen, gedichten, tekeningen en foto’s wat er in de afgelopen eeuw allemaal is gebeurd op het ooit zo afgegrendelde landgoed aan de rand van Eindhoven. Begonnen als Rijks Krankzinnigen Gesticht Woensel, nu bekend als GGzE, bestaat sinds 1918.
Verpleger Bart in 't Groen vertelt bijvoorbeeld over Luppo, de mollenvanger. Een zwijgzame man die alleen op rechtstreekse vragen antwoord gaf. Hij dwaalde over het landgoed en bracht arbeiders in het bos koffie of soep. Maar zijn belangrijkste taak was mollen vangen. Niet met klemmen, hij groef ze met de hand uit en stopte ze in een jute zak. 't Groen vroeg hem wat hij met de kadavers ging doen. "Daar wil ik een bontmantel van maken voor mijn moeder." Hij grijnslachte daarbij geheimzinnig. Het verhaal geeft een intrigerend, persoonlijk gezicht aan de bewoners van het gesticht.
In het boek wordt ook stilgestaan bij uitermate dramatische zaken. Zoals toen in 1944 de Duitse bezetters op het terrein komen om Joodse patiënten op te halen. ‘Ik heb geen Joden, alleen maar patiënten’, zegt toenmalig geneesheer-directeur Mooij. Hij wordt gearresteerd en naar kamp Vught overgebracht. De volgende dag bezetten Duitse troepen het bestuursgebouw en eisen van achtergebleven artsen - bedreigd met het pistool op de borst - dat ze de Joodse patiënten aanwijzen. Het zijn er 24 die worden afgevoerd naar kamp Westerbork. Ze zijn later omgekomen in vernietigingskampen. In 2009 werden hun namen op zogeheten struikelstenen gezet die nu in het voetpad liggen naar de begraafplaats op het terrein.
‘Niets menselijks is ons vreemd’, 100 jaar geestelijke gezondheidszorg in Eindhoven. ISBN 97-890-829-658-27. Het boekje is te bestellen via geschiedschrijving@ggze.nl (€7,50 + €1,75 verzendkosten).
Mijn naam is Michel Janssen uit Nijmegen de RPI komt me maar al te bekend voor mijn moeder (zij is op 19-01-1923 geboren aan de voorterweg te Stratum en overleden op 21-09-2014 te Groesbeek) heeft hier van rond 1950 tot ongeveer 1960/1961 gewerkt met huishoudelijk werk, zij zat toen ook intern en had dus haar eigen kamer zij woonde en werkte in die tijd bij de RPI. Ik heb van haar veel anekdotes en verhalen mogen horen het moet voor mijn moeder een mooie tijd geweest zijn ondanks ze toch regelmatig te maken had met de patiënten die daar woonden. uit de privécollectie heb ik nog diverse foto's van mijn moeder waaronder de jaarlijkse kermis die er werd gehouden, deze foto's zijn terug te zien door op de volgende link te klikken: https://stratum-heden-en-verleden.nl/grotebeek/grotebeek.htm deze link is een onderdeel van mijn site: https://stratum-heden-en-verleden.nl/
Met vriendelijke groet,
Michel Janssen
Kan mij iemand vertellen of het boekje:
‘Niets menselijks is ons vreemd’, 100 jaar geestelijke gezondheidszorg in Eindhoven
Marilou Nillesen
bhiczei op 26 april 2022 om 09:47
Hallo Michel, bedankt voor je bericht en de verwijzingen naar je site. Dat ziet er heel erg mooi uit zeg! Het geeft een heel mooi inkijkje in die tijd.
