Ongehuwd samenwonend, kinderen buiten het huwelijk en mogelijk zelfs een kind te vondeling gelegd: het leven van Maria Hendriks uit Beugen verloopt in de 18de, 19de eeuw uitermate rommelig. Haar levenswandel zet dermate kwaad bloed dat een boze menigte haar lemen huisje bijna omver duwt. Onderzoeker Jan Veekens reconstrueert het leven van deze vrouw uit Beugen.
Geboren in 1771 in Beugen, vier jaar oud als haar vader overlijdt en opgevoed door haar moeder en stiefvader. Eenmaal volwassen gaat ze als meid dienen in een gezin in Groesbeek. Daar woont ook een Franse soldaat, Peter Bode genaamd, en Maria raakt van hem in verwachting. Op 7 september 1799 bevalt ze van een meisje dat ze Anna Peters noemt – met de verwijzing naar de vader in die achternaam, zoals te zien op de inschrijving hier.
Enkele jaren later duikt Maria weer op in Nijmegen, alwaar ze woont met Jan van den Berg(h), of met zijn vader Roelof; dat wordt niet helemaal duidelijk. Wel evident is het meisje dat uit deze relatie wordt geboren; op 29 november 1804 komt Hendrina van den Berg(h) ter wereld. Volgens het doopboek is Roelof de vader.
Hansworst
Drie jaar later woont Maria op de Nieuwe Haart onder Beugen. Zonder Jan of Roelof, maar met kinderen, en wel bij haar stiefvader. Dat leidt tot de nodige praatjes in Beugen. Zeker als dan in Sint Anthonis een pasgeboren kindje te vondeling wordt gelegd. Zou dat het kind zijn van Maria en haar stiefvader Antoon Maxwil, ook wel Hansworst genoemd?
Op 13 december 1808 leidt dit tot een heuse volkswoede. Een boze groep verzamelt zich bij het huisje van Maria en Antoon en roept dat de twee naar buiten moeten komen. Antoon is in geen velden of wegen te bekennen, Maria staat er – samen met haar kleintjes – alleen voor. De woedende menigte stoot tegen de wand van haar wankele huisje en Maria vlucht naar de schout. Die laat Maria in hechtenis nemen, en ze wordt in civiele gijzeling naar Grave gebracht.
Water en brood
Er volgt een aangrijpend proces waarbij het te vondeling gelegde kind ook aan Maria wordt getoond. Zij is schijnbaar aangedaan, maar Maria blijft volharden dat het niet haar dochter is. “Het is mijn kind niet”, blijft ze herhalen. Ja, ze geeft ze toe; ze heeft met twee mannen een oneerbaar leven geleid en is meer dan eens zwanger geweest, maar de vondeling is niet haar kind. Op 20 augustus 1808 wordt Maria Hendriks veroordeeld voor hoererij en ‘vleeselijk converseren met meerdere mannen’: acht dagen op water en brood.
Geboren in 1771 in Beugen, vier jaar oud als haar vader overlijdt en opgevoed door haar moeder en stiefvader. Eenmaal volwassen gaat ze als meid dienen in een gezin in Groesbeek. Daar woont ook een Franse soldaat, Peter Bode genaamd, en Maria raakt van hem in verwachting. Op 7 september 1799 bevalt ze van een meisje dat ze Anna Peters noemt – met de verwijzing naar de vader in die achternaam, zoals te zien op de inschrijving hier.
