skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Het veer van Engelen

Reizigers konden vroeger vanuit Engelen per pont de Dieze oversteken richting Empel. Vanouds was dit veer in handen van de Heer van Engelen. Dat bleef zo tot het midden van de negentiende eeuw. In 1852 verkochten William Smith en zijn vrouw Sara Geertruida van Hoey het veer aan Thomas Somers.

Schilderij van C. Lieste, 1863
Schilderij van C. Lieste, 1863. Klik voor een vergroting

Tot die tijd had het veerhuis aan de Engelense oever gelegen. Somers woonde echter aan de Dieskant, de Empelse zijde van de Dieze. Vanaf die oever zouden hij en zijn nakomelingen meer dan een eeuw lang het veer bedienen.

Dit schilderij uit 1863 (klik voor vergroting) toont de veerman in volle inspanning. Hij boomt zijn platte pont van Engelen naar de Empelse kant met twee passagiers en hun paard en wagen aan boord. Rechts is de bebouwing aan Engelense kant zichtbaar, links de molen aan de Empelse oever van de Dieze, in de verte ontwaart men nog vaag de contouren van de Bossche Sint-Jan.

Veerman Jean Baptiste Somers
Veerman Jean Baptiste Somers


Foto: Erfgoed 's-Hertogenbosch
Foto: Erfgoed 's-Hertogenbosch

Achter dit idyllische plaatje gaat een minder rooskleurige realiteit schuil. Klachten over de slechte toestand van de pont leidden in 1864 tot correspondentie tussen provincie, de beide gemeentes en de eigenaar van het veer. Een verzoek van die laatste voor een bijdrage in de kosten van een nieuwe of vernieuwde pont werd echter afgewezen.

Ook in de jaren dertig van de vorige eeuw was de veerman nog steeds op eigen spierkracht aangewezen. Ging het om een enkele voetganger, dan ging de overtocht per roeiboot. Bij grotere vrachten als paard en wagen of automobiel, werd de pont ingezet. Inmiddels was wel een kabel tussen beide oevers aangebracht, maar nog steeds moest de veerman met een speciaal soort handgreep de pont langs die kabel naar de overzijde trekken.

Het veer bracht steeds minder op. De eigenaresse, de weduwe Somers-van de Griendt, vroeg de gemeente Empel en Meerwijk in de jaren vijftig van de vorige eeuw herhaaldelijk om ondersteuning in de kosten. De opbrengsten waren immers inmiddels aanzienlijk minder dan de onderhoudskosten.

Foto: Erfgoed 's-Hertogenbosch
Foto: Erfgoed 's-Hertogenbosch

Hierdoor kon ze geen mannelijke kracht inhuren en moest het veer “door mijn jongste dochter bediend worden, hetgeen dit meisje niet langer vol kan houden”.

Foto: Erfgoed 's-Hertogenbosch
Foto: Erfgoed 's-Hertogenbosch

De weduwe onderstreepte het belang van het veer, met name voor de bewoners van de Dieskant, die in Engelen school en kerk bezochten. Tevergeefs, want de gemeente weigerde met geld over de brug te komen. Op 18 juni 1958 nam de eigenaresse het veer dan ook uit de vaart.

Bekijk ook

Veren in Brabant

Water in Brabant

Reacties (11)

Ger van Geffen zei op 11 september 2011 om 00:18
Ik weet zeker dat ik omstreeks 1973 hier nog over ben gevaren met mijn eerste auto.
Mylène Rutten, namens BHIC bhic zei op 13 september 2011 om 10:27
Hallo Ger,
Bedoel je toch niet <a href="http://www.bhic.nl/index.php?id=12406" target="_parent">het veer Engelen-Henriettewaard</a>? Dit veer is inderdaad pas in 1976 uit de vaart genomen. Het veer bij Engelen zelf hield er in 1958 mee op.
G.J. van Geffen zei op 14 september 2011 om 11:32
Beste Mevrouw van Engelen,
U hebt gelijk.
Met vriendelijke groeten, Ger.
Frans Lucas zei op 27 januari 2015 om 21:45
Engelen viert dit jaar haar 1200 jarig bestaan. De kinderen van de basisschool de Matrix hebben een canon gemaakt van de geschiedenis van Engelen en willen enkele van deze foto,s bij hun tekst plaatsen. Is dat mogelijk? (zie www.Engelen1200.nl)
Vriendelijke groet
Frans Lucas
Jeroen Somers zei op 7 november 2018 om 17:52
Een schilderij uit 1863 toont de veerman - zou het Thomas Somers zelf zijn?

De veerman afgebeeld op bovenstaande foto's is niet Thomas Somers maar Jean baptiste Somers.
Thomas Somers( een van de zoons van Jean Baptiste Somers) kocht na het overlijden van zijn vader de boerderij(het veer) over.

Met vriendelijke groeten,
Jeroen Somers (kleinzoon van Thomas Somers)


https://www.europese-bibliotheek.nl/nl/boeken/Engelen_en_Bokhoven_in_grootmoeders_tijd_deel_1-s-Hertogenbosch-Noord-Brabant/100-103380/artikel/3
Lisette Kuijper
Lisette Kuijper bhic zei op 8 november 2018 om 12:57
Wat fijn dat jij als kleinzoon van Thomas Somers duidelijkheid kunt geven over het schilderij, Jeroen! We zullen de tekst hierboven aanpassen.

Werden er in de familie wellicht verhalen verteld over het veer? Was het inderdaad flink aanpoten en heb je misschien weleens wat gehoord over de slechte toestand van het veer, zoals hierboven is beschreven?
Lisette Kuijper
Lisette Kuijper bhic zei op 8 november 2018 om 13:37
Nog even een kleine aanpassing: op het kleine schilderijtje (de tweede afbeelding) kunnen we niet zien wie de veerman is. Ik neem aan dat jouw opmerking betrekking heeft op de foto's in het bovenstaande verhaal, Jeroen? Ik heb in de tekst verwerkt dat we op deze foto's Jean Baptiste Somers zien.
Bertie Geerts zei op 10 december 2022 om 19:48
Nadat hij toestemming heeft gekregen van de gemeente Engelen laat Jean Baptist Somers in november 1894 een bel plaatsen aan het veer aan de kant van Engelen.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 11 december 2022 om 16:48
Ah, interessante aanvulling, Bertie, dank daarvoor! Waar heb je die informatie gevonden?
Bertie Geerts zei op 11 december 2022 om 17:59
Ik had het er meteen bij moeten vermelden. Het wordt vermeld in de notulen van de gemeenteraad Engelen van 16 november 1894.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 12 december 2022 om 09:14
Nou, zo is het ook duidelijk, hoor Bertie. Bedankt voor deze aanvulling!

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen