In Hoog Bezoek belicht De Gelderlander de periode 1895-1928 aan de hand van de werkbezoeken van commissaris van de Koningin Van Voorst tot Voorst. In samenwerking met het Brabants Historisch Informatie Centrum. Vandaag aflevering 30: burgemeester Van Deursen van Haps.
Harry van Deursen (1861-1930) houdt het 23 jaar vol als burgemeester van Haps, van 1902 tot 1925. Als de verhalen kloppen, maakte hij het in die tijd erg bont. Of werd hij enorm tegengewerkt?
Vrij snel na zijn aantreden gaat het gerucht dat hij en gemeentesecretaris Selten regelmatig dronken onder het biljart liggen. Van verschillende kanten krijgt de commissaris der Koningin klachten over Van Deursen. Toch ziet hij in al die jaren geen reden om de man weg te sturen. Misschien beseft hij dat er krachten in de gemeenschap zijn die Van Deursen tegenwerken.
Wat Van Deursen niet ten goede komt, is dat hij aanvankelijk niet in Haps gaat wonen. Na zijn werkbezoek op 14 maart 1905 schrijft de commissaris: Van Deursen gaf geheel den indruk van iemand, die zich schuldbewust is; op mijn vraag, tot hoe lang hij nog in Mill moest wonen, antwoordde hij dat er nog geen geschikte huurwoningen open waren gekomen, en dat hij er tegen op zag om zelf te bouwen.
Van Deursen woont in buurgemeente Mill, al vanaf zijn aanstelling. Het zal nog tot 19 maart 1908 duren voordat hij met zijn vrouw Susanna en dochter Adriana naar Haps verhuist. Het maakt hem niet geliefd.
Bij de commissaris vraagt hij regelmatig of die niet een andere gemeente voor hem heeft. Eigenlijk is Van Deursen, afkomstig uit Baardwijk, schoenmaker. Tijdens de volkstelling van 1899 heeft hij zich ontpopt als een ijverig en nauwkeurig ambtenaar en zo is hij in beeld gekomen bij de commissaris.
In 1905 doet de pastoor van Mill tegen de commissaris ‘een leelijk boekje’ open over Van Deursen. Hij zou een kwade tong hebben en lasterlijke praatjes verspreiden. Een paar jaar later, als de commissaris Drunen bezoekt, spreekt hij de broer van de Hapse gemeentesecretaris, Selten. Die vertelt dat Van Deursen wordt tegengewerkt door oud-burgemeester Mooren. In plaats van zich afzijdig te houden, heeft die een zetel ingenomen in de gemeenteraad en hij gebruikt zijn invloed om zijn opvolger zoveel mogelijk te dwarsbomen. Dat Van Deursen maar een paar middagen per week naar Haps komt, draagt bij aan zijn geringe invloed, aldus Selten. Tot slot vertelt Selten dat Van Deursens vrouw ‘zuinig, om niet te zeggen gierig is. Daardoor komt het huishouden van den burgemeester nog al eens in opspraak.’
In 1909 krijgt Van Deursen het aan de stok met zijn twee wethouders. Die geven als bestuurders van de roomboterfabriek te veel geld uit, waardoor de burgemeester moet ingrijpen. Dat zet kwaad bloed. Zowel de twee wethouders als oud-burgemeester Mooren komen met een lijst beschuldigingen bij de commissaris waaruit moet blijken dat Van Deursen uit de gemeentekas pikt. Uiteindelijk blijkt de burgemeester alleen een rekening voor grind nog niet te hebben betaald.
In 1922 klagen de wethouders opnieuw: ‘Hij neemt cadeaux van de menschen aan; hij maakt misbruik van sterken drank; hij belegt geen vergadering en heeft hij niets te zeggen over den secretaris Selten, die veel misbruik maakt van sterken drank.’ De burgemeester geeft alles toe, behalve het aannemen van cadeautjes, dat heeft hij al een halfjaar niet meer gedaan. Bij handslag belooft de burgemeester de commissaris beterschap. ‘Hij zal geen enkelen druppel sterken drank meer gebruiken! Ik hoop, dat mijne vaderlijke berisping eenig nuttig effect moge hebben’, aldus de commissaris.' In 1925 wordt Van Deursen eervol ontslagen; hij vertrekt direct naar Breda.
Illustraties
Burgemeester Harry van Deursen (coll. BHIC) De woning van burgemeester Van Deursen in Haps. De burgemeester staat bij de hoek van het huis (BHIC, fotonr. HAP0020) Zuivelfabriek met bij de melkontvangst, c. 1915 (foto: Fotopersbureau Het Zuiden; coll. BHIC, nr. HAPS0126)
Dit verhaal verscheen eerder in dagblad De Gelderlander.
Harry van Deursen (1861-1930) houdt het 23 jaar vol als burgemeester van Haps, van 1902 tot 1925. Als de verhalen kloppen, maakte hij het in die tijd erg bont. Of werd hij enorm tegengewerkt?
Bij de commissaris vraagt hij regelmatig of die niet een andere gemeente voor hem heeft. Eigenlijk is Van Deursen, afkomstig uit Baardwijk, schoenmaker. Tijdens de volkstelling van 1899 heeft hij zich ontpopt als een ijverig en nauwkeurig ambtenaar en zo is hij in beeld gekomen bij de commissaris.
In 1909 krijgt Van Deursen het aan de stok met zijn twee wethouders. Die geven als bestuurders van de roomboterfabriek te veel geld uit, waardoor de burgemeester moet ingrijpen. Dat zet kwaad bloed. Zowel de twee wethouders als oud-burgemeester Mooren komen met een lijst beschuldigingen bij de commissaris waaruit moet blijken dat Van Deursen uit de gemeentekas pikt. Uiteindelijk blijkt de burgemeester alleen een rekening voor grind nog niet te hebben betaald.
