In Hoog Bezoek belicht De Gelderlander de periode 1895-1928 aan de hand van de werkbezoeken van commissaris van de Koningin Van Voorst tot Voorst. In samenwerking met het Brabants Historisch Informatie Centrum. Vandaag aflevering 42: blindeninstituut Grave.
Op 28 april 1902 bezocht Van Voorst tot Voorst de gemeente Grave. Hij hield eerst een drukbezochte audiëntie en werd daarna rondgeleid door het blindeninstituut, Sint Henricus. Nà de audientie ging ik met B. en W. naar de jongensafdeeling van het blindeninstituut, alwaar ik eene aanspraak van een blinden jongen moest aanhooren, daarna wat muziek van het eigen fanfarecorps mooi moest vinden; om vervolgens wat rond te loopen en naar het mandenmaken en borstelmaken te kijken.
Uit zijn woordkeus maken we op dat de commissaris weinig vreugde beleefde aan het concert door de blinde muzikanten; blijkbaar zat hij het uit fatsoen alleen maar uit.
Grave had blindeninstituut Henricus te danken aan Henriëtte (Henrica) de la Geneste (1800-1859). Ze was van een adellijke Graafse familie en was zelf slechtziend. De ongehuwde dame, die haar einde voelde naderen, vond dat haar nalatenschap een goed doel moest dienen en meende dat de opvang van blinde kinderen een goede bestemming zou zijn. Met behulp van de pastoor slaagde ze er in de bisschop van Den Bosch achter haar plannen te krijgen. Die kreeg de Tilburgse fraters van Onze Lieve Vrouw, Moeder van Barmhartigheid zover hun plannen te wijzigen. De fraters bouwden in Grave al aan een opvangtehuis voor arme jongens. Nog tijdens de bouw werd besloten het pand aan te passen voor blinden. Collectes in vele kerken in het bisdom brachten geld in het laatje. Nog voor de officiële opening kwam de weldoenster te overlijden, maar het zal met een gerust hart zijn geweest, in de wetenschap dat haar wens vervuld zou worden. Op 22 september 1859 ging het tehuis, dat naar haar werd genoemd, open. Een neef van Henriëtte, H.A.A. de la Geneste, liet 23 jaar later zijn vermogen na voor de opvang van blinde meisjes.
Van Voorst tot Voorst mag dan weinig hebben genoten van het concert, een bezoeker die ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van Henricus, in 1909, het gesticht bezocht, was wél overdonderd door de muzikaliteit. Het was een journalist die een reportage schreef in het veel gelezen tijdschrift de Katholieke Illustratie. Ook hij kreeg tijdens zijn bezoek een concert aangeboden. In het begin was hij vooral getroffen door de aanblik van de zielige jongens die het licht in hun ogen moesten missen: Het was voor mij zulk een ongewoon en zulk een smartelijk gezicht. Maar allengs werd ik meegesleept door de heerlijke tonen, die de blinden uit hun instrumenten wisten te lokken, door de juiste en treffende uitvoering en het volmaakt ensemble, zoodat ik spoedig vergat wie en wat de muzikanten waren en ik weldra een en al gehoor was. Bij het eindigen van het eerste stuk kon ik dan ook een luid ‘bravo’ niet onderdrukken, en het was een waar genot voor mij, nog een paar andere stukken te mogen hooren.
De schrijver ging nog even door met complimenten geven en vertelde zijn lezers ten slotte dat veel blinden in Grave tot organist werden opgeleid. Ze kunnen weliswaar geen noten lezen, maar hebben een uitstekend geheugen en kunnen gemakkelijk vijftig kerkmissen uit het hoofd leren.
Foto's
Het blindeninstituut Sint Henricus te Grave in 1909. Bron: Katholieke Illustratie
Orkest van het blindeninstituut Sint Henricus, c. 1930-1935. Bron: collectie BHIC, fotonr. DCGRA-000026
Dit verhaal verscheen eerder in dagblad De Gelderlander.
Op 28 april 1902 bezocht Van Voorst tot Voorst de gemeente Grave. Hij hield eerst een drukbezochte audiëntie en werd daarna rondgeleid door het blindeninstituut, 
Van Voorst tot Voorst mag dan weinig hebben genoten van het concert, een bezoeker die ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van Henricus, in 1909, het gesticht bezocht, was wél overdonderd door de muzikaliteit. Het was een journalist die een reportage schreef in het veel gelezen tijdschrift de Katholieke Illustratie. Ook hij kreeg tijdens zijn bezoek een concert aangeboden. In het begin was hij vooral getroffen door de aanblik van de zielige jongens die het licht in hun ogen moesten missen: Het was voor mij zulk een ongewoon en zulk een smartelijk gezicht. Maar allengs werd ik meegesleept door de heerlijke tonen, die de blinden uit hun instrumenten wisten te lokken, door de juiste en treffende uitvoering en het volmaakt ensemble, zoodat ik spoedig vergat wie en wat de muzikanten waren en ik weldra een en al gehoor was. Bij het eindigen van het eerste stuk kon ik dan ook een luid ‘bravo’ niet onderdrukken, en het was een waar genot voor mij, nog een paar andere stukken te mogen hooren.
