skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic

Huijbertje Huijbrechts Moets: een vrouw in de Gouden Eeuw

Het is vaak moeilijk om het leven van een vrouw in de geschiedenis te onderzoeken, maar dat is niet het geval voor Huijbertje. Zij was van goede afkomst, vroeg wees, en drie keer getrouwd. Huijbertje leefde in een tijd van onrust, oorlog en welvaart.

Geertruijdt Roghman, Schoonmakende Vrouw, 1648-1652. Collectie RijksmuseumHuijbertje werd gedoopt op 1 mei 1624 in Capelle, een paar maanden na de dood van haar vader, schipper Huijbrecht Adriaens Moets. Haar moeder was Dingentje Hendriks Timmer, ook van een schippersfamilie in Capelle. Huijbertje kwam voor in de rechterlijke archieven van Capelle uit die tijd als erfgenaam van haar vader, moeder en later grootouders. Huijbertjes moeder overleed toen Huijbertje 10 jaar oud was, en haar grootvader Hendrik Timmer werd haar voogd en bestevader.

De Tachtigjarige Oorlog woede in de Langstraat, wat veel vernieling en ziekte met zich mee bracht. Huijbertje trouwde jong, ze was nog maar 18 toen ze trouwde met de 19-jarige soldaat Hendrik Baijens van den Hoek, ook uit Capelle. Huijbertje en Hendrik trouwden in Heusden, waar ook hun twee kinderen gedoopt werden: Baijen in 1643 en Hendrik in 1646.

In 1648 werd de vrede tussen Spanje en Nederland gesloten, maar het is ook rond deze tijd dat Huijbertje weduwe werd. Ze was nu 24 jaar oud en had twee kinderen. In 1651 werd een onwettig kind gedoopt in Capelle: de naam van de moeder was Huijbertje Huijbrechts, maar een achternaam werd niet gegeven. Dus het is mogelijk dat het iemand anders was. De vaders naam was Gerrit Aerts Caerl, de naam van het kind Caerl. Waarschijnlijk overleed het kind jong, want Caerl is niet meer in de archieven gevonden, en ook de vader is niet verder gevonden. Caerl (of Karel) was een ongewone naam in Capelle.

In ieder geval was Huijbertje terug in Capelle, want in 1655 trouwde ze voor de tweede keer, nu met Hendrik Lambrechts uit Luik. Deze Hendrik had een broer Thomas die ruiter in het leger in Heusden was. Huijbertje en Hendrik Lambrechts hadden drie kinderen: Lambrecht, Huijbrecht en Marie. Geen van deze kinderen komen we als volwassenen nog tegen in de rechterlijke of doop- en trouwarchieven van Capelle.

Familie van Huijbertje Huijbrechts Moets

In 1666 trouwde Huijbertje voor de derde maal, dit keer met Jan Willems Burghout. Huijbertje was nu 42 jaar oud en de zonen uit haar eerste huwlijk waren nu 23 jaar (Baijen) en 20 jaar (Hendrik). In 1667 werd Huijbertjes zoon Willem Jans Burghout gedoopt. Willem was haar laatste kind, maar komen we verder ook niet meer in de archieven tegen. Hij zal wel jong gestorven zijn.

Rond 1670 overleed Huijbertjes oudste zoon Baijen. Hij was 26 jaar oud en liet een vrouw en een zoontje, dus Huijbertjes kleinzoon, na.

Met Jan Willems Burghout had Huijbertje een lang huwelijk, want hij overleed pas rond 1695. Huijbertje zelf was nog in leven in 1699 toen ze haar deel in een moergrond aan haar zoon Hendrik van den Hoek verkocht voor de zeer goedkope prijs van 3 gulden. Huijbertje was nu 75 jaar oud en dit was de laatste maal dat ze in de archieven voorkwam. Huibertje is rond 1705 overleden, want in 1707 noemde haar kleinzoon Anthonie van den Hoek zijn eerstgeboren kind Huijbertje naar zijn grootmoeder.

Klik op de kaft voor de inhoudsopgave
Klik op de kaft voor de inhoudsopgave

Het verhaal van Huijbertje verscheen ook in: Theo J. ter Borg, People in History: My ancestors from Capelle, Loon op Zand and Sprang from 1500 to 1970, Auckland, New Zealand (Capelle Press, P O Box 147121, Ponsonby 1144, Auckland), 2021.

Bronnen

Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC)
Doekefkes website (rechterlijk archieven Raamsdonk, Groot en Klein Waspik, Capelle, Vrijhoeve-Capelle, Sprang and Dongen)
Rijksmuseum Amsterdam (Rijksstudio), Gravure van Geertruydt Roghman, objectnr. RP-P-1939-571.
Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Reacties (1)

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 18 april 2018 om 14:26
Bedankt Theo voor je mooie verhaal over Huijbertje. Wat moesten mensen vroeger toch vaak jong afscheid nemen van hun ouders, echtgenoten en zelfs kinderen.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.