In 1918 stierf mejuffrouw Marie van Miert. Zij legateerde fl. 10.000,- (naar de huidige waarde ruim € 61.000,-) én haar huis aan de Raadhuisstraat aan de congregatie van de Franciscanessen van de H. Elisabeth, onder voorwaarde dat in een bijhuis bejaarden en hulpbehoevenden zouden worden verpleegd en verzorgd.
Gilze, St.-Franciscus, na 1952. Foto: Collectie Jan Smits
Het legaat werd aanvaard en in september 1918 kwamen er drie zusters naar Gilze. Niet lang daarna overleed leerlooier C. Schrauwen. Hij vermaakte maar liefst fl. 60.000,- voor hetzelfde doel. Dit zou nu bijna € 368.000,- zijn geweest. De familie Van Mierlo ging akkoord met nieuwbouw in de Kerkstraat. De zusters konden het klooster, de kapel en het bejaardenhuis, ontworpen door architectenbureau Bouman uit Breda, in 1920 in gebruik nemen.
In 1927 werd in de tuin van het gesticht een Lourdesgrot gebouwd.
In 1952 breidde architect A. Oomen uit Oosterhout het gasthuis uit met twee vleugels haaks op het oude gebouw, een kapel en een aula. Het huis is in 1983 overgedragen aan de Stichting Huize Sint Franciscus. De zusters namen in 1985 afscheid van Gilze. In de jaren ’80 is het oude gebouw vervangen door nieuwbouw.
Vanaf het voorplein kon men de bouwfasen van het complex goed aflezen. Aan de gevel van het oudste middendeel is in smeedijzeren letters de naam van het huis aangebracht. De forse bouw van 1952 verleende het geheel een L-vormige plattegrond.
Gilze, St.-Franciscus, na 1952. Foto: Collectie Jan Smits
Gilze, Sint-Franciscus, 2010. Foto: © Juul Paalvast
