skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Astrid de Beer
Astrid de Beer RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Astrid de Beer
Astrid de Beer RA Tilburg

Jacobus de Bruijne

Rien Wols
Rien Wols Bhic
vertelde op 26 november 2009
bijgewerkt op 23 april 2014
De 42-jarige Jacobus de Bruijne werd met ingang van 15 februari 1940 benoemd tot nieuwe burgemeester van Werkendam, in combinatie met De Werken en Sleeuwijk c.a. Over dit laatste was de politiek in Werkendam niet onverdeeld enthousiast. Werkendam kampte met grote problemen.

Zo waren er geen gemeentelijke bedrijven, behalve het veerbedrijf, en was er een nijpend tekort aan sociale woningen. Tegenover de geringe gemeentelijke inkomsten stonden hoge uitgaven aan werklozensteun, armenzorg en werkverschaffing. Binnen enkele maanden na de installatie van burgemeester De Bruijne brak de Tweede Wereldoorlog uit.

De nationaal-socialistische wetgeving bepaalde dat de gemeenteraden niet meer bijeen hoefden te komen en dat de wethouders "medewerkers" van de burgemeester werden. De burgemeester fungeerde nog slechts als een intermediair tussen de bezetter en de burger, maar De Bruijne kon in Werkendam redelijk ongestoord zijn gang gaan.

Hij ontpopte zich als een verklaard tegenstander van de bezetting. Op 17 juni 1943 werd hij ontslagen om plaats te maken voor NSB-burgemeester Van Dulst. Hij moest zijn ambtswoning verlaten en werd verbannen naar de woning die zijn opvolger in het Utrechtse Maartensdijk achterliet. Desondanks werd De Bruijne regelmatig in het Land van Heusden en Altena gesignaleerd. De laatste oorlogsjaren verbleef hij in Woudrichem. Daardoor kon hij na de arrestatie van Van Dulst het burgemeesterschap meteen overnemen.

Het verdere burgemeesterschap van De Bruijne stond in het teken van de wederopbouw. Een proces dat in Werkendam door de watersnoodramp van 1953 ernstig werd verstoord. De woningnood was een van de hoofdproblemen die aangepakt moesten worden.

De Bruijne manifesteerde zich in de zeventien na-oorlogse jaren waarin hij aan het roer van Werkendam stond, als iemand met een mentaliteit van vóór de oorlog. Hij was een persoon van autoriteit en gezag, die met harde hand de gemeente bestuurde. Zo verordonneerde hij tijdens de watersnoodramp dat alle werklozen zich met een fiets en een schop bij het gemeentehuis moesten verzamelen om de waterschade te herstellen. Afwezigen die op straat gesignaleerde werden, zouden door de politie worden opgepakt.

Toen Werkendam in 1954 opnieuw met wateroverlast te maken kreeg besloot de raad om de binnenhaven en de Kasloot af te dammen. Door zijn eigenzinnig optreden, (hij verzuimde om hierover met onder andere Rijkswaterstaat te overleggen) raakte De Bruijne in een openlijk conflict met de hogere overheden. Op 31 oktober 1962 bereikte De Bruijne de pensioengerechtigde leeftijd, waardoor er een einde kwam aan zijn burgemeesterschap.

Dit artikel is gebaseerd op een verhaal van Henk Hellegers in Effe Lústere…. Mededelingenblad Historische vereniging Werkendam en de Werken ca., 2001.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen