Het Geburght of Ter Borch
Dit huis stond op een zandplaat in een bocht van de Aa. Het werd in 1390 door de schout van Maasland daadwerkelijk belegerd. De naam Aerdenburgsesteeg (nu onder de gemeente Schijndel) herinnert nog aan dit kasteel. Het kasteel en de bijbehorende boerenhoeve zijn verdwenen. De rechten zijn overgegaan op:
Ten Bogaerde
Het goed Ten Boghaert werd in 1378 genoemd bij de uitgifte van de gemeenschappelijke gronden aan de inwoners van Dinther. Het lag enkele honderden meters ten noordoosten van Het Geburght, noordelijk van de Aa en vlakbij de Plaetse/den Dolvert of Dalvoirt (=de dorpskern). De exacte bouwplaats is niet bekend, maar moet vlakbij het later gebouwde kasteel Avestein hebben gelegen, en wel binnen de grachten daarvan. De rechten van Ten Bogaerde zijn namelijk overgegaan op:
Kasteel Avestein
De naam van dit kasteeltje Avestein is afgeleid van Auwesteen of Oude Steen. Dat zou kunnen wijzen op hergebruik van bouwmaterialen, bijvoorbeeld van het huis Ten Bogaerde. Van dit kasteel zijn pentekeningen bewaard uit 1732. Het is omstreeks 1808 afgebroken. Het zeer moerassige terrein heeft braak gelegen tot de tijd van de kanalisatie van de Aa (1934-1936).
Ten Weijer of Ter Weer
Dit kasteel stond ooit in De Heilaren, in de hoek met de Hommelsedijk, dus niet op de plaats van het huidige bejaardentehuis Ter Weer (1970). Deze naamgeving is dus deels een misser. Ter Weer bestond uit een burcht en een voorburcht, beide omwaterd. Archeologisch onderzoek in De Heilaren heeft aangetoond dat de bouwtijd teruggaat tot de dertiende of veertiende eeuw. Het complex is omstreeks 1780 afgebroken.
Huize Zwanenburg
Huize Zwanenburg is een van de kasteeltjes die nog steeds bestaan. Al in 1488 was er sprake van een huis Swanenburgh, in de bochten (‘op de bogen’ in de oorspronkelijke tekst) van De Aa, vandaar de oude naam Ten Boghe. Deze naam ging over op de buurtschap Beug of Beugt. Uit 1670 is een oorkonde bekend waarin het recht om zwanen te houden aan het huis verbonden wordt.
Het met water omgeven complex kreeg in 1860 een aanbouw in de vorm van een boerderij. Die wacht momenteel op restauratie.
Roestenburg of Rozenburgt
Ook de naam Roestenburgseweg, tussen de Leijgraaf en het Dintherse Broek, zou kunnen wijzen op een burcht die hier ooit heeft gestaan.
De Hanenberg
De Hanenberg bij Loosbroek was een versterkt en met water omgeven boerenhuis. Het lag tussen het oostelijke uiteinde van de huidige Dorpsstraat en het oostelijk eind van de Hanenbergsestraat. Volgens een akte uit 1695 was het complex een bezitting van de heren van Kasteel Avestein. De naam is ofwel afgeleid van een familie Van de Hanenberg of van een natuurlijke verblijfplaats of berg van hanen, waarmee fazanten, korhoenders of patrijzen bedoeld kunnen zijn.
Bron: De Wojstap-Kroniek 26 (2006), nr 1, p.14-24.
