Tussen 1975 en 1987 voltrok zich binnen de vrouwenbeweging een stille revolutie, die naar buiten toe niet onopgemerkt bleef. Steeds meer heterovrouwen gingen over tot een lesbisch bestaan. Ik was daar één van.
Eigenlijk ging het vanzelf. Ik ging me steeds intiemer en plezieriger voelen met vrouwen. We maakten zoveel mee, deelden zoveel emoties met elkaar, de nabijheid was zo prettig, muziek, dansen, veel wijn...
Nel in de jaren '70
'Ben je lesbisch geworden?'
'Nee, ik leid een nogal lesbisch bestaan.'
'Om politieke redenen?' (Dat sloeg op de leus Lesbisch zijn is een politieke keuze, waarmee de Amsterdamse actiegroep Paarse September bekend (of berucht) was geworden.)
'Nee, omdat ik het prettig vind. Het heeft niet eens zoveel met seksualiteit te maken. Ik vind het ook fijn om minder afhankelijk te zijn van mannelijke goedkeuring. Het voelt zo vrij.'
Dit was bij veel vrouwen het geval. De ledenlijst van de Bossche vrouwengroep Brood en Rozen uit die tijd (22 vrouwen) getuigt ervan. Zeker de helft werd ook verliefd op vrouwen. En natuurlijk was dit onder elkaar onderwerp van gesprek. Hoe zit dat nu? Het was meer dan biseksualiteit, het had ook te maken met vrouwensolidariteit/liefde.
Betty van Loon, één van de Brood-en-Rozenvrouwen, zegt daar in een interview het volgende over: 'Bij Brood en Rozen waren er in het begin maar weinig lesbische vrouwen. Dat veranderde langzaam. Dat was leuk, je kon op je gemak lesbisch worden, want iedereen riep "joechei, joechei alweer een pot erbij".'
Natuurlijk was de vrouwenbeweging ook aantrekkelijk voor vrouwen die altijd al lesbisch waren geweest, en zich er heel erg op hun gemak voelden. Beide categorieën (oud en nieuw lesbisch) kregen vaak, gewend als ze waren autonoom te zijn en de kost te moeten verdienen, de vrijkomende banen in de vrouwenbeweging. Zo kon ook landelijk het beeld ontstaan, dat de vrouwenbeweging en de vrouwenhuizen waren overgenomen door lesbische vrouwen.
Liever lesbisch verscheen er trots op muren en stickers. In vergaderingen kwam het soms aan de orde: mochten we elkaar wel gedag zoenen bij ontmoetingen in het vrouwenhuis? Het zou immers nieuwe bezoekers kunnen afschrikken, enzovoort.
Dit heeft ongetwijfeld bijgedragen aan het beeld, dat feministen mannenhaatsters waren. Iets waarvan binnen de beweging niet veel te merken viel: wij waren vóór vrouwen, niet tégen mannen. Maar het leek er sterk op dat 'vóór vrouwen' in de hoofden van mensen (met name mannen) onmiddellijk werd omgezet in 'tégen mannen'.
Een bekende leus uit die tijd was: 'Een vrouw zonder man is als een vis zonder fiets.' Het laat vooral zien dat vrouwen mannen helemaal niet nodig hebben, volledig zelfstandig kunnen leven. Maar dat was vaak wat veel om te verwerken voor heteromannen en traditionele vrouwen…
Meer weten?
Anita Koster. Een broedplaats van vrij denken en voelen. De geschiedenis van de Volkshogeschool in Oisterwijk: 1961-1990 (Helvoirt 1990).
Liever lesbisch verscheen er trots op muren en stickers. In vergaderingen kwam het soms aan de orde: mochten we elkaar wel gedag zoenen bij ontmoetingen in het vrouwenhuis? Het zou immers nieuwe bezoekers kunnen afschrikken, enzovoort. 
Een bekende leus uit die tijd was: 'Een vrouw zonder man is als een vis zonder fiets.' Het laat vooral zien dat vrouwen mannen helemaal niet nodig hebben, volledig zelfstandig kunnen leven. Maar dat was vaak wat veel om te verwerken voor heteromannen en traditionele vrouwen…
