skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Astrid de Beer
Astrid de Beer RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Astrid de Beer
Astrid de Beer RA Tilburg

Mama, mag ik beneden bij Dithje gaan spelen?

Charlois in Rotterdam is vroeger gebouwd op een terp en de Gouwstraat staat als enige net op de rand van die terp. Vandaar dat de benedenwoningen bij Dithje een heel klein verdiept tuintje hebben, slechts 4 meter, met nog een kolenhokje erin. Het zijn heel kleine huisjes met alleen aan de voorkant en aan de achterkant een raam.

Eigenlijk zijn het maar drie vertrekken, waarvan het voorste gedeelte kleermakerij is, dan een kleine tussenruimte die in drieën gedeeld is met vier gordijnen als slaapvertrekken, wat dan overblijft is de woonkamer en een piepklein aangebouwd keukentje met een balkonnetje. Er is wel een lange gang met toilet, dat ook werd gebruikt voor opslag.

Bij Dithje is het heel fijn spelen, zoals tikkertje doen onder de kleermakerstafel door en onder en achter de gordijnen door kruipen, heerlijk! Dat vond ook haar vriendinnetje Leny, die driehoog woonde.

Pater Clemens (Frits Veltman)
Pater Clemens (Frits Veltman)

Naar Biezenmortel

Dith heeft twee oudere broers, de tweeling Theo en Frits. Ze zijn veel bij elkaar en gaan gezamenlijk naar school. Totdat ze op een leeftijd waren dat Theo kleermaker werd en Frits naar de Biezenmortel in Udenhout ging. Hij wilde priester worden bij de kapucijnen. Dith ging naar de huishoudschool en hielp ook mee in de kleermakerij.

Opgepakt en weer ontsnapt

Het werd oorlog, er was minder werk voor twee in de kleermakerij en Theo ging bij de kapucijnen in de drukkerij werken. Maar op een gegeven moment ging het mis: hij drukte ook boekjes voor de ondergrondse en bracht ze ook nog rond! Hij werd verraden, opgepakt en naar Duitsland vervoerd naar een werkkamp.

Niet lang daarna werd hij ziek, had weinig weerstand en kreeg TBC. Omdat dit besmettelijk was kwam hij buiten te liggen onder een afdak tegen een gebouw. Hij werd slecht verzorgd en er kwam bijna niemand. Eten kreeg hij eens per dag, maar wel voldoende en daarom maakte hij een plan om voedsel op te sparen en als het kon te ontsnappen.

Op een nacht had hij burgerkleren gevonden en schoenen die wel wat aan de kleine kant waren. Toen het moment van vertrek was gekomen, kleedde hij zich aan, duwde zijn gevangeniskloffie onder de dekens voor het moment dat er controle kwam. Het lukte die avond! Die nacht had hij drieëntwintig kilometer gelopen toen hij een slaapplaats vond in een afgelegen schuurtje. Na vele dagen lopen, met telkens als het kon zijn overall wisselen die hij zag buiten aan de wasdraad en met groenten of fruit eten uit tuinen kwam hij uitgeput in Nederland aan bij een boer niet ver van de grens, waar hij in een stal in het hooi ging slapen. Hij sliep een gat in de dag, totdat de boer hem vond die voer wilde halen voor het vee.

De boer benaderde Theo en vroeg waar hij vandaan kwam en wat zijn bedoelingen waren. Na het verhaal gehoord te hebben nam hij hem mee naar binnen en stelde hem voor aan zijn vrouw. Beide waren al op leeftijd en boden hem aan op de boerderij te komen werken. Hij zou er kost en inwoning krijgen en kon daar een tijdje blijven. Theo kon het bijna niet geloven en was de koning te rijk. Hij schreef een brief aan zijn vader en moeder dat het goed met hem ging en ze zich niet druk om hem hoefden te maken; hij was in goede handen en weer in Nederland. Maar zonder naam en afzender!

Bidprentje voor Theo Veltman
Bidprentje voor Theo Veltman

De hooitijd was voorbij en het koren van het land. Op klompen lopen ging hem intussen prima af. Op een avond gaf hij te kennen dat hij naar huis wilde. Ze vonden het beide jammer maar hadden er vrede mee. Ze gaven hem zakcenten, kochten een kaartje voor de trein en diezelfde avond kwam hij op zijn klompen met zijn gitaar op zijn rug en een flinke baard in Rotterdam aan met twee tassen vol eten.

Na de oorlog

Maar het zat hem niet mee, Theo werd weer ziek en is op 28 juni 1947 gestorven en op 1 juli op Crooswijk begraven. Wat had hij nog graag de priesterwijding van zijn broer Frits in Udenhout mee willen maken, maar dit was hem niet gegund. Dat gebeurde pas op 23 augustus 1948.

Auteur van dit artikel is een neef van de familie, was bij de priesterwijding en heeft als 11-jarige misdienaar hem eerste H. Mis gediend in Rotterdam.

Reacties (1)

Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 16 april 2023 om 20:46
Indrukwekkend verhaal, Gerard. Bedankt voor deze mooie bijdrage.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.